خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر
عنوانخروج در سرمایه گذاری خطرپذیر
رشتهحقوق تجارت بین الملل
دانشجوامیرحسین جوان مولایی
استاد راهنمامحمد سلطانی
استاد مشاوریوسف قاسمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی



خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر عنوان پایان نامه ای است که توسط امیرحسین جوان مولایی، با راهنمایی محمد سلطانی و با مشاوره یوسف قاسمی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر، آخرین و مهمترین مرحله از سلسله مراحل سرمایه گذاری خطرپذیر است. هدف و انگیزه اصلی سرمایه گذاران خطرپذیر از انجام سرمایه گذاری بر روی کسب و کارهای نوپا، تحصیل سود و بازدهی چندبرابری در طول مدت زمانی معین است که این هدف جز از طریق نقد نمودن سهام و دستیابی به خروجی موفق از شرکت سرمایه پذیر محقق نمی شود. خروج سرمایه گذار و نقد شدن سهام وی از طریق ابزارها و فرآیندهایی صورت می گیرد که به آنها راهبردهای خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر اطلاق می شود. راهبردهای مزبور بر اساس میزان مطلوبیت و بازدهی به ترتیب عبارتند از عرضه عمومی اولیه سهام در بورس، تملک یا فروش تجاری، فروش ثانویه سهام، بازخرید سهام و انحلال. خروج از طریق هر یک از راهبردهای مزبور، اقتضایات، شرایط، مزایا و معایب منحصر به فردی دارد و عواید و بازدهی متفاوتی را برای سرمایه گذار به ارمغان می آورد. سرمایه گذاران خطرپذیر با هدف تسهیل دستیابی به خروج از طریق راهبردهای مطلوب و پربازده، افزایش عواید حاصله از خروج و جلوگیری از محبوس شدن در کسب و کار و به تاخیر افتادن خروج، اقدام به اخذ حقوق ممتاز و پیش بینی برخی شروط در قرارداد سهامداران که سند اصلی تنظیم کننده روابط کارآفرینان و سرمایه گذار در شرکت سرمایه پذیر است می نمایند. از شروط مزبور به واسطه تاثیر مستقیمی که بر نقد شدن سهام و چگونگی خروج سرمایه گذار دارند، تحت عنوان توافقات خروج یاد می شود. مطابق بررسی های انجام شده، میان راهبردهای خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر و توافقات خروج، ارتباط و تاثیرپذیری متقابل وجود دارد. بدین معنا که برخورداری سرمایه گذار از برخی حقوق ممتاز مرتبط با خروج منجر به افزایش احتمال دستیابی به خروج از طریق راهبردهای مطلوب و مورد انتظار می شود و بازدهی خروج و سرمایه گذاری را برای سرمایه گذار افزایش می دهد. در مقابل، عدم پیش بینی برخی توافقات خروج به نفع سرمایه گذار، خروج از شرکت سرمایه پذیر را با چالش مواجه کرده و عواید حاصله را کاهش می دهد. مهمترین توافقات قراردادی که به طور مستقیم با مرحله خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر ارتباط دارند، پنج شرط قراردادی حق الزام سهامداران به فروش سهام، حق پیوستن به سهامداران فروشنده، تبدیل سهام ممتاز به سهام عادی، حق بازخرید سهام و حق ثبت سهام هستند. تحلیل شروط سابق الذکر نشان می دهد علی رغم تردیدهای وارده، اعمال و اجرای این شروط در نظام حقوقی ایران به عنوان یک توافق قراردادی مشروع و معین که مغایرتی با مقررات آمره ندارد، با تکیه بر اصل آزادی اراده و اصل صحت، با مانع قانونی مواجه نخواهد بود.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف– بیان مسیله

ب– ضرورت و اهداف پژوهش

ج– پیشینه و نوآوری پژوهش

د– پرسش ها و فرضیه ها

ه– روش پژوهش

و– سازمان دهی پژوهش

فصل اول: مفاهیم و مبانی

مبحث اول: سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار اول: تعریف سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار دوم: ویژگی و خصایص سرمایه گذاری خطرپذیر

