حق حبس دربیع

عنوان	حق حبس دربیع
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	کاظم اسپرهم
استاد راهنما	سیدمصطفی محقق داماد
استاد مشاور	[[]]
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۷۳
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

حق حبس دربیع عنوان پایان نامه ای است که توسط کاظم اسپرهم، با راهنمایی سیدمصطفی محقق داماد در سال ۱۳۷۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

حق حبس یکی از مفاهیم حقوقی است که در کتب حقوقی وقوانین ایران از آن به خود داری از تسلیم امتناع از اجرای تعهد، امتناع از ایفاء وظایف ، جلوگیری از خارج ساختن اشیاء وعدم حق تقاضای تسلیم تعبیرشده وتنها درماده ۳۷۱ قانون تجارت این واژه عینا استعمال گردیده است پیرامون حق حبس مباحث گسترده ای درفقه وحقوق بیگانه وجود دارد لیکن درکتب حقوقی ایران این تاسیس مهم باشاره برگزار شده است .درمدوناتی که براساس شریعت اسلامی (فقه عامه) تنظیم گردیده اند جایگاه مناسبی برای حق حبس در نظر گرفته شده است بطوری که نه تنها بخشی از مجموعه قوانین با ان اختصاص یافته و حق حبس تحت قاعده ای کلی مطرح شده بلکه در جزییات نیزمانند بیان شرایط واثار وزوال حق حبس مواد جداگانه ای تنظیم گردیده است .درحقوق کشورهای عربی به تاسی ازاین مدنات حق حبس جایکاه ویژه ای پیداکرده است ازآن جمله می توان به قانون مدنی امارات متحده عربی اشاره نمود که جدیدترین مصوبات است . درنظامهای حقوقی نوشته وانگلوساکسن نیز حق حبس بطور شایسته ومناسبی مطرح ومورد استفاده است چنانکه می توان گفت این مفهوم حقوقی جنبه بین المللی وجهانی دارد وشایداین ویژگی حق حبس بدلیل ضرورت عقلی وجود چنین تاسیسی در تنظیم روابط ملتزمین متقابل است .ازاین رو اندیشمندان حقوق در تنظیم کنوانسیونهای بین المللی بان اهمیت داده اند وبسادگی از کنارآن گذشته اند.از آنجاییکه مطالعه وتحقیق پیرامون حق حبس در مفهوم گسترده وبطور همه جانبه بیش از حوصله یک رساله تنها به یکی از شعب آن که شاید مهمترین باشد یعنی حق حبس در بیع پراختیم .پس از انعقاد عقد بیع متبابعین ملتزم به تسلیم عوضیین می باشند لکن نحوه اجرای التزامات مزبور چگونه است ؟کدامیک از طرفین باید ابتدا به تسلیم کند؟ وآیا یکی از آنها می تواند تا تسلیم طرف مقابل از تسلیم خودداری نماید؟یاهر دو طرف چنین حقی دارند ؟ درصورت امتاع یکطرف یا تمانع هر دو سرنوشت جریان عقد چه خواهد بود؟ وجه راه حلی برای پایان دادن به این مشکل وجود دارد؟و درصورتی که یکی از متابعین یا هردو برای رفع مشکل به دادگاه رجوع کنند دادگاه چکونه باید عمل کند آیا کدامیک را اجبار به ابتدابه تسلیم میکنند؟یاهردو راباهم اجبار میکند وتبعات وطریقه اجرای حکم دادگاه چه خواهد بود؟می دانیم که امروزه اهمیت اجرای قرارادادها کمتر از انعقاد انهانیست بلکه اهداف متعامدین با اجرای عادلانه قراردادها حاصل می شود. گاهی در جریان قراردادهای فروش اختلافاتی بروز می کند که منجر به امتناع یکطرف از تسلیم با اجرای تعهد می کردد وبااجرای تعهد بطور ناقص انجام می یابد.بطوریکه اهداف طرف دیگر را تامین نمی کند درچنین وضعیتی چه راه حلی را برای جلوگیری ازخساراتی که تهدید می کند می توان فراراه نهاد. راه حلی که اعمال آن دراختیار تهدید شونده باشد وبدون تشریفات دست وپا گیر قضایی بتواند بان متوسل شود.بدون شک مشروعیت توسل به حق حبس شرایط وموانعی دارد که متوسل شونده باید آکاه به انها باشددرغیر اینصورت یک اقدام نامشروع برای حبس مال تبعات سنگین ممکن است داشته و گاهی غیر قابل تحمل باشد این وضعیت در قراردادهی بین المللی ملموس تراست .طبیعتا متوسل شونده وطرف مقابل باید از خواص وآثار حق حبس مطلع باشدوطرق اسقاط و زوال آنرابداند ودرهرحال ناآگاهی حابس ومالک زیان آورخواهدبود. راه حلهای روشن برای حل وفصل اختلافات ناشی از اعمال حق حبس وچگونگی حل وفصل دعاوی خود مسیله دیگری است که پرداختن بان ضرورت دارد.بنابراین پاسخگویی به نیازمندیهای حقوقی جامعه دراین زمینه مستلزم تنظیم قوانین گویا ورسا ودقیق است قوانینی که براساس مبنای حقوقی درستی استوار باشد ومبنایی که اجازه توسعه حق حبس برای تامین نیازمندیها را بدهد.لذا به نظر می رسد قانون مدنی ایران وسایر قوانین دراین راستا تکافوی نیاز حقوقی جامعه را نمی کندوبرای اصلاح وترمیم وتفسیر آنهاتلاش بیشتری لازم است وقانونگذاران می توانند ازمیان مبانی فقهی وحقوقی داخلی وخارجی مبنایی راکه خصوصیات فوق را دارد باشد اتخاذ نموده و حق حبس را درلباس قاعده ای کلی که شایسته آن است برآن استوار نماید.شرایط وموانع وآثار حق حبس راطی مواد قانونی آورده وطریقه حل وفصل دعاوی وسقوط وزوال حبس را بطور مشروح تبیین نمایند.

کلیدواژه ها

• روش محلولی
• روش محلولی