طرق جبران خسارت معنوی در رویه ی قضایی

عنوان	طرق جبران خسارت معنوی در رویه ی قضایی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	حسین واحدی
استاد راهنما	داود داداش نژاد
استاد مشاور	امیر خواجه زاده
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

طرق جبران خسارت معنوی در رویه ی قضایی عنوان پایان نامه ای است که توسط حسین واحدی، با راهنمایی داود داداش نژاد و با مشاوره امیر خواجه زاده در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دفاع گردید.

چکیده

هتک حرمت و حیثیت اشخاص، سلب آزادی تن، روان و اندیشه، ممنوعیت و محرومیت های غیرقانونی، تعرض به حق خلوت و حریم خصوصی و انتشار اسرار، اطلاعات و وقایع خصوصی افراد، صدمات روحی ناشی از آسیب های جسمی و یا تالمات ناشی از فوت نزدیکان از مصادیق بارز خسارت های معنوی است و در بسیاری از موارد، جبران معادل ریالی زیان های معنوی، مطلوب زیان دیدگان بی گناه است. برای تامین امنیت و حفظ نظم اجتماعی و رعایت عدالت، باید خسارات وارده به اشخاص جبران شود. خسارت وارده، منحصر به ضررهای مالی نیست حقوق معنوی همواره برای بشر با ارزش تر از حقوق مادی بوده است . با این حال ، همیشه این سوال مطرح بوده که آیا می توان در قبال تجاوز به حقوق معنوی مطالبه خسارت نمود و پولی دریافت کرد بحث از خسارات معنوی و مصادیق مختلف آن و روش محاسبه و جبران زیانهای معنوی و در نهایت رویه محاکم قضایی در مقام رسیدگی به دعاوی راجع به این گونه خسارات از موضوعات جالب و در عین حال نسبتا پیچیده علم حقوق و تحقیقات حقوقی است. علیرغم وجود زمینه های مناسب در متون قانونی جهت امکان جبران خسارات معنوی هنوز اکثریت قریب به اتفاق محاکم از صدور حکم در مورد دعاوی بخواسته خسارات معنوی خودداری می نمایند و بر نظریه مورخه ۵/۹/۶۴ شورای نگهبان پافشاری می کنند، در صورتی که متون قانونی فعلی به اندازه کافی روشن می باشد و موجبات احقاق حقوق بسیاری از خسارت دیدگان که در قلمرو حقوق معنوی زیانهای جبران ناپذیری تحمل کرده اند کاملا فراهم است. سعی ما بر این است تا در این نوشته پس از شرح کوتاهی از معنی و مصادیق خسارات معنوی به توضیح مقررات متعدد و ضوابط موجود در این زمینه بپردازیم و ضمن نقد، رویه های قضایی مربوط به خسارات معنوی را مدلل سازیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه

۱ بیان مسیله

۲ اهداف تحقیق

۳ روش تحقیق

۴ سوالات پژوهش

۵ فرضیات پژوهش

۶ پیشینه تحقیق

۷ ساختار تحقیق

فصل اول

مفاهیم و کلیات خسارت معنوی

۱–۱– معانی و مفهوم خسارت معنوی

۱–۱–۱– مفهوم جبران

۱–۱–۲– جبران ضرر مادی

۱–۱–۳– جبران ضرر معنوی

۱–۱–۳–۱– دلایل مخالفین جبران خسارت معنوی

۱–۱–۳–۲– دلایل موافقین جبران خسارت معنوی

۱–۱–۴– معنی لغوی خسارت

۱–۱–۵– معنی اصطلاحی خسارت

۱–۱–۵–۱– مفهوم خسارت در قانون مدنی

۱–۱–۵–۲– مفهوم خسارت درقانون مسولیت مدنی

۱–۱–۵–۳– مفهوم خسارت در عرف

۱–۱–۶– انواع تقسیمات خسارت

۱–۱–۶–۱– اقسام خسارت از لحاظ ماهیت

۱–۱–۶–۲– اقسام خسارت بر مبنای منشا ورود آن

۱–۱–۷– ملاک تشخیص خسارت مادی از معنوی

۱–۱–۸– تعریف خسارت معنوی

۱–۱–۹– انواع خسارت معنوی

۱–۱–۱۰– سابقه تاریخی مفهوم خسارت معنوی در اسلام و قوانین کهن

۱–۱–۱۱– سابقه تاریخی خسارت معنوی در حقوق ایران

۱–۱–۱۲– نگاهی تاریخی به خسارت معنوی در فرانسه

۱–۲– ارکان مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی و شرایط مطالبه آن