بند اول: واسطه گری مالی

بند دوم: مبتنی بودن سرمایه گذاری بر مشارکت و گستردگی دامنه خدمات

بند سوم: طول عمر محدود و موقتی بودن سرمایه گذاری

بند چهارم: نرخ قابل توجه ریسک و انتظار بازدهی بالا

گفتار سوم: ارکان کلیدی صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر

بند اول: مدیران صندوق

الف) کارمزد مدیریتی

ب) پاداش

بند دوم: سرمایه گذاران صندوق

گفتار چهارم: چرخه عمر و فرآیند سرمایه گذاری خطرپذیر

بند اول: مرحله جذب سرمایه

بند دوم: مرحله سرمایه گذاری

الف) شناسایی فرصت های سرمایه گذاری

ب) ارزیابی موشکافانه فرصت های سرمایه گذاری

ج) انعقاد معامله

بند سوم: مرحله پایش و نگهداشت

بند چهارم: مرحله خروج

بند پنجم: مرحله انحلال

مبحث دوم: خروج

گفتار اول: تعریف خروج

گفتار دوم: اهمیت خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر ۵۰ بند اول: اهمیت خروج در انتخاب و ارزش گذاری فرصت های سرمایه گذاری ۵۰ بند دوم: اهمیت خروج در سود سرمایه گذاران خطرپذیر و مسترد نمودن سرمایه

بند سوم: اهمیت خروج در ارزیابی عملکرد سرمایه گذاران خطرپذیر

بند چهارم: اهمیت خروج در رشد سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار سوم: انواع خروج

بند اول: خروج از حیث کامل یا جزیی بودن

بند دوم: خروج از حیث بقای سهامداران در شرکت

بند سوم: خروج از حیث مطلوب یا نامطلوب بودن

گفتار چهارم: بازه زمانی خروج

بند اول: بازه زمانی متداول خروج

بند دوم: اهمیت بازه زمانی خروج برای سرمایه گذاران خطرپذیر

گفتار پنجم: عوامل موثر بر خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر

بند اول: عوامل درونی

الف) اوصاف شرکت سرمایه پذیر

ب) اوصاف صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر

ج) حقوق و توافقات قراردادی

بند دوم: عوامل بیرونی

الف) شرایط بازار

ب) شرایط قانونی و مقررات کشور مقر شرکت سرمایه پذیر

فصل دوم: راهبردهای خروج

مبحث اول: راهبرد عرضه عمومی اولیه سهام در بورس

گفتار اول: مفهوم خروج از طریق راهبرد عرضه عمومی اولیه سهام در بورس

بند اول: عرضه عمومی اولیه سهام

الف) عرضه عمومی سهام

ب) عرضه اولیه

بند دوم: بورس

الف) بورس اوراق بهادار تهران (سهامی عام)

ب) فرابورس ایران (سهامی عام)

