سنجش اصالت در آثار موضوع نظریه ادغام
سنجش اصالت در آثار موضوع نظریه ادغام نام مقاله ای از زینب شعبانی و محمود حکمت نیا بوده که در شماره چهارم دوره سیزدهم (زمستان 1400) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
ماده 1 قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان (1348) اثر مورد حمایت را «آنچه از راه دانش یا هنر و یا ابتکار» پدید آمده باشد تعریف میکند. در نتیجه لازمهی حمایت آن است که اثر ناشی از خلاقیت و ابتکار پدیدآورنده باشد. این امر در جایی که ایده و محتوای اثر راهی برای اعمال خلاقیت نداشته باشد، بهگونهای که بیان ایده تنها به یک روش یا روشهای محدودی امکانپذیرباشد، موجب طرح این مسئله میگردد که آیاد چنین مواردی اثر مورد حمایت قانون محقق میشود یاخیر. این مسئله درحقوق ایران کمتر مطرح شده است؛ اما در حقوق آمریکا بهشدت مورد بحث و بررسی قرارگرفته وتحت عنوان نظریه ادغام مطرح گردیده است. به موجب این نظریه، زمانی که برای بیان ایدهی اثر تنها یک روش یا روشهای محدودی وجود داشته باشد، چنانکه ایده بیان خود را تحمیل نماید، موضوع مورد حمایت قانون محقق نمیشود؛ چرا که در واقع شرط اساسی حمایت که همان اصالت یا خلق اثر توسط پدیدآورنده است انجام نشده است. این مسئله هماکنون در حقوق ایران مطرح است. مقاله حاضر با بهکارگیری روش توصیفی-تحلیلی در بررسی آرای قضایی صادره در پروندههای ادغام، درصدد تحلیل تأثیر وقوع ادغام بر وضعیت اصالت آثار برآمده و نتیجه می گیرد این نظریه در حقوق ایران نیز قابل اعمال است؛ همچنین ارتباط میان نظریه ادغام و شرط اساسی حمایت، لزوم شناسایی واعمال آن درحقوق ایران را دو چندان میکند.
کلید واژه ها
- مالکیت ادبی و هنری
- اصالت
- نظریه ادغام
- خلاقیت