حق حبس در بیع در حقوق افغانستان و تطبیق آن بر فقه امامیه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حق حبس در بیع در حقوق افغانستان و تطبیق آن بر فقه امامیه
عنوانحق حبس در بیع در حقوق افغانستان و تطبیق آن بر فقه امامیه
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمد موسی یعقوبی
استاد راهنماسیدحسن شبیری زنجانی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهجامعه المصطفی العالمیه



حق حبس در بیع در حقوق افغانستان و تطبیق آن بر فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد موسی یعقوبی، با راهنمایی سیدحسن شبیری زنجانی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد جامعه المصطفی العالمیه دفاع گردید.

چکیده

اصل وفای به عهد یکی ازاصول پذیرفته شده حقوقی است که در آموزه های دینی ما نیز توجه ویژه ای به آن شده است. تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و منابع کتابخانه ای به این نتیجه رسیده است که گاهی به یکی از طرفین تعهد اجازه داده شده است که از وفای به تعهدش، سرباز زند. هرچند در این موضوع پژوهش های صورت گرفته است که به طرح کلیات اکتفاء نموده و یا از حیث قلمرو محدود به حقوق آن کشور است. اما پژوهش حاضر تلاش نموده که ابعاد مختلف حق حبس را، به صورت تطبیقی از منظر حقوق افغانستان و فقه امامیه مورد مداقه قرار داده است. مشروعیت حق حبس در قوانین افغانستان در تعهدات مختلف اشاره شده است و آن را به عنوان سهل المونه ترین اهرم فشار برای تضمین دین قلمداد نموده و در ضمن عقد بیع به احکام و آثار آن پرداخته است. حق حبس در بیع، در حقوق افغانستان، به عنوان یک حق عینی جلوه نموده است؛ اما تحقیق حاضر با تحلیل منطقی از ماهیت آن، بیان می دارد که حق حبس با ماهیت خاصی که دارد به لحاظ عملی دایره قلمرو آن، محدود به عقد بیع نبوده و می توان تنقیح مناط نمود. استناد به حق حبس نیازمند شرایطی است که با انتفای آن این حق موضوعیت نداشته و با وجود یکسره از شرایط حق حبس منحل و زایل می گردد. فقهای امامیه به این امر مهم توجه داشته و در ضمن عقود مختلف به احکام و آثار آن پرداخته اند. و عده ای از آن ها این حق را فاقد مشروعیت دانسته اند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: کلیات و مفاهیم الف) تعریف مساله و بیان سوال اصلی:

ب) سوالهای فرعی

ج) سابقه و ضرورت انجام تحقیق:

د) مرور مطالعاتی

ه) فرضیه یا نتیجه تحقیق:

و) هدف تحقیق

ز) نظریه پردازی یا نوآوری تحقیق:

ح) روش گردآوری:

ط) قلمرو تحقیق

ی) روش تحقیق

مبحث دوم: مفاهیم

الف) حق در لغت و اصطلاح

ب)تعریف حق:

ج) انواع حق: ۱۱

تقسیم حق به لحاظ منشا: ۱۱

تقسیم حق به لحاظ صاحب حق یا فاعل آن ۱۲

تقسیم حق به لحاظ قابلیت نقل، انتقال و اسقاط: ۱۲

تقسیم حق به لحاظ محل و متعلق:

د) حبس

۱ حبس در لغت

۲ حبس در اصطلاح:

۳ تعریف حق حبس:

۴ حبس در اصطلاح حقوقی

ج بیع از دیدگاه حقوقدانان و فقهای امامیه

۱ بیع در لغت

۲ بیع در اصطلاح

مبحث سوم: تمییز حق حبس از اصطلاحات مشابه

گفتار اول: حق حبس و حق رهن

الف) اشتراکات

ب) افتراقات

گفتار دوم: حق حبس و دفاع عدم اجرای قرارداد

گفتار سوم: حق حبس و حق مقاصه

گفتار چهارم: حق حبس و حق مجرایی تهاتر

مبحث سوم: ماهیت حق حبس در حقوق افغانستان و فقه امامیه

گفتار اول: نظریه عینی بودن حق حبس

گفتار دوم: دینی بودن حق حبس

گفتار سوم: نظریه ایراد بودن حق حبس

گفتار چهارم: نظریه شخصی بودن حق حبس

گفتار پنجم: مقایسه تطبیقی ماهیت حق حبس در حقوق افغانستان و فقه امامیه

فصل دوم: مبانی حق حبس و قلمرو آن در حقوق افغانستان و فقه امامیه مبحث اول مشروعیت یا عدم مشروعیت حق حبس

