رابطه اصیل و فضول در عقد فضولی
 | |
| عنوان | رابطه اصیل و فضول در عقد فضولی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | سیدشمس الدین حسینی |
| استاد راهنما | محمدجواد صفار |
| استاد مشاور | منصور امینی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
رابطه اصیل و فضول در عقد فضولی عنوان پایان نامه ای است که توسط سیدشمس الدین حسینی، با راهنمایی محمدجواد صفار و با مشاوره منصور امینی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
اگر شخصی برای دیگری یا با مال دیگری، معامله کند بدون این که نماینده یا ماذون از طرف او باشد، معامله فضولی تحقق می یابد. این مبحث از جمله مباحث کلاسیک و عین حال دشوار حقوق مدنی می باشد که در عین حال همواره تحقیقات کامل تر و جامع تری را نیز می طلبد. رابطه اصیل و فضول و تعیین وضعیت حقوقی مشارالیها در برابر یکدیگر موضوع این تحقیق است. در واقع، بررسی وضعیت حقوقی معامله فضولی محدود به قبل از تنفیذ یا رد معامله فضولی نمی شود بلکه پس از تنفیذ یا رد مالک شرایط دیگری بر معامله آنها حاکم می شود که در هر دو صورت بررسی این شرایط لازم و ضروری است. در خصوص وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به اصیل پس از تنفیذ یا رد باید گفت که در قانون مدنی نسبت به اثر مستقیم رد معامله فضولی از جانب غیر نص صریحی وجود ندارد. همچنین در مورد آثار مترتب بر معامله فضولی نظرات مختلفی از طرف حقوقدانان و فقها ارایه شده به گونه ای که برخی معامله فضولی را به طور کلی باطل می دانند ولی اغلب حقوقدانان و فقها و همچنین قانون مدنی معامله فضولی را غیر نافذ می دانند بطور کلی، در خصوص رجوع مالک به معامل فضولی جهت استرداد مال و منافع آن در صورت عدم تحویل آن به مشتری و نیز رجوع وی به مشتری در صورت تصرف او در مال مورد معامله (از باب غصب)، برای استرداد مال و خسارات وارده به مالک، اتفاق نظر است. در این راستا، در فصل یکم این تحقیق به مفاهیم بنیادین از قبیل فضول و تنفیذ می پردازیم و در فصل دوم نیز وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به اصیل و فضول (قبل و بعد از رد یا تنفیذ) تحلیل خواهد شد. آنگاه در فصل سوم، مهمترین اثر عدم تنفیذ مطرح می شود؛ در واقع باید دید که نحوه مطالبه ثمن و همچنین مصادیق خسارات قابل مطالبه از ناحیه اصیل چگونه است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ۱
مقدمه ۲
فصل اول– مفاهیم بنیادین
مبحث اول– مفهوم فضول و تمایز آن با مفاهیم مشابه ۹
گفتار اول– مفهوم فضول ۹
گفتار دوم– تمایز فضول با مفاهیم مشابه ۱۰
بند اول– تفاوت بین فضول با غاصب، سارق و انتقال دهنده مال غیر ۱۰
بند دوم– تفاوت بین فضول با متعهد به نفع ثالث و متعهد به فعل ثالث ۱۲
بند سوم– تفاوت بین فضول با وکیل، کفیل ، محیل و ضامن ۱۳
بند چهارم– تفاوت بین فضول با دلال، حق العمل کار و قایم مقام تجارتی ۱۴
مبحث دوم– تنفیذ، معامله فضولی ، اقسام و ارکان آن ۱۶
گفتار اول– مفهوم تنفیذ و تمایز آن با مفاهیم مشابه ۱۶
گفتار دوم– مفهوم معامله فضولی، اقسام و ارکان آن ۱۹
بند اول– ارکان معامله فضولی ۱۹
بند دوم– تعریف و مفهوم معامله فضولی ۲۱
بند سوم– اقسام معامله فضولی ۲۵
مبحث سوم– شرایط تنفیذ و طرفین عقد فضولی ۲۸
