رای دادگاه درباره دادگاه صالح در دعوای اعلام بطلان معامله شرط ضمن عقد ازدواج (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۳۷۳)

شماره دادنامه	۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۳۷۳
تاریخ دادنامه	۱۳۹۵/۰۳/۲۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	دادگاه صالح در دعوای اعلام بطلان معامله شرط ضمن عقد ازدواج
قاضی	سیدابراهیم حسینی دستجردی ابراهیمی حور ارسطو ذولفقاری

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره دادگاه صالح در دعوای اعلام بطلان معامله شرط ضمن عقد ازدواج: دعوی به خواسته اعلام بطلان معامله توسط دادگاه قابلیت استماع ندارد؛ زیراذوالخیار، باید خیار خود را راسا" اعمال کند و با اراده وانشای خود آن را تحقق عینی وخارجی بخشد ودادگاه حق ورود ودخالت در اراده اشخاص را نداشته و در صورت استنکاف طرف مقابل، دادگاه صرفا" تایید و تنفیذ آن را به عهده می گیرد.

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دعوای آقای م. ج. بوکالت از آقای روح ا... نور م. ی بطرفیت آقای مؤمن قجرایی زندی و م. ک. بخواسته اعلام بطلان قرارداد عادی انتقال سرقفلی بین خواهان و خوانده ردیف اول مورخ ۲۲/۸/۸۴ و مطالبه سرقفلی از خوانده ردیف دوم و خسارات دادرسی ؛ بدین شرح که وکیل خواهان اظهارداشته با توجه به اینکه موکل وی حق انتقال سرقفلی به غیر را نداشته است علیرغم آن سرقفلی ملک را به خوانده ردیف اول واگذار نموده است و حال تقاضای بطلان قرارداد میان موکل و خوانده ردیف اول ار دارد تا بعد بتواند با توجه به پرداخت سرقفلی به خوانده ردیف دوم آنرا به نرخ روز از وی مطالبه نماید . در خصوص بطلان قرارداد اجاره میان خواهان وخوانده ردیف اول با توجه به اینکه هرگاه بدون رضایت مالک مال معامله ای نسبت به آن صورت گیرد معامله مال فضولی خواهد بود اعم از آنکه نسبت به عین باشد یا منفعت و بایستی رد یا اجازه مالک به آن ملحق گردد تا نسبت به صحت یا بطلان آن اظهارنظر نمود . در پرونده حاضر وکیل خواهان به دادنامه شماره ۵۳۲-۳۱/۵/۸۹ شعبه سوم حقوقی ملارد استناد نموده است که بر اساس آن بعلت انقضای مدت قرارداداجاره درخواست تخلیه مورد اجاره شده است و دلیلی به عدم رضایت مالک در خصوص انتقال مورد اجاره بدون اجازه وی وجودندارد و همین که مالک منتظر شده است تا مدت اجاره وی تمام شود و سپس درخواست تخلیه بلحاظ انقضای مدت را بنماید میتواند نشانه عملی بر صحت و تنفیذ قرارداداجاره مذکور باشد فلذا در این قسمت حکم به بطلان دعوای خواهان صادر و اعلام می نماید. در خصوص مطالبه سرقفلی به نرخ روز با توجه به اینکه خواهان ازخوانده ردیف اول یکبار بر اساس قرارداد اجاره سرقفلی دریافت نموده است و اگر از مالک نیز بخواهد سرقفلی دریافت نماید عمل وی وارد شدن بلا سبب خواهد بود زیرا وی فقط حق ریافت یک سرقفلی رادارد و نمیتواند برای یک حق از دو نفر مطالبه و وصول نماید . بر اساس ماده ۴ قانون روابط مؤجر و مستأجر ... مستأجر می تواند در اثناء مدت اجاره برای واگذاری حق خود مبلغی را از موجر یا مستأجر دیگری به عنوان سرقفلی دریافت کند مگر آنکه در ضمن عقد اجاره حق انتقال به غیر از وی سلب شده باشد... که به نظر میرسد قانونگذار جهت مجازات مستأجری که حق انتقال به غیر را نداشته است در صورتی که نسبت به واگذاری مورد اجاره اقدام نماید درخواست سرقفلی رامسموع نموده است .فلذا دادگاه در این قسمت نیز دعوای خواهان را وارد ندانسته حکم بر بیحقی وی صادر و اعلام می نماید. رأی صادره حضوری و ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در دادگاه تجدید نظر استان تهران می باشد.

معاون قضایی دادرس شعبه سوم دادگستری ملارد - ارسطو ذوالفقاری

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای ر.الف. ن.م. با وکالت آقای م. ج. به طرفیت آقایان ۱- م. ق.ز. ۲- م. ک. نسبت به دادنامه شماره ۳۲۰/۹۲ شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ملارد که به موجب آن در رابطه با دعوی تجدیدنظرخواه مبنی بر (بخواسته اعلام بطلان قراداد عادی انتقال سرقفلی ومطالبه سرقفلی به نرخ ورز)به ترتیب حکم به بطلان وحکم به بی حقی صادر شده است صرفنظر از نحوه استدلال دادگاه نخستین در خصوص مورد وبا عنایت به اینکه دعوا به خواسته اعلام بطلان معامله از طرف دادگاه قابلیت استماع ندارد زیرا مستفاد از ماده ۳۹۵ قانون مدنی عبارت است از اینکه ذوالخیار،خیار خود را راسا" اعمال خواهد کرد وبه عبارت دیگر دادگاه حق ورود ودخالت در اراده اشخاص را ندارد وفسخ از جمله ایقاعاتی می باشد که دارنده آن با اراده وانشای خود آنرا تحقق عینی وخارجی می بخشد ودر صورت استنکاف طرف مقابل ،دادگاه صرفا" تایید وتنفیذ آنرا به عهده می گیرد بنا به مراتب مورد اقتضای صدور قرار را داشته ودادگاه مجاز به ورود در ماهیت نبوده فلذا مستندا" به ماده ۳۵۸ قانون آئین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظرخواسته نقض وقرار عدم استماع دعوی خواهان بدوی صادر واعلام می گردد.رای صادره قطعی است.

شعبه ۲۹ دادگاه تجدیدنظراستان تهران - رئیس و مستشار

سیدابراهیم حسینی - بهزاد ابراهیمی