راه های جبران ضرر در حقوق مدنی و مقایسه آن با فقه امامیه

عنوان	راه های جبران ضرر در حقوق مدنی و مقایسه آن با فقه امامیه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مونا دوست خواه
استاد راهنما	صلاح الدین هرسنی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

راه های جبران ضرر در حقوق مدنی و مقایسه آن با فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط مونا دوست خواه، با راهنمایی صلاح الدین هرسنی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی راه های جبران ضرر در حقوق مدنی و مقایسه آن با فقه امامیه می باشد. داده های تحقیق بر این نکته تاکید می کنند که تحمیل ضرر و شیوه های جبران آن از موضوعاتی که در حوزه حقوق خصوصی مطرح می گردد. بنابراین اصل قابلیت جبران کلیه خسارات یا اصل لزوم جبران ضرر مورد پذیرش اغلب نظام های حقوقی از جمله نظام حقوقی ایران قرار گرفته است. در این ارتباط مسیله آن است که مسیله تحمیل ضرر در حیطه حقوق مسیولیت مدنی است، لذا در راستای حقوق مسیولیت مدنی، هرگاه ضرر چه مادی ومعنوی و جسمانی وارد شد، جبران آن خسارت و ضرر در تعهد فاعل زیان است. نتایج تحقیق نشان داده اند که شیوه های جبران ضرر در حقوق مدنی ایران بر اساس رد عین مال،پرداخت بدل و جبران در اتلاف،تسبیب و استیفاء است که البته تعیین آن بر اساس ماده ۳ قانون مسیولیت مدنی بر عهده قاضی است. شیوه های جبران ضرر جسمانی در حقوق مدنی ایران بیشتر بر اساس تعیین دیه است. در فقه امامیه نیز بعضی از فقها به طرفداری از اصل قابلیت جبران خسارت پرداخته و یا با استناد به قاعده ی لا ضرر، شیوه های جبران ضرر را در رد عین مغضوب، اتلاف دانسته اند.لازم به یاد آوری است که روش گرد آوری اطلاعات و داده ها،مشاهده، مطالعه و فیش برداری (اسنادی) است، اما ماهیت تحقیق حاضر تطبیقی و عموما توصیفی و تحلیل داده ها خواهد بود.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه چکیده

مقدمه

الف) بیان مسیله

ب) اهداف تحقیق

ج) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

د) پرسش های تحقیق

ه) فرضیه های تحقیق

و) روش تحقیق

ز) پیشینه تحقیق

ح) سازماندهی تحقیق

فصل اول:کلیات

۱–۱) مفهوم شناسی و اوصاف مسیولیت مدنی

۱–۱–۱) مفهوم شناسی مسیولیت مدنی

۱–۱–۲) مسیولیت مدنی و قراردادی

۱–۱–۳) شرایط مسیولیت قراردادی

۱–۱–۳–۱) لزوم وجود قرارداد

۱–۱–۳–۲) صحت قرارداد

۱–۱–۳–۳) خودداری از انجام تعهد

۱–۱–۳–۴) وجود ضرر

۱–۱–۳–۵) سببیت عرفی بین ضرر وارده و تخلف متعهد

۱–۱–۴) ارتباط مسیولیت قراردادی با مسیولیت مدنی

۱–۲) شرایط تحقق مسیولیت مدنی

۱–۲–۱) ضرر

۱–۲–۲) تقصیر

۱–۲–۳) رابطه ی سببیت

۱–۳) هدف مسیولیت مدنی

۱–۳–۱) رضایت زیاندیده

۱–۳–۲) مجازات خصوصی عامل ورود زیان

۱–۳–۳) برقراری عدالت

۱–۳–۴) برقراری نظم و امنیت اجتماعی

۱–۳–۵) احقاق حق زیاندیده

۱–۴) مبنای مسیولیت مدنی

۱–۴–۱) نظریه تقصیر شخصی

۱–۴–۲) نظریه خطر

۱–۴–۳) نظریه مطلق خطر

۱–۴–۴) نظریه خطر ناشی از عمل نامتعارف

۱–۴–۵) نظریه خطر ناشی از انتفاع مادی

۱–۴–۶) نظریه تقصیر نوعی

۱–۴–۷) نظریه مختلط

۱–۴–۸) نظریه استناد عرفی

فصل دوم: مفهوم شناسی ضرر و جبران و انواع و شرایط تحقق آن در پرتو حقوق موضوعه ایران

۲–۱) مفهوم شناسی ضرر و انواع آن در پرتو قانون مسیولیت مدنی

۲–۱–۱) وجود ضرر

۲–۱–۱–۱) تعریف ضرر

۲–۱–۱–۲) انواع ضرر

۲–۱–۱–۳) ضرر مالی

الف) تلف یا نقصان عینی

ب) تلف منفعت عین

ج) محرومیت از نیروی کار

د) محرومیت از سود معاملی در نتیجه فوت فرصت انعقاد آن

۲–۱–۱–۴) ضرر جسمی

۲–۱–۱–۵) ضرر معنوی

۲–۱–۲) شرایط تحقق ضرر قابل جبران

۲–۱–۲–۱) مسلم بودن ضرر

الف) مفهوم مسلم و حتمی بودن ضرر

ب) ضرر بالفعل یا حال

ج) ضرر آینده

د) ضرر احتمالی

ه) فوت فرصت

و) از دست رفتن موقعیت

۲–۱–۲–۲) مستقیم بودن ضرر

۲–۱–۲–۳) قابل پیش بینی بودن ضرر

۲–۱–۲–۴) عدم جبران ضرر

۲–۲) بررسی ابعاد مفهوم جبران خسارات و شناسایی منابع حقوقی آن در پرتو قانون مسیولیت مدنی