گفتار اول: عدم مشروعیت حق حبس

الف): امانی بودن عوضین در ید طرفین عقد و لزوم رد امانت و حرمت تصرف

ب) قاعده سلطنت

ج) مدلل نبودن حق حبس

د) حبس مال غیر ظلم است

گفتار دوم: مشروعیت حق حبس در حقوق افغانستان و فقه امامیه

مبحث دوم: مبانی حق حبس

گفتار اول: نظریه شرط ضمنی

گفتار دوم: نظریه تقاص و معامله به مثل

گفتار سوم: نظریه بنای عقلا مبنای حق حبس

گفتار چهارم: نظریه تقابض مقتضای معاوضه یا همبستگی میان تعهدات قراردادی

گفتار پنجم: نظریه عدالت و انصاف

گفتار ششم: نظریه قاعده لاضرر

مبحث سوم: قلمرو حق حبس در حقوق افغانستان و فقه امامیه

بند نخست: نظریه مضیق و استثنایی

بند دوم: نظریه محدود به عقود معاوضی

بند سوم: نظریه فراتر از عقود معاوضی

بند چهارم: مصادیق حق حبس در حقوق افغانستان و فقه امامیه

الف)حق حبس در عقد بیع

ب) حق حبس در بدل مبیع یا ثمن

ج)حق حبس در عقد استنصاع

د) حق حبس در عقداجاره

ه) حق حبس در نکاح

ز) حق حبس در عقد رهن

جمع بندی

فصل سوم: شرایط، آثار و احکام حق حبس در فقه امامیه و حقوق افغانستان مبحث اول: شرایط اعمال حق حبس

گفتار اول: انعقاد عقد بیع یا عقد معوض توسط طرفین قرارداد

گفتار دوم: لازمالإجراء بودن تعهدات طرفین عقد

گفتار سوم: لزوم همزمانی تعهدات طرفین عقد

۱– بیع مطلق

۲– بیع نسیه

۳– بیع سلف

۴– بیع کالی به کالی

گفتار چهارم: وجود ارتباط بین دو تعهد

گفتار پنجم: عدم انجام یکی از تعهدات

گفتار ششم: نبود مانع برای اجرای تعهد:

مبحث دوم: آثار حق حبس

گفتار اول: آثار حق حبس نسبت به طرفین تعهد

الف) عدم لزوم اجرای تعهد توسط حابس

ب) امانی بودن ید حابس

ج) موقتی بودن حق حبس

د) منافع مال محبوس و هزینه های حفظ مال

ه) درخو است انتفاع از مال متعلق حبس از سوی مشتری

و) عدم نفوذ قبض مبیع بدون اذن بایع

ز) عدم نیاز به اقامه دعوی و حکم دادگاه برای اعمال حق حبس

ح) تجزیه ناپذیر بودن حق حبس

ط) امتیاز نبودن حق حبس

گفتار دوم: آثا حق حبس نسبت شخص ثالث

الف) اثر حق حبس نسبت به طلبکاران

ب) اثر حق حبس نسبت به منتقل الیه

مبحث سوم: احکام حق حبس

گفتار اول: روش اجرای حق حبس

گفتار دوم: زوال و سقوط حق حبس

بند اول: اسقاط ارادی حق حبس

بند دوم: انجام ارادی موضوع تعهد

بند سوم: اتلاف موضوع تعهد یکی از طرفین عقد

الف) تلف توسط مالک

ب) تلف توسط حابس

ج) تلف توسط شخص ثالث

د) تلف در اثر فورسماژور و قوه قاهره

بند چهارم: تعیین اجل

بند پنجم: زوال تبعی حق حبس

بند ششم: توان اسقاط حق حبس با عرف

بند هفتم: ارایه تضمین کافی از سوی مدیون

نتیجه گیری

منابع:

۱ کتاب ها ۱۳۴

۱ فارسی ۱۳۴

۲ عربی: ۱۳۵

مجلات، مقالات و پایان نامه ها ۱۴۲

قوانین:

کلیدواژه ها

  • بیع
  • حق حبس
  • حقوق افغانستان
  • فقه امامیه