رای دادگاه درباره اثر شغل خریدار در ادعای غبن (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۰۰۱)
شماره دادنامه | ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۰۰۱ |
---|---|
تاریخ دادنامه | ۱۳۹۳/۰۸/۲۰ |
نوع رأی | رأی شعبه |
نوع مرجع | دادگاه تجدیدنظر استان |
گروه رأی | رای حقوقی |
موضوع | اثر شغل خریدار در ادعای غبن |
قاضی | موسوی مداح محمود بقال شیروان |
چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره اثر شغل خریدار در ادعای غبن: چنانچه شغل خریدار، بساز و بفروش باشد، ادعای عدم علم و آگاهی به قیمت واقعی ملک در زمان فروش از ناحیه وی پذیرفته نمی شود.
رأی دادگاه بدوی
در خصوص دادخواست تقدیمی خواهانها ۱- آقای د.ر. ۲. خانم ف.ص. با وکالت آقای الف.غ. به طرفیت خواندگان به اسامی ۱. آقای ح.م.۲. آقای ع.ع. ۳. خانم ک.ص.۴. آقای م.ص. به خواسته اعلام فسخ معامله به علت غبن افحش در فروش یک دستگاه آپارتمان و صدور حکم به ابطال قراردادهای عادی مورخ ۱۳۸۹/۶/۳ و ۱۳۸۹/۸/۱ و سند رسمی شماره ۳۶۵۳۱ مورخ ۱۳۸۱/۱۲/۲۵ دفترخانه شماره ... تهران با احتساب خسارت دادرسی مقوم به مبلغ ۵۱۰۰۰۰۰۰ ریال، به این شرح که وکیل خواهانها اعلام داشته که بر مبنای قرارداد پیش فروش مورخ ۱۳۸۹/۲/۲۶ موکلین مبادرت به پیش فروش یک دستگاه آپارتمان جزء پلاک ثبتی شماره ... و ... فرعی از ... اصلی بخش ۱۱ تهران به آقایان ج. . و ع.ع. می نمایند و متعاقبا مورد معامله به موجب قرارداد عادی مورخ ۱۳۹۱/۸/۲۱ در مالکیت آقای م.ص. وک.ص. قرار می گیرد و در نهایت آپارتمان مذکور طی سند رسمی شماره ۳۶۵۳۱ مورخ ۱۳۹۱/۱۲/۲۲ به خواندگان ردیف اول و دوم منتقل می گردد. علیهذا با بررسی و تحقیق به عمل آمده مشخص گردیده که قیمت آپارتمان در هنگام تنظیم قراردادهای عادی تنظیمی و سند رسمی، بسیار بیش از قیمتی بوده که مورد معامله واقع شده است و موکلین در معامله مذکور مغبون از نوع افحش شده اند و مراتب به موجب اظهارنامه رسمی به مالکین رسمی اعلام شده است لذا تقاضای صدور حکم به شرح ستون خواسته را دارد. وکیل خواهان ها در جلسه رسیدگی اضافه نموده که آپارتمان در سال ۸۹ به مبلغ ۹۴۰ میلیون تومان فروخته شده، در حالیکه قیمت واقعی آن یک میلیارد و دویست میلیون تومان بوده است. دو نفر از خواندگان به اسامی آقایان م.ص. وح.م. در دادگاه حاضر شده و دفاعا اعلام داشته اند که به موجب سند رسمی خیار غبن ساقط شده و مدت ۴ سال از این معامله می گذرد و شغل خواهان برج ساز منطقه یک تهران می باشد که تاکنون ۵۰۰ واحد آپارتمان ساخته و فروخته است. خواندگان دیگر علیرغم ابلاغ قانونی اخطاریه در دادگاه حاضر نشده و لایحه ای ارسال نکرده اند. لذا با عنایت به مراتب فوق و مجموع اوراق و محتویات پرونده و نظر به اینکه اولا به موجب ماده ۷ قرارداد پیش فروش استنادی خواهان ها کلیه خیارات اسقاط گردیده است و عموم عبارت مذکور تمامی خیارات از جمله خیار غبن به هر درجه که باشد اعم از فاحش و افحش را دربرمی گیرد و اختلاف نظر بین حقوقدانان در خصوص عدم تسری سقوط خیار غبن فاحش به غبن افحش ناظر به مورد و جایی است که عبارت به صورت مطلق بیان شده باشد، زیرا در این صورت اطلاق عبارت ناظر به فرد اعم و اکمل خواهد بود و منصرف از مورد مانحن فیه می باشد، حال آنکه، همانگونه که اشاره شده با استعمال لفظ عام در قرارداد، طرفین تمامی مصادیق و افراد را مد نظرداشته اند. بنابراین ادعای اینکه غبن افحش منظور طرفین قرارداد نبوده قابل قبول نمی باشد، ثانیا درست است که در جهل به موضوع خیار یعنی غبن افحش که از جمله وقایع خارجی است علی الاصول باید گفته