زمان انتقال مالکیت در بیع و استثنایات آن در حقوق ایران
 | |
| عنوان | زمان انتقال مالکیت در بیع و استثنایات آن در حقوق ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | لیلا تقی نژاد |
| استاد راهنما | سیدمحمدتقی علوی |
| استاد مشاور | رضا سکوتی نسیمی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه تبریز |
زمان انتقال مالکیت در بیع و استثنایات آن در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط لیلا تقی نژاد، با راهنمایی سیدمحمدتقی علوی و با مشاوره رضا سکوتی نسیمی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز دفاع گردید.
چکیده
عقد بیع به عنوان مهم ترین و شایع ترین ابزار حقوقی انتقال کامل ترین حق عینی (مالکیت) از دو سیستم کاملا متفاوت در مکانیسم عملکرد خود بهره می گیرد و از این میان، سیستم رضایی یعنی انتقال مالکیت به مجرد عقد، پس از طی راهی پرنشیب و فراز بر سیستم تشریفاتی غلبه کرده و در اکثر نظام های حقوقی و ایران به عنوان یک اصل پذیرفته شده است. پذیرش اصل رضایی بودن عقد بیع ناشی از پذیرش نظریه ی حاکمیت اراده است که بر اساس آن برای اراده ی اشخاص توانایی ایجاد آثار حقوقی شناخته شده است. اگرچه بر اساس اصل رضایی بودن عقد بیع، قاعده این است که در اثر عقد بیع خریدار مالک مبیع و فروشنده مالک ثمن می شود ولی نباید پنداشت که انتقال فوری و بدون قید و شرط مبیع و ثمن جزء مقتضای ذات عقد بیع است بلکه به خاطر تضمین امنیت اقتصادی در جامعه و حفظ حقوق اشخاص ثالث، بر اصل رضایی بودن بیع، دو نوع استثناء وارد شده است: ۱– استثنایات قانونی ۲– استثنایات قراردادی. در حقوق ایران هم از استثنایات قانونی استفاده شده است و هم از استثنایات قراردادی. در استثنایات قانونی از دو شیوه ی اشتراط تشریفات در صحت عقد و نفوذ آن استفاده شده است و در استثنایات قراردادی، از میان شروط تغییر دهنده ی انتقال مالکیت در عقد بیع عمدتا از شرط تاخیر در انتقال مالکیت و شرط حفظ مالکیت استفاده می شود و فلسفه وجودی آن حفظ منافع بایع و ایجاد تضمین برای طلب وی بابث ثمن معامله در مقابل اعسار و ورشکستگی مشتری است
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
فصل اول – زمان انتقال مالکیت در عقد بیع ۸
مبحث اول – مفهوم مالکیت و ماهیت آن ۹
مبحث دوم – مفهوم عقد بیع و اوصاف آن ۱۱
گفتار اول– مفهوم عقد بیع ۱۱
گفتار دوم – اوصاف عقد بیع ۱۲
بند اول – تملیکی بودن عقد بیع ۱۲
بند دوم – معوض بودن عقد بیع ۱۴
بند سوم – مبیع باید عین باشد ۱۶
مبحث سوم – بررسی نظامهای زمان انتقال مالکیت در عقد بیع ۱۸
گفتار اول – نظام تشریفاتی ۱۸
گفتار دوم – نظام رضایی ۲۱
مبحث چهارم – نظام انتقال مالکیت پذیرفته شده در حقوق ایران ۲۷
فصل دوم – استثنایات قانونی وارد بر زمان انتقال مالکیت در عقد بیع ۳۰
مبحث اول – تاثیر قبض در انتقال مالکیت در عقد بیع ۳۱
گفتار اول – بیع صرف ۳۱
گفتار دوم – بیع سلم یا سلف ۳۳
مبحث دوم – بیع کلی در معین، بیع کلی فی الذمه و بیع اشیای آینده ۳۵
