شرایط و آثار اقدامات پیشدستانه در حقوق ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مطالعات حقوق خصوصی
عنوانشرایط و آثار اقدامات پیشدستانه در حقوق ایران
نویسندهعبداله رجبی
محور موضوعیحقوق خصوصی
سال نشر۱۳۹۹
منتشر شده درنشریه مطالعات حقوق خصوصی
دوره۵۰
شماره۴
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


شرایط و آثار اقدامات پیشدستانه در حقوق ایران عنوان مقاله ای از عبداله رجبی است که در دی 1399 و در شماره 4 دوره 50 فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی منتشر شده است.

چکیده

پیشرفت علم و نوآوری، در کنار نتایج مفیدی که به ارمغان می‏آورد، گاه نتایج زیانبار هنگفتی به‌همراه دارد که  آثار جبران‌ناشدنی آن هم ناشناخته است. بشر، با توجه به تجارب گذشته و با استعانت از احکام حقوقی، در برخی موارد، سعی در کاهش آثار عمل زیانبار و بروز برخی از این خسارات پیش‏ بینی ‏ناپذیر و غیرقطعی دارد. از جمله ابزارهای حقوقی برای حصول این هدف، بار کردن تکلیف اقدامات پیشدستانه بر عامل است. این تکالیف که اخیراً در حقوق وارد شده، مبتنی بر منطق اقتصادی آن است. دغدغۀ اصلی این نوشته، آشنایی با این تکلیف، از طریق بررسی مفهوم و مبنا و نحوة اِعمال و آثار آن است. از طرف دیگر، مشروعیت تکلیف به اقدامات پیشدستانه در نظام حقوقی ایران، به‌ویژه تطبیق آن با احکام مسئولیت مدنی، خود دل‌مشغولی دیگری است که امید است در این نوشته محقق شود، چراکه هدف اصلی حقوق مسئولیت مدنی جبران زیان وارده است؛ اما در اینجا، با احکامی روبه‌رو می‌شویم که بدون ورود زیان، تکالیفی را پیش از آن و حتی پیش از عمل زیانبار، بر عامل بار می‌کند. به‌نظر می‌رسد که اعمال تکالیف قانونی در فرض ریسکی بودن فعالیت، در حقوق ایران، مشروع باشد، اما تعیین حدود این تکلیف نیازمند ایجاد رویه یا حکم قانون است.

کلیدواژه ها