صاحب خیار را پذیرفت لیکن با توجه به اینکه خواهان ردیف اول که شغل خود را مهندسی عمران اعلام نموده و اینکه وکیل وی شغل موکل خود را ساخت و ساز بنا اعلام کرده است، بنابراین ادعای جهل به غبن، به حکم غلبه، برخلاف ظاهر بوده و دلیلی بر اثبات خلاف اماره قضایی مزبور نیز ارائه نشده است، ثالثا همانگونه که ماده ۴۲۰ قانون مدنی صراحت دارد اعمال خیار غبن بعد از علم به آن فوری است و درنگ بی جا و یا آگاهانه در اجرای آن، از آنجا که موجب ایجاد ضرر برای غیر می باشد، موجب سقوط حق مزبور می گردد، لذا با عنایت به مراتب فوق و نظر به اسقاط قراردادی حق مزبور و اینکه این اسقاط ناظر به همه اشکال خیار غبن می گردد و نظر به اینکه حق مزبور با توجه به حرفه و تخصص خواهان و اطلاع از وضعیت بازار برای وی ایجاد نگردیده و به فرض ایجاد به فوریت اعمال و اجرا نشده است لذا دعوی مطروحه را وارد و ثابت ندانسته مستندا به مواد ۴۱۸ و ۴۲۰ و ۴۴۸ قانون مدنی، حکم به بیحقی خواهانها و بطلان دعوی مطروحه را صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رئیس شعبه ۱۰۴ دادگاه عمومی حقوقی تهران
شیروان
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای د.ر. و خانم ف.ص. با وکالت آقایان ۱- الف.غ. ۲- ح.ح. نسبت به دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۰۱۱۱۰۰۱۴۹ مورخ ۱۳۹۳/۳/۱۲ صادره از شعبه ۱۰۴ دادگاه عمومی حقوقی مجتمع قضایی عدالت که به موجب آن حکم به بطلان دعوی تجدیدنظرخواهانها به خواسته اعلام فسخ معامله به علت غبن افحش در فروش یک دستگاه آپارتمان و صدور حکم به ابطال قراردادهای عادی مورخ ۱۳۸۹/۶/۳ و ۱۳۹۱/۸/۱ در سند رسمی شماره ۳۶۵۳۱ مورخ ۱۳۸۱/۱۲/۲۵ صادره از دفترخانه شماره ... تهران با احتساب کلیه خسارات دادرسی صادر و اعلام گردیده است موافق قانون و مقررات موضوعه بوده و به شرح لایحه اعتراضیه مستوجب نقض نمی باشد؛ زیرا تجدیدنظرخواهانها به موجب قرارداد شماره ۵۱۰۱۵ مورخ ۱۳۸۹/۳/۲۶ مبادرت به پیش فروش یک دستگاه آپارتمان جزء پلاک ثبتی شماره ... فرعی از ... اصلی بخش ۱۱ تهران به آقایان ح.م. و ع.ع. می نماید که نامبردگان نیز به موجب ظهر قرارداد پیش فروش اقدام به واگذاری آپارتمان خریداری شده به آقای م.ص. و خانم ک.ص.می نمایند که در ماده ۷ این قرارداد پیش فروش و همچنین سند قطعی غیرمنقول شماره ۳۶۵۳۱ مورخ ۱۳۹۱/۱۲/۲۲ صادره از دفترخانه ... تهران که فروشندگان ملک متنازع فیه (تجدیدنظرخواهانها) به خریداران خانم ک.ص. و آقای م.ص. (تجدیدنظر خواندگان) می فروشند و در این اسناد قید گردیده است اسقاط کافه خیارات خصوصا خیار غبن فاحش از طرفین به عمل آمده و ... که با عنایت به ماده ۴۲۰ از قانون مدنی که خیار غبن بعد از علم به غبن فوری است. این در حالی است که مدت ۴ سال از انعقاد قرارداد پیش فروش گذاشته و از ناحیه تجدیدنظرخواهانها اسباب وقفه را نتوانسته اند در دادگاه ثابت نمایند و از طرفی شغل تجدیدنظرخواه آقای د.ر. مهندس عمران بوده و وکیل مشارالیه در جلسه دادرسی مورخ ۱۳۹۳/۳/۱۰ دادگاه محترم بدوی شغل موکل خود را حدود ۶ سال بساز و بفروش اعلام کرده است لذا دیگر عدم علم و آگاهی به قیمت واقعی ملک در زمان فروش از ناحیه خواهانها منطبق با واقع نمی باشد علی ایحال دادگاه با عنایت به مراتب فوق الاشعار و به استناد قسمت اخیر از ماده ۳۵۸ قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن رد تجدیدنظرخواهی مطروحه، دادنامه تجدیدنظرخواسته را تأیید و استوار می نماید. رأی صادره قطعی است.
رئیس و مستشار شعبه ۱۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران
موسوی – مداح