گفتار اول – بیع کلی درمعین ۳۶
گفتار دوم – بیع کلی فی الذمه ۳۸
گفتار سوم – بیع اشیای آینده ۴۲
بند اول – تعریف بیع مال آینده ۴۲
بند دوم – صحت یا بطلان بیع مال آینده و زمان انتقال مالکیت در آن ۴۲
مبحث سوم – تاثیر تنظیم سند رسمی در انتقال مالکیت در عقد بیع ۴۶
گفتار اول – بیع اموال غیر منقول ۴۶
بند اول – تشریفاتی بودن بیع اموال غیر منقول ۴۷
بند دوم – رضایی بودن بیع اموال غیر منقول ۴۹
گفتار دوم – بیع وسایل نقلیه موتوری زمینی و کشتی ۵۳
بند اول – بیع وسایل نقلیه موتوری زمینی ۵۳
بند دوم – بیع کشتی ۵۴
گفتار سوم – بیع سرقفلی ۵۵
گفتار چهارم – بیع سهام شرکتها ۵۷
بند اول – بیع سهم الشرکه در شرکت با مسیولیت محدود ۵۸
بند دوم – بیع سهام شرکتهای سهامی ۵۹
مبحث چهارم – نقش تشریفات کنترل و نظارت دولت در انتقال مالکیت در بیع ۶۰
گفتار اول اول _ فروش اموال دولتی ۶۰
گفتار دوم _ فروش اموال محکوم علیه در راستای اجرای حکم دادگاه ۶۲
مبحث پنجم– بررسی نقش خیارات در انتقال مالکیت در عقد بیع و بیع شرط ۶۲
گفتار اول – نقش خیارات در انتقال مالکیت در عقد بیع ۶۲
گفتار دوم – بیع شرط ۶۴
فصل سوم– استثنایات قراردادی وارد بر زمان انتقال مالکیت در عقد بیع ۶۶
مبحث اول – شرط تقدیم انتقال مالکیت بر عقد بیع ۶۷
مبحث دوم – شروطی که انتقال مالکیت در عقد بیع را به تاخیر میاندازند ۶۹
گفتار اول – شرط اجل در انتقال مالکیت در عقد بیع (شرط تاخیر انتقال مالکیت) ۶۹
بند اول – تعریف و ماهیت شرط اجل ۶۹
بند دوم – بررسی وضعیت حقوقی شرط تاخیر انتقال مالکیت در عقد بیع
الف – مشروعیت شرط تاخیر انتقال مالکیت در عقد بیع ۷۱
ب _ مقدور بودن شرط تاخیر انتقال مالکیت در عقد بیع ۷۲
ج – نافع بودن شرط تاخیر انتقال مالکیت در عقد بیع ۷۳
د – مجهول نبودن شرط تاخیر انتقال مالکیت در عقد بیع ۷۳
ه – عدم مخالفت شرط تاخیر انتقال مالکیت با مقتضای عقد بیع ۷۴
گفتار دوم – شرط تعلیق در انتقال مالکیت در عقد بیع ۷۶
مبحث سوم – مصادیق رایج توافق طرفین در تعیین زمان انتقال مالکیت در عقد بیع ۷۹
گفتار اول– بیع مشروط به بررسی مبیع (بیع به آزمون) ۷۹
گفتار دوم – شرط حفظ مالکیت در عقد بیع ۸۲
بند اول – تعریف و مفهوم شرط حفظ مالکیت در عقد بیع ۸۲
بند دوم – ماهیت شرط حفظ مالکیت در عقد بیع ۸۴
بند سوم – آثار شرط حفظ مالکیت در عقد بیع ۸۵
الف –آثار شرط حفظ مالکیت قبل از تحقق شرط ۸۵
ب– آثار شرط حفظ مالکیت بعد از تحقق شرط ۸۷
ج – آثار شرط حفظ مالکیت در صورت عدم تحقق شرط ۸۷
گفتارسوم – شرط انتقال مالکیت بصورت تدریجی و معلق به پرداخت ثمن ۸۹
بند اول – شرط انتقال مالکیت بصورت تدریجی و معلق به پرداخت ثمن در مال آینده ۹۰
بند دوم – شرط انتقال مالکیت بصورت تدریجی و معلق به پرداخت ثمن در مال موجود ۹۱
نتایج تحقیق ۹۲
فهرست منابع ۹۸
چکیده انگلیسی
کلیدواژه ها
- بیع
- عقد بیع
- انتقال مالکیت
- استثناء
- عقد تشریفاتی
- بیع
- مالکیت
- سیستم رضایی
- سیستم تشریفاتی
- مالکیت
- نظام حقوقی
- ایران
- رضایت