گفتار دوم: شرایط عرضه عمومی اولیه سهام در بورس

بند اول: شرایط عرضه عمومی اولیه سهام در بورس اوراق بهادار تهران

بند دوم: شرایط عرضه عمومی اولیه سهام در فرابورس ایران

بند سوم: شرایط اختصاصی عرضه عمومی اولیه سهام شرکت های نوپا

گفتار سوم: نقاط قوت و ضعف خروج از طریق راهبرد عرضه عمومی اولیه سهام در بورس

بند اول: نقاط قوت

الف) استمرار حضور سهامداران در شرکت و عدم چالش با کارآفرینان

ب) ارتقای ارزش، شهرت و جایگاه شرکت و سهامداران

ج) افزایش قدرت نقدشوندگی سهام

د) رونق یافتن بازار سرمایه و رشد اقتصادی کشور

بند دوم: نقاط ضعف

الف) طولانی، هزینه بردار و پرتشریفات بودن فرآیند خروج

ب) عدم امکان خروج کامل و فوری سرمایه گذار

ج) وجود استانداردها و الزامات سخت گیرانه

گفتار چهارم: راهبرد عرضه عمومی اولیه سهام در بورس و توافقات قراردادی

مبحث دوم: راهبرد تملک یا فروش تجاری

گفتار اول: مفهوم خروج از طریق راهبرد تملک و ادغام

بند اول: مفهوم خروج از طریق تملک

بند دوم: مفهوم خروج از طریق ادغام

بند سوم: تفاوت راهبرد خروج از طریق تملک و راهبرد ادغام

گفتار دوم: فرآیند قراردادی خروج از طریق راهبرد تملک

بند اول: موافقت نامه اولیه تملک

الف) منع مذاکره و معامله با ثالث

ب) هزینه و ضمانت اجرای خاتمه همکاری

ج) منع افشای اطلاعات محرمانه

بند دوم: قرارداد تملک یا خرید و فروش

الف) قیمت سهام و نحوه پرداخت

ب) اظهارات و تضامین

ج) شرط منع رقابت و منع استخدام

گفتار سوم: نقاط قوت و ضعف خروج از طریق راهبرد تملک

بند اول: نقاط قوت

الف) امکان خروج کامل و فوری سرمایه گذار

ب) انعطاف فرآیند خروج و کم هزینه بودن آن

ج) ارتقای اعتبار و شهرت شرکت و سهامداران

بند دوم: نقاط ضعف

الف) عدم بقای کارآفرینان در شرکت و بروز اختلاف

ب) دوطرفه بودن خروج و کمبود خریدار استراتژیک

ج) لزوم انطباق با قوانین رقابتی و ضدانحصار

گفتار چهارم: راهبرد تملک و توافقات قراردادی

مبحث سوم: راهبرد فروش ثانویه سهام

گفتار اول: مفهوم خروج از طریق راهبرد فروش ثانویه سهام

گفتار دوم: مواقع کاربرد خروج از طریق راهبرد فروش ثانویه سهام

گفتار سوم: نقاط قوت و ضعف خروج از طریق راهبرد فروش ثانویه سهام

بند اول: نقاط قوت

الف) نقدشوندگی سریع و بدون تشریفات

ب) بروز کمترین چالش با کارآفرینان

ج) مناسب برای شرکت های کوچک

بند دوم: نقاط ضعف

الف) ایجاد تردید در مطلوبیت کسب و کار

ب) چالش یافتن خریدار و حصول توافق

گفتار چهارم: راهبرد فروش ثانویه سهام و توافقات قراردادی

مبحث چهارم: راهبرد بازخرید سهام

گفتار اول: مفهوم خروج از طریق بازخرید سهام

گفتار دوم: انواع خروج از طریق بازخرید سهام

بند اول: تقاضای بازخرید سهام توسط کارآفرینان

بند دوم: تقاضای بازخرید سهام توسط سرمایه گذار خطرپذیر

گفتار سوم: نقاط قوت و ضعف خروج از طریق راهبرد بازخرید سهام

بند اول: نقاط قوت

الف) استمرار حضور کارآفرینان در شرکت و عدم بروز اختلاف

ب) سهولت فرآیند خروج و تشریفاتی نبودن آن

ج) تضمین خروج حداقلی سرمایه گذار

بند دوم: نقاط ضعف

الف) دشواری ارزش گذاری و تامین مالی بازخرید سهام

ب) کاهش نرخ بازده داخلی سرمایه گذار

ج) لطمه به حسن شهرت سرمایه گذار

گفتار چهارم: راهبرد بازخرید سهام و توافقات قراردادی

مبحث پنجم: راهبرد انحلال

گفتار اول: مفهوم خروج از طریق راهبرد انحلال

گفتار دوم: انواع انحلال

بند اول: انحلال ارادی یا داوطلبانه

بند دوم: انحلال قهری یا ورشکستگی

بند سوم: انحلال قضایی یا به حکم دادگاه

گفتار سوم: تاثیر مقررات انحلال بر سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار چهارم: راهبرد انحلال و توافقات قراردادی

