حقوق و تعهدات طرفین قراردادهای آتی در بورس کالای ایران
 | |
| عنوان | حقوق و تعهدات طرفین قراردادهای آتی در بورس کالای ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | نگین صمدی قوشچی |
| استاد راهنما | غلام نبی فیضی چکاب |
| استاد مشاور | محمدرضا پاسبان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۶ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
حقوق و تعهدات طرفین قراردادهای آتی در بورس کالای ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط نگین صمدی قوشچی، با راهنمایی غلام نبی فیضی چکاب و با مشاوره محمدرضا پاسبان در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
قرارداد آتی یکی از انواع قرارداد است که برای پوشش ریسک به کار می رود تا طی آن تولید کنندگان، فروشندگان و صادرکنندگان بتوانند در مقابل مخاطراتی که در آینده برایشان به وجود می آید خود را پوشش دهند و ریسک مربوط به آینده را تدبیر کنند.این نهاد حقوقی در نظام حقوق غربی سابقه طولانی دارد اما در حقوق ایران برای اولین بار شورای عالی بورس در سال ۱۳۸۶ براساس بند ۴ ماده ۴ قانون بازار اوراق بهادار، ابزار مالی قرارداد های آتی را در قالب "مبادله تعهد در مقابل تعهد" تصویب نمود.و سپس دستورالعمل اجرایی معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران توسط هییت مدیره بورس به تصویب رسید.طرفین قرارداد آتی متعهد می شوند در سررسید معین مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می کنند خرید و فروش کنند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای بگذارند و کارگزار بورس از طرف آنان وکالت دارد متناسب باتغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید باهم تسویه کنند.همچنین هر یک از متعهدین می توانند در مقابل مبلغ معین تعهد خود را به شخص ثالث واگذار کنند که وی جایگزین او در انجام تعهد خواهد بود.هییت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در سال ۱۳۸۶ دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد آتی در بورس کالای ایران را تصویب کرده است. شبهات زیادی در رابطه با مشروعیت قراردادهای آتی وجود داشت.از آنجایی که کمیته فقهی بورس به منظور ارزیابی ابزارهای مالی جدید پیشنهادی برای استفاده در بورس ها و بازارهای خارج از بورس از دیدگاه فقهی تشکیل شده است در راستای رفع شبهات به نظرات این کمیته اشاره نموده ایم.در راستای شفاف سازی حقوق و تعهدات طرفین قراردادهای آتی، تک تک مواد دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد آتی، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و یک طبقه بندی از حقوق و تعهدات طرفین ارایه گردید.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه
بخش اول: بررسی بورس کالا، قراردادهای آتی و اطراف آن
فصل اول: شناسایی قرارداد های آتی و بورس کالا
مبحث اول: مفهوم، انواع و سیر تکوین
گفتار اول: مفهوم و انواع قراردادهای آتی
بند اول: تعریف و ویژگی های قرارداد آتی
بند دوم: انواع قراردادهای آتی
گفتار دوم: پیشینه و سیر تکوین قراردادهای آتی و بورس کالا
بند اول: قراردادهای آتی
بند دوم: تکوین بورس کالای ایران
مبحث دوم: ساز و کار، اوصاف قراردادهای قراردادهای آتی و اصول کلی حاکم بر آن
گفتار اول: ساز و کار قراردادهای آتی
بند اول: ثبت سفارش مشتری
بند دوم: وجه تضمین
بند سوم: به روز رسانی حساب ها و بستن موقعیت
بند چهارم: پرداخت ثمن و تحویل دارایی پایه قرارداد آتی
گفتار دوم: اوصاف قراردادهای آتی
بند اول: لزوم
بند دوم: تنجیز
بند سوم: عهدی بودن
بند چهارم: تشریفاتی بودن
بند پنجم: معوض بودن
بند ششم: قطعی بودن
گفتار سوم: اصول کلی حاکم بر قراردادهای آتی
بند اول: اصل انعقاد معامله توسط کارگزار
بند دوم: اصل شفافیت معاملات
بند سوم: اصل امنیت معاملات
بند چهارم: اصل رقابت و منع انحصار
فصل دوم: ماهیت قراردادهای آتی و اشخاص دخیل در آن
مبحث اول: ماهیت قراردادهای آتی
گفتار اول: مشروعیت قراردادهای آتی
بند اول: بررسی نظر کمیته فقهی بورس
بند دوم: بیان نظریه مرجع کمیته فقهی بورس
گفتار دوم: ماهیت قراردادهای آتی
بند اول: شرط ابتدایی
بند دوم: ایقاع
بند سوم: وعده متقابل بیع
بند چهارم: عقود معین
بند پنجم: قالب منتخب
مبحث دوم: اشخاص دخیل در قراردادهای آتی
گفتار اول: طرفین معامله
بند اول: مشتری
بند دوم: کارگزار
بند سوم: اتاق پایاپای
گفتار دوم: اشخاص ناظر
بند اول: سازمان بورس
بند دوم: بورس کالا
بخش دوم: حقوق و تعهدات ناشی از قراردادهای آتی و مکانیزم حل و فصل دعاوی
فصل اول: حقوق و تعهدات ناشی از قراردادهای آتی
مبحث اول: حقوق و تعهدات مشتریان
گفتار اول: تعهدات مشتری
بند اول: افتتاح حساب عملیاتی
بند دوم: افزایش وجه تضمین
بند سوم: تعدیل وجوه
بند چهارم: تحویل کالا
گفتار دوم: حقوق مشتری
مبحث دوم: حقوق و تعهدات کارگزار
گفتار اول: تعهدات ناشی از قرارداد آتی در مقابل مشتری و تخلفات وی
بند اول: تعهدات کارگزار
بند دوم:تخلفات کارگزار
گفتار دوم: تعهدات کارگزار در مقابل اتاق پایاپای
بند اول: اعلام آمادگی تحویل
گفتار سوم: حقوق کارگزار در مقابل مشتری و اتاق پایاپای
بند اول: بستن تمام یا بخشی از موقعیت تعهدی مشتری جهت تامین وجه تضمین جبرانی
بند دوم: مواردی که اتاق پایاپای موظف است برای کارگزار ارسال نماید
فصل دوم: حل و فصل اختلافات ناشی از قراردادهای آتی
مبحث اول: کمیته سازش
گفتار اول: معرفی کمیته سازش
گفتار اول: معرفی کمیته سازش کانون وصلاحیت آن
بند اول: سازماندهی اعضای کمیته سازش
بند دوم: سازماندهی کمیته سازش
گفتار دوم: روند تلاش برای سازش
بند اول: قانون حاکم
بند دوم: دریافت شکایت توسط دبیرخانه و شروع به رسیدگی
بند سوم: وکالت در جریان سازش
بند چهارم: اجرای مفاد سازش
مبحث دوم: هییت داوری
گفتار اول: معرفی هییت داوری
بند اول: شرایط و ویژگی های اعضای هییت داوری
بند دوم: سازماندهی اداری هییت داوری
گفتار دوم: روند رسیدگی در هییت داوری
بند اول: قانون حاکم بر روند رسیدگی
بند دوم: درخواست رسیدگی تا صدور رای
بند سوم: وکالت در هییت داوری
گفتار چهارم: اعتراض به آرای هییت داوری
گفتار پنجم: اجرای آرای هییت داوری
نتیجه
منابع و مآخذ
۱ فارسی
الف: کتب
ب: مقالات
ج: پایان نامه ها
۲ انگلیسی
کلیدواژه ها
- قرارداد آتی
- ابزار مالی مشتق
- حقوق و تعهدات
- بورس کالا
- وجه تضمین