حق تولید مثل از منظر فقه امامیه و حقوق ایران و انگلیس

عنوان	حق تولید مثل از منظر فقه امامیه و حقوق ایران و انگلیس
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	محمد جواد صادقی
استاد راهنما	حبیب اله رحیمی
استاد مشاور	علی تقی زاده، سیدقاسم زمانی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

حق تولید مثل از منظر فقه امامیه و حقوق ایران و انگلیس عنوان رساله ای است که توسط محمد جواد صادقی، با راهنمایی حبیب اله رحیمی و با مشاوره علی تقی زاده و سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

انسان دارای توانایی و قابلیت بالقوه ای است که به او این امکان را می دهد که صاحب فرزند شود. اظهارنظر در مورد اینکه ماهیت حقوقی این قابلیت چیست، حق است یا یک حکم، اندکی دشوار به نظر می رسد. با وجود این با توجه به تاثیر اراده در آن، می توان آن را یک حق به شمار آورد. در حقوق کشورهای آمریکا و انگلیس نیز اکثریت حقوقدانان آن را یک حق می دانند هر چند در این مورد که یک حق مثبت است یا یک حق منفی، اختلاف نظر است. از این رو با رعایت ماده ۹۵۹ قانون مدنی ایران می توان برخی محدودیت ها و یا شروط را در خصوص آن در رابطه بین زوجین و یا زوجین با اشخاص ثالث پذیرفت؛ مانند توافق زن و شوهری جوان در خصوص عدم فرزندآوری در ۵ سال اول زندگی. هر چند این محدودیت ها در نکاح دایم که حالت دایمی و همیشگی دارد کمتر است و در نکاح منقطع، با توجه به کوتاه و موقت بودن آن، اعمال محدودیت های بیشتر حتی تا زمان انقضای مدت نکاح نیز صحیح به نظر می رسد. همچنین به نظر می رسد که فرزندآوری مقتضای ذات نکاح نیست ولی مقتضای اطلاق آن هست از این رو در صورت نبود هرگونه شرطی در نکاح، زوجین در قبال یکدیگر تعهد به فرزندآوری دارند. در حقوق ایران و انگلیس شرایط فرزندآوری در باروری طبیعی، کمتر و ساده تر از باروری مصنوعی است. همچنین با توجه به تعیین ماهیت فرزندآوری، آثار حقوقی آن نیز بررسی خواهد شد.

ساختار و فهرست رساله

۱ مقدمه

الف) بیان مساله و انگیزه ی انتخاب آن

ب) ضرورت و اهمیت بحث

ج) سوالات تحقیق

د) فرضیات تحقیق

ه)پیشینه ی تحقیق و نقایص کارهای سابق

و) ابعاد کاربردی تحقیق

ز) روش تحقیق

ح) تعیین حدود موضوع

ط) ساختار تحقیق

بخش نخست: مفهوم، مبانی و ماهیت حقوقی تولید مثل و تاثیر اراده بر آن

فصل نخست: مفهوم، مبانی و ماهیت حقوقی تولید مثل

مبحث نخست) کلیات، مفاهیم و ادبیات موضوع

۱) مفهوم حق:

۲) مفهوم تولید مثل و اصطلاحات مشابه:

۳) انواع روش های تولیدمثل:

مبحث دوم) مبانی بحث در فقه امامیه و حقوق ایران و انگلیس

۱) مبانی بحث در فقه امامیه و حقوق ایران

۱–۱) تولیدمثل به عنوان یک حکم

۱–۱–۱– عدم قابلیت اسقاط:

۲–۱–۱– عدم قابلیت انتقال ارادی:

۳–۱–۱– عدم قابلیت انتقال قهری:

۲–۱) تولیدمثل به عنوان یک حق

۲) مبانی بحث در حقوق انگلیس

۱–۲) مفهوم حق از نظر هوفلد :

۲–۲) نظرات مختلف در خصوص ماهیت تولیدمثل در حقوق انگلیس:

مبحث سوم) ماهیت حقوقی تولیدمثل در فقه امامیه و حقوق ایران و انگلیس:

۱) ماهیت حقوقی تولیدمثل در فقه امامیه و حقوق ایران:

۱–۱) قابلیت اسقاط حق تولید مثل:

۲–۱) عدم قابلیت انتقال ارادی و قهری حق تولید مثل:

۲) ماهیت تولیدمثل در حقوق انگلیس:

فصل دوم: جایگاه تولیدمثل در عقد نکاح و تاثیر اراده بر آن

مبحث نخست) حکم تکلیفی تولید مثل در فقه امامیه:

مبحث دوم) نبود شرط تولیدمثل و یا شرط عدم تولیدمثل

۱) بررسی تولیدمثل به عنوان مقتضای ذات عقد نکاح

۲) بررسی تولیدمثل به عنوان مقتضای اطلاق عقد نکاح

مبحث سوم) وجود شرط تولیدمثل یا شرط عدم تولیدمثل

۱) شرط تولیدمثل

۲) شرط عدم تولیدمثل

بخش دوم: شرایط و آثار حقوقی تولیدمثل

فصل نخست: شرایط حقوقی تولیدمثل در باروری طبیعی و مصنوعی

مبحث نخست) شرایط حقوقی تولیدمثل در باروری طبیعی

۱) وجود رابطه زوجیت:

۲) عدم نیاز به اهلیت زوجین:

۳) عدم ابتلاء به بیماری های خطرناک قابل سرایت به جنین:

مبحث دوم) شرایط حقوقی تولیدمثل در باروری مصنوعی

۱) وجود رابطه زوجیت:

۲) عدم امکان تولد فرزند سالم به طور طبیعی:

۳) اهلیت زوجین:

۴) رضایت زوجین:

۵) عدم اعتیاد به الکل و مواد مخدر:

۶) صلاحیت اخلاقی:

۷) عدم ابتلاء به بیماریهای صعب العلاج:

فصل دوم: آثار حق تولیدمثل

مبحث نخست) قابلیت اسقاط حق تولیدمثل

مبحث دوم) حق استفاده از روش های نوین پزشکی برای باروری

۱) حق استفاده از روش های پزشکی کمک باروری (ART)

۲) حق شبیه سازی مولد انسان:

مبحث سوم) انحلال نکاح در پرتو حق تولیدمثل

۱) طلاق:

۲) فسخ نکاح:

مبحث چهارم) مسیولیت مدنی ناشی از صدمه به حق تولیدمثل و پوشش بیمه ای درمان ناباروری

۱) دیه و مسیولیت مدنی ناشی از صدمه به حق تولیدمثل

۲) پوشش بیمه ای درمان ناباروری

نتیجه گیری:

پیشنهادها:

منابع:

کلیدواژه ها

• حق تولیدمثل
• حق فرزندآوری
• حق استیلاد
• شرط فرزندآوری
• شرط عدم فرزندآوری

مواد مرتبط

• ماده ۹۵۹ قانون مدنی