گفتار اول– شرایط تنفیذ ۲۸
بنداول– شرایط تنفیذ کننده عقد ۲۹
بند دوم– شرایط عقد موضوع تنفیذ ۳۱
گفتار دوم– طرفین در عقد فضولی ۳۳
فصل دوم: وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به اصیل و فضول
مبحث اول– وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به اصیل و فضول قبل و بعد از تنفیذ یا رد غیر ۴۰
گفتار اول– وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به اصیل قبل از رد یا تنفیذ ۴۰
گفتار دوم– وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به اصیل پس از تنفیذ یا رد ۴۹
بند اول– در صورت رد معامله فضولی ۴۹
بند دوم– وضعیت حقوقی معامله فضولی پس از تنفیذ نسبت به اصیل ۵۲
گفتار سوم– وضعیت حقوقی معامله فضولی نسبت به فضول ۵۴
گفتار چهارم– اثر تاخیر مالک دراجازه یا رد عقد فضولی ۵۷
مبحث دوم– تحلیل روابط اصیل و فضول در مبانی معامله فضولی ۶۱
گفتار اول– تحلیل روابط اصیل و فضول در نظریه مبتنی بر بطلان ۶۲
گفتار دوم– تحلیل روابط اصیل و فضول در نظریه مبتنی بر نظریه تاثیر منفعت ۶۴
گفتار سوم– تحلیل روابط اصیل و فضول در نظریه های مبتنی بر عدم نفوذ ۶۷
بند اول– تحلیل روابط اصیل و فضول در نظریه نمایندگی ۶۷
بند دوم– تحلیل روابط اصیل و فضول در نظریه اداره عقد ۶۹
گفتار چهارم– آثار نظریه های کشف و نقل بر روابط فضول و اصیل ۷۱
فصل سوم– بررسی مطالبه ثمن و خسارات اصیل از فضول در فرض
عدم تنفیذ قرارداد
مبحث اول– بررسی مطالبه ثمن و خسارات اصیل از فضول در فقه اسلامی ۷۸
گفتار اول– مبانی ضمان بایع فضولی در برابر رجوع اصیل در فقه اسلامی ۷۹
بند اول– اجماع ۷۹
بند دوم– قاعده غرور ۷۹
بند سوم– صحیحه جمیل ۸۰
گفتار دوم– نظرات فقها در خصوص حق رجوع اصیل به فضول راجع به ثمن و خسارات
وارده ۸۱
بند اول– رجوع اصیل صرفا راجع به اصل ثمن ۸۱
بند دوم– رجوع اصیل به فضول راجع به تمامی خسارات وارده فارغ از علم وجهل ۸۲
بند سوم– رجوع اصیل راجع به اصل ثمن و اجرت استفاده از مال که به بایع فضولی پرداخته است ۸۶
بند چهارم– رجوع اصیل راجع به ثمن بر مبنای نرخ تورم و ارزش روز ثمن ۸۸
بند پنجم– رجوع اصیل راجع به ثمن روز مبیع ۹۰
مبحث دوم– بررسی مطالبه ثمن و خسارات اصیل از فضول در حقوق موضوعه و رویه قضایی ۹۳
گفتار اول– بررسی مطالبه ثمن و خسارات اصیل از فضول در حقوق موضوعه ۹۳
بند اول– رجوع اصیل راجع به تمامی خسارات در صورت جهل به فساد معامله ۹۴
بند دوم– رجوع اصیل راجع به تمامی خسارات در صورت جهل به تعلق مال به غیر ۹۵
بند سوم– رجوع اصیل عالم فقط به ثمن و رجوع اصیل جاهل به ثمن و پرداختی ها به
مالک ۹۸
بند چهارم– رجوع اصیل به ثمن پرداختی بر مبنای ارزش زمان پرداخت آن و خسارت بر اساس شاخص تورم ۹۹
گفتار دوم– بررسی مطالبه ثمن و خسارات اصیل از فضول در رویه قضایی ایران ۱۰۱
بند اول– استحقاق اصیل صرفا راجع به ثمن پرداخت شده ۱۰۱
بند دوم– استحقاق اصیل به عوض منافع مورد مطالبه مالک از او ۱۰۴
بند سوم– استحقاق اصیل به بهای روز مبیع به دلیل مستحق للغیر در آمدن آن ۱۰۴
بند چهارم– استحقاق اصیل به مطاله ثمن و خسارات بر طبق شاخص تورم ۱۰۶
نتیجه ۱۰۹
منابع ۱۱۶
کلیدواژه ها
- عقد فضولی
- فقیهان
- اصیل
- خسارت
- قانون مدنی
- قبول
- وکیل