حمایت از اموال مجازی در حقوق مالکیت فکری با مطالعه تطبیقی
 | |
| عنوان | حمایت از اموال مجازی در حقوق مالکیت فکری با مطالعه تطبیقی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | عباس کشاورز مویدی |
| استاد راهنما | میرقاسم جعفرزاده |
| استاد مشاور | سید مهدی حسینی مدرس، علی نادیان قمشه |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
حمایت از اموال مجازی در حقوق مالکیت فکری با مطالعه تطبیقی عنوان پایان نامه ای است که توسط عباس کشاورز مویدی، با راهنمایی میرقاسم جعفرزاده و با مشاوره سید مهدی حسینی مدرس و علی نادیان قمشه در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
اموال مجازی همانند بسیاری از جنبه های عصر فناوری اطلاعات، حقوق اموال را دستخوش تحولات جدی و مهمی کرده است. این ارزش های تجاری نوظهور که در اثر گسترش کاربرد اینترنت نقش پررنگی در تجارت بین اشخاص پیدا کرده اند، ذهن را در خصوص ارایه رژیم حمایتی مناسب به تامل وا می دارند. قواعد حقوقی مندرج در رژیم های حمایتی حقوق مالکیت فکری یکی از مهم ترین منابع موجود در جهت حمایت از اموال مجازی می باشند، منتهی به سبب فقدان رویه تقنینی و قضایی منسجم در خصوص اموال مزبور تردیدهایی در راستای امکان شمولیت قواعد مندرج در رژیم های حمایتی نسبت به اموال مجازی ایجاد شده است. نسبیت سنجی بین این ارزش های تجاری و قواعد مندرج در رژیم های حمایتی مستلزم روش شناسی چهار مرحله ای می باشد. در مرحله اول باید مفهوم اموال مجازی با توسل به توجیهات فنی و اقتصادی روشن شود. در مرحله دوم باید امکان شمولیت مفهوم شاخه های مختلف مالکیت فکری بر اموال مجازی نسبیت سنجی شود. در این مرحله تبیین موضوعی و حکمی اموال مجازی و حقوق مالکیت فکری اهمیت قابل توجهی پیدا می کند؛ چراکه قواعد مندرج در رژیم های حمایتی عموما از خصیصه حاکمیتی برخوردار می باشند. توضیح آن که قانون گذار عموما از پیش بینی سیاست های حمایتی داعی و اهداف خاصی را دنبال می کرده است. در نتیجه این خصیصه حاکمیتی امکان شمولیت قواعد مندرج در رژیم های حمایتی مستلزم احراز برآورده شدن اغراض قانون گذار می باشد. بدین بیان که اموال مجازی در صورتی مشمول حمایت های مندرج در حقوق مالکیت فکری قرار می گیرند، که قانون گذار را به اقناع کافی برسانند. در این راستا اموال مجازی باید در وهله اول از نظر موضوعی کارکردی مشابه با مصادیق تحت شمول حقوق مالکیت فکری داشته باشند. در صورتی که اموال مجازی از کارکرد موضوعی مشابه با مصادیق تحت حمایت حقوق مالکیت فکری برخوردار بودند، در وهله دوم الزامات حکمی مدنظر قانون گذار بررسی می شود. در این وهله، این اموال باید حاوی الزامات قانونی باشند، که مشمول حمایت های قانونی قرار بگیرند. در مرحله سوم موانع و چالش های موجود در رژیم های حمایتی در جهت شمولیت بر حق مالکیت مجازی مدنظر قرار می گیرد. توضیح آن که شمولیت یا عدم شمولیت قواعد مندرج در حقوق مالکیت فکری نسبت به اموال مجازی موضوعی است، که نمی توان نسبت به آن اظهارنظر قاطعی کرد؛ چراکه از یک طرف وجود پاره ای از شباهت های موضوعی و حکمی ممکن است، ذهن را به سمت امکان شمولیت قواعد مندرج در حقوق مالکیت فکری نسبت به این ارزش های تجاری سوق دهد و از جانب دیگر جدید و بدیع بودن این ارزش های تجاری می تواند موانع و چالش هایی را در این خصوص ایجاد کند. در این راستا باید با در نظر گرفتن دو طرف تزاحم مزبور رویه ای میانه اتخاذ کرد. در مرحله چهارم باید با توجه به به ظرفیت های قانونی و قضایی حقوق مالکیت فکری در خصوص بهره گیری از قواعد مندرج در رژیم های حمایتی یا پیش بینی رژیم حمایتی ویژه تصمیم گیری کرد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