۲–۲–۱) مفهوم شناسی جبران و شیوه تحقق آن

۲–۲–۲) ضرورت جبران ضرر در پرتو قانون مسیولیت مدنی

۲–۲–۲–۱) نظریه تقصیر

۲–۲–۲–۲) نظریه خطر

۲–۲–۲–۳) نظریه مختلط

۲–۲–۲–۴) نظریه تضمین حق

۲–۲–۲–۵) نظریه انتساب اضرار

۲–۲–۳) منابع حقوقی و قانونی ضرورت جبران خسارات

۲–۲–۳–۱) ضرورت جبران خسارات در پرتو قانون اساسی

۲–۲–۳–۲) ضرورت جبران خسارات در پرتو قانون مدنی

۲–۲–۳–۳) ضرورت جبران خسارات در پرتو قانون مسیولیت مدنی مصوب سال ۱۳۳۹

۲–۲–۳–۴) ضرورت جبران خسارات در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری

۲–۲–۳–۵) ضرورت جبران خسارات در پرتو قانون مجازات اسلامی

۲–۲–۳–۶) ضرورت جبران خسارات در پرتو قانون آیین دادرسی مدنی

۲–۲–۳–۷) ضرورت جبران خسارات در پرتو سایر قوانین

۲–۲–۴) ضرورت جبران ضرر مادی و معنوی

۲–۲–۴–۱) جبران ضرر مادی

۲–۲–۴–۲) جبران ضرر معنوی

الف) دلایل مخالفین جبران خسارت معنوی

ب) دلایل موافقین جبران خسارت معنوی

فصل سوم: راه ها و روش های جبران ضرر در پرتو حقوق مدنی و فقه امامیه ۵۰ ۳–۱) راه های جبران ضرر مادی در پرتو حقوق مدنی و فقه امامیه

۳–۱–۱) راه های جبران ضرر مادی در پرتو حقوق مدنی

۳–۱–۱–۱) چگونگی جبران ضرر در غصب در پرتو حقوق مدنی

الف) رد عین مال در صورت وجود

ب) پرداخت بدل

– پرداخت بدل در صورت تلف عین و محاسبه ضرر از لحاظ مکان و زمان

– پرداخت بدل در عین متعذر الرد

– پرداخت بدل در موارد عیب و نقص مال مغصوب و تقویت منافع

۳–۱–۱–۲) چگونگی جبران ضرر در اتلاف در پرتو حقوق مدنی

۳–۱–۱–۳) چگونگی جبران ضرر در تسبیب در پرتو حقوق مدنی

۳–۱–۱–۴) چگونگی جبران ضرر در استیفا در پرتو حقوق مدنی

۳–۱–۲) راه های جبران ضرر مادی در پرتو فقه امامیه

۳–۱–۲–۱) رد عین مغصوب

۳–۱–۲–۲) نحوه جبران خسارت در صورت تلف عین یا ناقص و معیوب شدن آن

۳–۱–۲–۳) چگونگی محاسبه و جبران ضرر در باب تقویت یا عدم تحقق منافع

۳–۲)راه های جبران ضرر جسمانی در پرتو حقوق مدنی و فقه امامیه

۳–۲–۱) کلیت جبران ضرر جسمانی در پرتو حقوق مدنی

۳–۲–۱–۱) جبران ضررهای جسمانی در پرتو حقوق مدنی

۳–۲–۱–۲) نحوه جبران جراحات و صدمات فاقد دیه مشخص

۳–۲–۱–۳) مهلت پرداخت خسارت جسمانی

۳–۲–۲) راه های جبران ضرر جسمانی در پرتو فقه امامیه

۳–۲–۲–۱) راه های جبران ضرر جسمانی در فقه اسلامی

۳–۲–۲–۲) راه های جبران ضرر جسمانی در فقه عامه

۳–۳)راه های جبران ضرر معنوی در پرتو حقوق مدنی و فقه امامیه

۳–۳–۱) راه های جبران ضرر معنوی در پرتو حقوق مدنی

۳–۳–۱–۱) جبران از طریق پرداخت وجه نقد

۳–۳–۱–۲) جبران از طرق غیر نقدی

۳–۳–۲) راه های جبران ضررهای معنوی در فقه امامیه

نتیجه گیری

منابع و مآخذ

الف)منابع فارسی

۱)کتب

۲) مقالات

ب) منابع عربی

کلیدواژه ها

• فقه امامیه
• حقوق ایران
• جبران
• ضرر
• مسیولیت قراردادی
• مسیولیت مدنی