رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اشخاص ذینفع برای درخواست اصلاح رأی
 | |
| شماره دادنامه | ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۰۰۰۴۶۱ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۳/۰۷/۲۷ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | شعبه دیوان عالی کشور |
| شعبه | شعبه ۱۰ دیوانعالی کشور |
| گروه رأی | رای حقوقی |
| موضوع | اشخاص ذینفع برای درخواست اصلاح رأی |
| قاضی | سیدحجت اله میرمجیدی عبدالله پور |
رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اشخاص ذینفع برای درخواست اصلاح رأی: در دعوای حجر، همچون دعاوی دیگر، تنها اشخاصی که در دعوا دخالت داشته اند، می توانند اصلاح رأی را درخواست کنند و شخص ثالث نمی تواند چنین درخواستی کند.
رأی خلاصه جریان پرونده
حسب اوراق و محتویات پرونده کلاسه ۹۱۰۱۶۷۸ شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی تایباد به موجب دادنامه شماره ۷۰۰۰۱۱۸۶ مورخ ۱۸/۱۱/۸۸ شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی تایباد در پرونده کلاسه ۱۱۸۸۱۰۴۸ به پیشنهاد دایره سرپرستی دادسرای عمومی و انقلاب تایباد حکم حجر آقای ع. به سفاهت از تاریخ ۱۶/۳/۸۸ صادر گردیده متعاقب این رأی در پرونده کلاسه ۱۰۱۰۶۱ شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی مشهد با درخواست سرپرستی دادگستری مشهد طی دادنامه شماره ۱۰۱۰۴۲-۳۱/۶/۸۹ حکم حجر نامبرده از تاریخ ۱/۱/۸۴ صادر شده است پس از صدور آراء صادره آقای م.گ. و آقای ب.ح. طی دادخواستی به طرفیت آقای ع. با قیمومت آقای د.ع. و در دادخواست دیگری دایره سرپرستی دادگستری مشهد به خواسته اعتراض ثالث تقاضای اصلاح رأی شماره ۸۹۱۰۱۰۴-۳۱/۶/۸۹ شعبه اول دادگاه حقوقی مشهد را تقدیم شعبه اول دادگاه حقوقی مشهد دادگاه صادرکننده دادنامه ۰۰۱۰۴۲-۸۹ از تاریخ ۱/۱/۸۴ مذکور در دادنامه مذکور در دادنامه اصلی به ۳۱/۶/۸۹ تقدیم دادگاه نموده این دادگاه طی دادنامه شماره ۱۰۱۹۸۶-۲۸/۱۰/۹۱ ضمن استدلال منعکس در رأی قرار رد دعوی معترضین ثالث را صادر می نماید پس از طی این مراحل آقای م.س. فرزند ع. با وکالت آقای ه.د. دادخواستی تحت عنوان اعتراض ثالث به طرفیت خانم ۱-ن. فرزند ع. ۲- اداره سرپرستی امور محجورین تایباد به خواسته اصلاح تاریخ حجر آقای ع. از تاریخ ۱۶/۳/۸۸ به تاریخ ۱/۱/۸۴ تقدیم دادگاه نموده در شرح دادخواست این طور توضیح می دهد: خوانده ردیف اول خواهر موکل است که متقاضی حکم حجر آقای ع. پدرش در دادسرای عمومی تایباد بوده حجر مشارالیه در دادگاه حقوقی تایباد از تاریخ ۱۶/۳/۸۸ به استناد نظریه پزشکی قانونی تایباد که اعلام داشته بیماری اختلال شناختی (دمانس) حداقل از تاریخ معاینه توسط پزشک معالج از ۱۶/۳/۸۸ در وی مستقر بود تاریخ حجر را دادگاه از همین تاریخ اعلام نمود ۲- با توجه به عدم تعیین دقیق تاریخ حجر توسط اداره پزشکی قانونی تایباد پس از پیگیری های لازم توسط خوانده از پزشکی قانونی و کمیسیون پزشکی مشهد و با توجه به اینکه در آن مقطع آقای ع. در مشهد زندگی می کردند مجددا درخواست حجر او از دادسرای مشهد به شعبه اول دادگاه حقوقی مشهد ارائه و منتهی به صدور دادنامه شماره مورخه ۳۱/۶/۸۹ شده و تاریخ حجر ۱/۱/۸۴ اعلام گردیده است ۳- با توجه به اینکه قبلا حکم حجر از دادگاه تایباد صادر شده و خوانده بدون توجه به این موضوع که برای اصلاح تاریخ حجر باید از طریق شعبه اول دادگاه تایباد اقدام نماید نهایتا به موجب پرونده کلاسه ۹۱۱۵۹۱ این امر مورد اعتراض واقع شده و پس از اطلاع از این امر شعبه اول دادگاه مشهد طی صدور حکم در مورخه ۲۸/۱۰/۹۱ رأی صادره قبلی خود (۳۱/۶/۸۹) را فسخ می نماید نظر به اینکه نظر پزشکی قانونی تایباد که اعلام داشته حداقل از تاریخ معاینه دارای سفاهت می باشد با نظر پزشکی مشهد کمیسیون بهزیستی (مستند شماره ۶) ابتدای بیماری مشارالیه از سال ۷۸ که در ۴ سال اخیر شدید شده اعلام