۱–تعریف مساله و طرح موضوع
۲– پیشینه پژوهش
۳– سوالات پژوهش
الف) سوالات اصلی
ب) سوالات فرعی
۴– فرضیات پژوهش
الف) فرضیات اصلی
ب) فرضیات فرعی
۵– اهداف پژوهش
۶– روش شناسی پژوهش
۷– ساختار پژوهش
فصل اول: مفاهیم و ضرورت ها
طرح بحث
مبحث اول: مفهوم، مصادیق و اوصاف اموال مجازی
گفتار اول: مفهوم
بند اول: مفهوم اموال مجازی
بند دوم: متاورس و اموال مجازی
الف) تاریخچه متاورس
ب) رویکردهای موجود
۱– جهان های مجازی
۱–۱ ویژگی جهان های مجازی
۱–۱–۱ تعدیل توسط کامپیوتر
۲–۱–۱ تعاملی بودن
۳–۱–۱ واقع بینانه بودن
۴–۱–۱ پایدار بودن
۲–۱ انواع جهان های مجازی
۱–۲–۱ جهان های منبع باز
۲–۲–۱ جهان های منبع بسته
۲– نسل سوم اینترنت
گفتار دوم: مصادیق اموال مجازی
بند اول: اتاق های ویدیو کنفرانس
بند دوم: آواتار
بند سوم: اقلام مجازی
بند چهارم: زمین مجازی
گفتار سوم: اوصاف اموال مجازی
بند اول: ارزش اقتصادی
الف) معیار نوعی
ب) معیار شخصی
بند دوم: رقابت پذیری
بند سوم: پایداری
بند چهارم: قابلیت اتصال
مبحث دوم: اهمیت و ضرورت حمایت از اموال مجازی
فصل دوم: مال مجازی به مثابه اثر کپی رایتی
طرح بحث
مبحث اول: مال مجازی و اثر کپی رایتی
گفتار اول: تشابهات موضوعی
بند اول: کدهای پایه
بند دوم: آثار کپی رایتی موجود در محیط های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده
بند سوم: آثار اشتقاقی
بند چهارم: خلاقیت های به کار رفته در آواتارها
گفتار دوم: تشابهات حکمی
مبحث دوم: موانع و چالش ها
گفتار اول: بازتولید نتایج فکری دیگران
گفتار دوم: کدنویسی مشابه
گفتار سوم: عدم قابلیت تطبیق مجوزهای نظام کپی رایت با فناوری های عصر متاورس
مبحث سوم: راهکار حمایتی
گفتار اول: مسیولیت ثانویه اپراتورهای محیط های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده
گفتار دوم: بازیابی خسارت وارده به اموال مجازی کاربران
گفتار سوم: حق انحصاری کدنویس
فصل سوم: حمایت از مال مجازی در سایر رژیم های حمایتی
طرح بحث
مبحث اول: مال مجازی و اختراع
گفتار اول: تشبهات موضوعی
بند اول: کدهای پایه
بند دوم: اختراعات شبیه سازی شده در محیط های واقعیت مجازی
بند سوم: سخت افزارهای محیط های واقعیت مجازی
گفتار دوم: تشابهات حکمی
گفتار سوم: موانع و چالش ها
بند اول: ثبت اختراع
بند دوم: نقض حق اختراعات فیزیکی به واسطه ثبت اختراع محصولات مجازی
بند سوم: دشواری انطباق اختراعات موجود در محیط های واقعیت مجازی با اختراعات واقعی
گفتار چهارم: راهکار حمایتی
مبحث دوم: مال مجازی و علامت تجاری
گفتار اول: تشبهات موضوعی
گفتار دوم: تشابهات حکمی
گفتار سوم: موانع و چالش ها
بند اول: نقض علایم تجاری واقعی
الف) رویه دادگاه های ایالات متحده آمریکا
ب) رویه دیوان دادگستری اتحادیه اروپا
پ) رویه حقوق ایران
بند دوم: رقیق سازی علامت تجاری
بند سوم: نقض علامت تجاری مجازی
بند چهارم: دشواری اثبات خسارت
بند پنجم: برتری موقعیت اپراتورها نسبت به کاربران
گفتار چهارم: راهکار حمایتی
بند اول: تفسیر قانونی از شرط استفاده تجاری
بند دوم: مسیولیت ثانویه اپراتورهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده
نتیجه و پیشنهاد
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- اموال مجازی
- متاورس
- نسل سوم اینترنت
- فضای سه بعدی
- حقوق مالکیت فکری