حق بر تابعیت؛ از حقوق بین‌الملل خصوصی تا حقوق بشر
 | |
| عنوان | حق بر تابعیت؛ از حقوق بین‌الملل خصوصی تا حقوق بشر |
|---|---|
| نویسنده | مهناز بیات کمیتکی مهدی بالوی |
| محور موضوعی | حقوق خصوصی حقوق عمومی حقوق بین الملل خصوصی |
| سال نشر | ۱۳۹۴ |
| منتشر شده در | نشریه حقوق خصوصی |
| دوره | ۱۲ |
| شماره | ۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
حق بر تابعیت؛ از حقوق بین‌الملل خصوصی تا حقوق بشر عنوان مقاله ای از مهناز بیات کمیتکی و مهدی بالوی است که در اردیبهشت 1394 و در شماره 1 نشریه حقوق خصوصی منتشر شده است.
چکیده
مفهوم حق به مثابة یکی از مفاهیم بنیادین حقوق، سیاست و اخلاق، راه خود را به گفتمان حقوقی جامعة ایرانی نیز باز کرده است. با این حال، مفهوم یادشده، مفهومی مناقشه‌آمیز بوده و هرگونه بحث دربارة آن مستلزم ورود به عرصة نظریه‌پردازی است. به رغم بیان دیدگاه‌های متفاوت در زمینة ماهیت حق که ذیل دو نظریة اراده‌انگار و سودانگار قابل دسته‌بندی‌اند، به نظر می‌رسد می‌توان نظریة مطالبه‌انگار را که به موجب آن، حق، ادعای فردی تضمین‌شده‌ای است که بر اساس دو عنصر کرامت ذاتی و فاعلیت اخلاقی توجیه‌شدنی است، جامع نظریه‌های مفهومی رقیب دانست. پرسش آن است که آیا می‌توان بر مبنای نظریة مزبور و با تکیه بر مبانی توجیه‌کنندة آن، از ادعای فرد بر داشتن تابعیت در معنای مورد بحث در حقوق بین‌المللی خصوصی ذیل عنوان حق دفاع کرد؟
در این مقاله تلاش شده است با اتخاذ رویکردی توصیفی- تحلیلی نشان دهیم برخورداری از تابعیت، یکی از حق‌ادعاهای بنیادین انسانی است و افزون بر این، پیش‌شرط برخورداری از همة حق‌هاست. بر این اساس، عدم شناسایی تابعیت به مثابة حق به‌طور مستقیم، به انکار کرامت ذاتی و فاعلیت اخلاقی و در نهایت، به سلب انسانیت انسان منتهی خواهد شد.