شرط تعلیقی و شرط فاسخ در حقوق عراق و ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
شرط تعلیقی و شرط فاسخ در حقوق عراق و ایران
عنوانشرط تعلیقی و شرط فاسخ در حقوق عراق و ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوعلی جفات ثجیل
استاد راهنمامحمد عابدی
استاد مشاورسید محمد مهدی قبولی درافشان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه فردوسی مشهد



شرط تعلیقی و شرط فاسخ در حقوق عراق و ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط علی جفات ثجیل، با راهنمایی محمد عابدی و با مشاوره سید محمد مهدی قبولی درافشان در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد دفاع گردید.

چکیده

تعهد گاه مرکب است و عوارضی دارد. شرط و اجل از عوارض تعهد هستند. شرط به شرط تعلیقی و شرط فاسخ و اجل نیز به تاخیری، تعلیقی و فاسخ تقسیم می شود. منوط کردن ایجاد رابطه حقوقی بین دو طرف یا تعلیق انحلال تعهد به امر احتمالی آینده می تواند دلایل اقتصادی یا اجتماعی داشته باشد که شرطکننده در نظر دارد. همچنان که به تاخیر انداختن اجرای تعهدات و یا تعلیق آغاز تعهدات به حادثه مسلم الوقوع و گاه تعیین مدتی که پس از آن عقد پایان می یابد به ملاحظات طرفین عقد ارتباط دارد. اما آیا اراده طرفین می تواند آزادانه در ایجاد یا اجرا و یا انحلال رابطه حقوقی دخالت کند؟ آزادی قراردادی در تعیین مفاد عقد و اضافه کردن عوارض تعهد تا چه میزان با قواعد امری سازگاری دارد؟ این پژوهش در نظر دارد به روش توصیفی تحلیلی و نیز تطبیقی دو نظام حقوقی ایران و عراق را مطالعه کند به ویژه آن که قانون مدنی عراق به تبعیت از حقوق مصر و فرانسه مقررات تفصیلی و روشن تری در این خصوص دارد. در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران به عقد معلق و انواع اجل بیشتر پرداخته اند و اعتبار آن را در اکثر فروض و مصادیق پذیرفته اند، لیکن در مورد اجل تعلیقی و شرط فاسخ کمتر سخن گفته شده و اعتبار آن تا حدی مورد تردید قرار گرفته است. اما در حقوق عراق اعتبار شروط تعلیقی و فاسخ و نیز اجل تعلیقی و فاسخ مورد قبول مقنن قرار گرفته و آثار آن در مراحل پیش و پس از تحقق شرط بیان شده است که در پاره ای ازآثار با حقوق ایران به ویژه از حیث کاشف یا ناقل بودن اثر متفاوت است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف– بیان مساله

ب– اهمیت تحقیق

ج–پیشینه تحقیق

د– سوالات تحقیق

ه– فرضیه های تحقیق

و– روش تحقیق

ز– ساختار تحقیق

فصل نخست: مبادی نظری پژوهش مبحث نخست: عوارض تعهد

گفتار اول: تعهد بسیط و تعهد مرکب

بند اول: تعهد بسیط

بند دوم: تعهد مرکب

گفتار دوم: اجل و شرط

بند نخست: اجل

الف– اجل تعلیقی:

ب– اجل تاخیری:

ت–اجل پایان بخش

بند دوم: شرط

الف : شرط تعلیقی

ب: شرط فاسخ

ج: شرط ضمن عقد

۱– شروط صحیح:

۲– شروط فاسد (یا باطل):

۳– شروط باطل و مبطل:

گفتار سوم: تمایز شرط از اجل

بند نخست: مقایسه شرط و اجل از حیث اوصاف

الف– اوصاف شرط

۱–حادثه ی آینده:

۲–احتمالی بودن وقوع حادثه:

۳– استقلال حادثه آینده از اراده بدهکار

۴–عدم مغایرت شرط با اخلاق حسنه و نظم عمومی:

۵–عرضی بودن شرط در تعهد

ب–اوصاف اجل:

۱–رویداد آینده:

۲–قطعی بودن وقوع حادثه:

۳–عرضی بودن اجل در تعهد

ج– مقایسه شرط و اجل از حیث منبع

د– مقایسه شرط با اجل از حیث اثر

۱– شرط تعلیقی و اجل تاخیری

۲– شرط فاسخ و اجل پایان بخش

مبحث دوم: مقایسه شروط تعلیقی و فاسخ با مفاهیم مشابه

گفتار اول: شرط تعلیق و مفاهیم مشابه

بند اول: شرط تعلیقی و شرط فاسخ

بند دوم: شرط تعلیقی و اجل تعلیقی:

بند سوم: شرط تعلیقی و شرط نتیجه معلق

گفتار دوم: شرط فاسخ و مفاهیم مشابه

بند اول: شرط فاسخ و اجل پایان بخش

بند دوم: شرط فاسخ و خیار شرط

بند سوم: شرط فاسخ و حق فسخ معلق

بند چهارم: شرط فاسخ و اقاله معلق

فصل دوم: مفهوم، اوصاف و آثار شرط تعلیق مبحث نخست: مفهوم و اوصاف شرط تعلیق

گفتار اول: مفهوم شرط تعلیق

بند اول: مفهوم لغوی شرط تعلیق

بند دوم: مفهوم فقهی شرط تعلیق

بند سوم: مفهوم اصولی شرط تعلیق

بند چهارم: تعریف حقوقی شرط تعلیقی

گفتار دوم: اوصاف شرط تعلیق

بند اول: حادثه آینده:

بند دوم: استقلال حادثه آینده از اراده بدهکار

بند سوم: احتمالی بودن وقوع حادثه

بند چهارم: عدم مغایرت شرط با اخلاق حسنه و نظم عمومی:

بند پنجم: عرضی بودن شرط در تعهد

مبحث دوم: آثار شرط تعلیق

گفتار اول: آثار شرط تعلیق پیش از حصول معلق علیه

بند اول: حقوق ایران

بند دوم: حقوق عراق

گفتار دوم: آثار شرط تعلیق بعد از حصول و یا عدم تحقق معلق علیه

بند اول: آثار شرط تعلیق بعد از حصول معلق علیه

بند دوم: وضعیت عقد پس از عدم تحقق شرط تعلیق:

فصل سوم: اوصاف، وضعیت و آثار شرط فاسخ مبحث اول: ویژگی ها و مبانی صحت شرط فاسخ

گفتار نخست: اوصاف و ماهیت شرط فاسخ

بند اول: تحقق حادثه ای درآینده

بند دوم: مسلم نبودن تحقق معلق علیه

بند سوم:عدم تعلیق به امر محال:

بند چهارم: عدم ارتباط با شرایط انحلال عقد یا تعهد

بند پنجم: ماهیت شرط فاسخ

گفتار دوم: مبانی و ادله صحت شرط فاسخ

بند اول: مبانی فقهی صحت شرط فاسخ

الف: اجماع:

ب: عمومات ادله ناظر به صحت و لزوم وفای به عهد و شرط:

ج: روایات دیگر خاص ناظر به مشروعیت

د: عرف

بند دوم: مبانی قانونی صحت شرط فاسخ

مبحث دوم: قلمرو و آثار شرط فاسخ در حقوق ایران و عراق

گفتار اول: قلمرو نفوذ شرط فاسخ

بند اول: شرط فاسخ در عقود لازم

بند دوم: شرط فاسخ در عقود جایز:

گفتار دوم: آثار شرط فاسخ

بند اول: آثار شرط فاسخ پیش از حصول معلق علیه

بند دوم: آثار شرط فاسخ بعد از حصول معلق علیه

بند سوم: آثار شرط فاسخ در فرض عدم حصول معلق علیه

نتیجه گیری نهایی

منابع:

۱– منابع فارسی:

۲– منابع عربی:

کلیدواژه ها

  • شرط تعلیقی
  • شرط فاسخ