فصل سوم: توافقات خروج

مبحث اول: جایگاه توافقات خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار اول: مفهوم توافقات خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار دوم: اهمیت پیش بینی توافقات خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر

گفتار سوم: چارچوب پیش بینی توافقات خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر

مبحث دوم: شرط حق الزام سهامداران به فروش سهام

گفتار اول: مفهوم و کارکرد شرط حق الزام سهامداران به فروش سهام

گفتار دوم: اجزای کلیدی شرط حق الزام سهامداران به فروش سهام

بند اول: حدنصاب لازم جهت اعمال حق الزام سهامداران به فروش

الف) موافقت دارندگان

درصد یا دو سوم سهام ممتاز

ب) موافقت دارندگان

درصد یا دو سوم سهام ممتاز و یک سوم سهام عادی

ج) موافقت دارندگان دو سوم سهام ممتاز و

درصد سهام عادی

بند دوم: محدودیت های توافقی اعمال حق الزام سهامداران به فروش سهام

الف) محدودیت قیمتی اعمال حق

ب) محدودیت زمانی اعمال حق

گفتار سوم: شرط حق الزام سهامداران به فروش سهام در نظام حقوقی ایران

گفتار چهارم: ارتباط شرط حق الزام سهامداران به فروش سهام با خروج

مبحث سوم: شرط حق پیوستن به سهامداران فروشنده

گفتار اول: مفهوم و کارکرد شرط حق پیوستن به سهامداران فروشنده

گفتار دوم: اجزای کلیدی شرط حق پیوستن به سهامداران فروشنده

بند اول: حدنصاب لازم جهت اعمال حق پیوستن به سهامداران فروشنده

بند دوم: مهلت اعمال حق پیوستن به سهامداران فروشنده

گفتار سوم: شرط حق پیوستن به سهامداران فروشنده در نظام حقوقی ایران

گفتار چهارم: ارتباط شرط حق پیوستن به سهامداران فروشنده با خروج

مبحث چهارم: شرط تبدیل سهام ممتاز به عادی

گفتار اول: مفهوم و کارکرد شرط تبدیل سهام ممتاز به عادی

گفتار دوم: انواع شرط تبدیل سهام ممتاز به عادی

بند اول: تبدیل اختیاری یا داوطلبانه سهام

بند دوم: تبدیل اجباری یا خودکار سهام

گفتار سوم: شرط تبدیل سهام ممتاز به عادی در نظام حقوقی ایران

گفتار چهارم: ارتباط شرط تبدیل سهام ممتاز به عادی با خروج

مبحث پنجم: شرط حق بازخرید سهام

گفتار اول: مفهوم و کارکرد شرط حق بازخرید سهام

گفتار دوم: اجزای کلیدی شرط حق بازخرید سهام

بند اول: زمان اعمال حق بازخرید سهام

بند دوم: قیمت بازخرید سهام

بند سوم: مهلت و نحوه پرداخت قیمت بازخرید سهام

گفتار سوم: شرط حق بازخرید سهام در نظام حقوقی ایران

گفتار چهارم: ارتباط شرط حق بازخرید سهام با خروج

مبحث ششم: شرط حق ثبت سهام

گفتار اول: مفهوم و کارکرد شرط حق ثبت سهام

گفتار دوم: اجزای کلیدی شرط حق ثبت سهام

بند اول: موعد اعمال حق ثبت سهام

بند دوم: حداقل قیمت لازم جهت ثبت سهام

بند سوم: هزینه های ثبت سهام

بند چهارم: حق به تاخیر انداختن ثبت سهام

گفتار سوم: شرط حق ثبت سهام در نظام حقوقی ایران

گفتار چهارم: ارتباط شرط حق ثبت سهام با خروج

نتیجه گیری

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • خروج در سرمایه گذاری خطرپذیر
  • راهبردهای خروج
  • توافقات خروج
  • سرمایه گذاری خطرپذیر