نموده در نهایت نظریه پزشکی قانونی خراسان رضوی (مستند شماره ۸) تاریخ سفاهت نامبرده را حداقل از سال ۸۴ اعلام نموده است لذا تقاضای اصلاح تاریخ حجر از تاریخ ۱/۱/۸۴ دارم وکیل خواهان در جلسه ۱۸/۹/۹۲ به مضمون شرح خواسته در دادخواست مطالبی عنوان نموده دادگاه پس از استعلام از پزشکی قانونی تایباد و ملاحظه پرونده استنادی و ملاحظه تصویر نظریه ص/۲۰۰/۳۵۹۵ - ۱۶/۱/۸۸ اداره کل پزشکی قانونی خراسان رضوی مبنی بر نامبرده مبتلا به اختلال شناختی (دمانس) که معادل سفاهت است و قادر به اداره امور خود نیست حداقل از تاریخ معاینه پزشک معالج ۱۶/۳/۸۸ در نامبرده مستقر بوده است ختم رسیدگی را اعلام طی دادنامه شماره ۰۰۱۴۱۷-۱۸/۱۰/۹۲ با این استدلال اولا در هر دو پرونده شعبه اول دادگاه حقوقی تایباد و شعبه اول دادگاه حقوقی مشهد معاینه پزشکی قانونی مبنای صدور حکم بوده و کمیسیون پزشکی قانونی تشکیل نشده است ثانیا گواهی پزشکی قانونی صادره در پرونده این شعبه که مبنای صدور حکم بوده مبتنی بر مراجعه مستمر مرحوم ع. (محجور) بوده است فلذا اطمینان بیشتری فراهم می آورد ثالثا براساس پرونده کلاسه ۹۰۰۳۸۹ سرپرستی در تاریخ ۱۹/۸/۸۸ تقاضای تعیین امین شده است و در تاریخ ۲۳/۱۰/۸۸ محجور در دادگاه حاضر شده و پاسخ وی به سؤالات چندان غیرمنطقی به نظر نمی رسد به علاوه بر اساس مستندات پرونده موصوف چک های صادره از ناحیه محجور به تاریخ ۱/۳/۸۸، ۱/۲/۸۸، ۱۶/۱/۸۸، ۱/۸/۸۸، ۱۸/۱۲/۸۸ مورد پذیرش وراث قرار گرفته و تقاضای پرداخت آن از محل اموال محجور نموده اند علیهذا دعوی فاقد وجاهت قانونی و حکم دادگاه بر واقعیات به نظر می رسد مستندا به ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی حکم به رد دعوی خواهان صادر می نماید این رأی از سوی خواهان مورد تجدیدنظرخواهی قرار گرفته پرونده به شعبه ۲۱ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی ارجاع به کلاسه ۰۰۱۵۷ ثبت شده این شعبه طی دادنامه شماره ۹۰۰۳۷۶-۲۴/۲/۹۳ با این استدلال که اختیار به عمل آمده از سوی دادگاه در جلسه ۲۳/۱۰/۸۸ به گونه ای است که از پاسخ های داده شده نمی توان تاریخ حجر را به قبل از تاریخ تعیین شده سرایت داد و اصل بر صحت و سلامت روحی و روانی افراد است اثبات خلاف به ادله کافی نیاز دارد لذا با رد تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواه دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید می نماید این رأی در تاریخ ۷/۳/۹۳ به خواهان ابلاغ و در تاریخ ۲۸/۳/۹۳ از رأی صادره فرجام خواهی نموده از فرجام خوانده لایحه ای مشاهده نشده عمده مطالب مطرح شده از سوی وکیل فرجام خواه به مضمون مطالب قبلی است لایحه وکیل فرجام خواه به هنگام شور قرائت می شود.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
نظر به اینکه معترض ثالث از اطراف دعوی نبوده تا به استناد ماده ۳۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی تقاضای اصلاح رأی قابلیت طرح و استماع داشته باشد زیرا آنچه که محل اعتراض است سفاهت و عدم رشد عقلانی محجور از تاریخ ۱/۱/۸۴ است که دادگاه در رأی معترض عنه با احراز اینکه محجور از تاریخ ۱/۱/۸۴ تا تاریخ ۱۶/۳/۸۸ دارای رشد عقلانی و سفیه نبوده است بنابراین با توجه به قطعیت دادنامه معترض عنه مادام که حجر مرحوم ع. تحت عنوان اثبات حجر از تاریخ ۱/۱/۸۴ تا تاریخ ۱۶/۳/ ۸۸ به اثبات نرسید و رأی معترض عنه که به معنای رشد عقلانی نامبرده دلالت دارد ابطال نشود بقاء رأی معترض عنه به کیفیتی که صادر گردیده استمرار دارد بنا به مراتب دعوی معترض ثالث تحت عنوان اصلاح رأی که خود در پرونده ذینفع نبوده فاقد موقعیت قانونی است مستندا به قسمت اخیر ماده ۴۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی با تلقی حکم به قرار دادنامه فرجام خواسته را با رد فرجام خواهی فرجام خواه با این نتیجه ابرام می نماید.
رئیس شعبه ۱۰ دیوانعالی کشور - مستشار
عبدالله پور - میرمجیدی