رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تشدید مجازات متهم در دادگاه تجدیدنظر

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۱۰۷۰۰۹۱۲
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۸/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۴ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	تشدید مجازات متهم در دادگاه تجدیدنظر
قاضی	اسلامی قاسمی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تشدید مجازات متهم در دادگاه تجدیدنظر: تشدید مجازات متهم در دادگاه تجدیدنظر در صورتی امکان پذیر است که دادستان یا شاکی تقاضا نمایند.

رأی خلاصه جریان پرونده

۱- آقای م. به اتهام شرکت در اخذ رشوه به مبلغ نود میلیون ریال تحت تعقیب قرار گرفته است. پس از صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست درباره او پرونده در شعبه ۱۰۳ دادگاه عمومی جزایی بجنورد رسیدگی شده و دادگاه به موجب قسمتی از دادنامه شماره ۲۳۲-۳۱/۰۲/۹۲ به جهات و دلایل مشروح در دادنامه اتهام وی را معاونت در تحصیل مال نامشروع به مبلغ پانصد میلیون ریال تشخیص داده و با احراز بزهکاری نامبرده را به استناد ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری به نود و یک روز حبس و ده میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرده است (در پرونده مباشر جرم و اشخاص دیگری نیز محکومیت یافته اند که ذکر موارد مربوط به آن ها ضرورت ندارد).

۲- متهم از رأی صادر شده درخواست تجدیدنظر کرده است. پرونده در شعبه ۶ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان شمالی مورد رسیدگی تجدیدنظری قرار گرفته و دادگاه طبق دادنامه مذکور در فوق تجدیدنظرخواهی را غیروارد تشخیص داده، النهایه عنوان اتهامی را به لحاظ این که متهم کارمند دولت بوده و وجوه دریافتی را برای کمک به پرداخت کننده در محاکم قضایی و انتظامی دریافت کرده، عنوان اتهام را اخذ رشوه دانسته و به استناد تبصره ۴ ماده ۲۲ قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب با اصلاح عنوان مجرمانه، با استناد به ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مجازات متهم را به پنج سال حبس، پنجاه ضربه شلاق، شش ماه انفصال از خدمات دولتی و پنجاه میلیون ریال جزای نقدی اصلاح و با این وصف رأی تجدیدنظرخواسته را تأیید کرده است.

۳- محکوم علیه از دیوان عالی کشور نسبت به رأی اخیر درخواست اعاده دادرسی کرده است. درخواست او پس از ثبت در دبیرخانه به این شعبه ارجاع گردیده است. مستدعی اعاده دادرسی و هم چنین آقای ... که بعدا به وکالت او خود را معرفی کرده در لوایح تقدیمی که زمان شور خوانده می شود تشدید مجازات مستدعی اعاده دادرسی را از سوی دادگاه تجدیدنظر بدون تجدیدنظرخواهی دادستان خلاف قانون دانسته اند.

برای رسیدگی به درخواست محکوم علیه پرونده منتهی به صدور رأی معترض عنه مطالبه و پس از وصول بررسی گردید. ملاحظه می شود که دادرس صادرکننده رأی نخستین دستور ابلاغ رأی را به آقای دادستان بجنورد داده (ص۴۰۵) لکن محتویات پرونده دلالت بر ابلاغ رأی به آقای دادستان و تجدیدنظرخواهی او ندارد؛ هم چنین آقای دادیار که در جلسه رسیدگی دادگاه تجدیدنظر استان مورخ ۱۴/۰۸/۹۲ حاضر بوده به شرح کیفرخواست تقاضای اقدام قانونی نموده ولی درخواست تجدیدنظر از رای بدوی ننموده است (ص ۴۵۶) (عضو ممیز-اسلامی).

رأی شعبه دیوان عالی کشور

درخواست اعاده دادرسی محکوم علیه وارد و موجه است؛ زیرا هرچند به موجب تبصره ۳ ماده ۲۲ قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب اگر رأی دادگاه نخستین از حیث تطبیق عمل با قانون متضمن اشتباه باشد دادگاه تجدیدنظر حق دارد آن را اصلاح نماید لکن به حکم تبصره ۲ همان ماده در صورتی که دادستان یا شاکی خصوصی درخواست تجدیدنظر نکرده باشد از تشدید مجازات متهم که در رأی بدوی مقرر شده ممنوع گردیده است. بنابه مراتب چون دادگاه تجدیدنظر برخلاف حکم تبصره اخیرالذکر مجازات مستدعی اعاده دادرسی را تشدید کرده است، درخواست او با بند ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری انطباق دارد ضمن صدور قرار قبولی آن رسیدگی مجدد مستندا به ماده ۲۷۴ همان قانون به شعبه دیگر دادگاه تجدیدنظر استان خراسان شمالی ارجاع می گردد.

رئیس شعبه سی وچهارم دیوان عالی کشور عضو معاون

اسلامی قاسمی