۱–۲–۱– وجود ضرر

۱–۲–۲– ارتکاب فعل زیانبار نامشروع

۱–۲–۳– رابطه سببیت بین فعل زیانبار نامشروع و خسارت موجود

۱–۳– اسباب کاهش یا رفع مسیولیت مدنی در خسارت معنوی

۱–۳–۱– اسباب معافیت از جبران خسارت معنوی

۱–۳–۲– قوه قاهره یا حوادث پیش بینی نشده

۱–۳–۳– تقصیر زیان دیده

۱–۳–۴– رضایت زیان دیده

۱–۴– مبانی مسیولیت جبران خسارت معنوی در حقوق کلاسیک

۱–۴–۱– نظریه ی تقصیر و مفهوم آن

۱–۴–۲– ایرادها به نظریه تقصیر

۱–۴–۳– نظریه خطر ۵۰ ۱–۴–۴– ایرادهای نظریه خطر

۱–۴–۵– نظریه ی تضمین حق

۱–۴–۶– نظریه های مختلط

۱–۴–۷– مبانی مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارت معنوی در حقو موضوعه ی ایران و فرانسه

۱–۴–۸– فقه و حقوق اسلامی و نظریه تقصیر و نظریه خطر

۱–۴–۹– نظریه عدم جواز جبران مالی خسارت معنوی

۱–۴–۹– نظریه تعزیر مالی

۱–۴–۱۰– نظریه امکان جبران خسارت معنوی

۱–۵– خسارت معنوی در اندیشه های دکترین حقوقی فرانسه

۱–۵–۱– اصول نظریه عدم امکان جبران مالی خسارت معنوی

فصل دوم

جایگاه خسارت معنوی در قوانین موضوعه ایران و فرانسه و مصادیق و روش های جبران آن

مقدمه

۲–۱– جایگاه خسارت معنوی در قوانین موضوعه

۲–۱–۱– مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون اساسی

۲–۱–۲– مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون مسیولیت مدنی

۲–۱–۳– مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی درحقوق مدنی

۲–۱–۴– مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون آیین دادرسی کیفری

۲–۱–۵– خسارت معنوی در آیین دادرسی مدنی

۲–۱–۶– مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در حقوق اداری

۲–۱–۷– مسیولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون مجازات اسلامی

۲–۲– مصادیق خاص خسارت معنوی در مطبوعات

۲–۲–۱– توهین به اشخاص و افترا به وسیله ی مطبوعات

۲–۲–۲– توهین به مقدسات در مطبوعات

۲–۲–۳– توهین به مقامات رسمی درمطبوعات

۲–۲–۴– خسارت معنوی در رسانه ها

۲–۲–۵– سوء استفاده از عنوان صاحب پروانه و نام و علامت روزنامه دیگر

۲–۳– ایراد خسارت معنوی به جمع نامحصور

۲–۳–۱– ایراد خسارت معنوی به سندیکاها

۲–۳–۲– ایراد خسارت معنوی به انجمن ها

فصل سوم

روش های ترمیم خسارات معنوی

مقدمه

۳–۱– راه های جبران انواع خسارت معنوی

۳–۱–۱– نگاه کلی به روش های جبران خسارت معنوی

۳–۱–۲– انواع جبران خسارت معنوی

۳–۱–۳– اعاده وضعیت سابق یا روش عینی

۳–۱–۴– پرداخت غرامت یا جبران خسارت از راه دادن معادل

۳–۱–۵– جبران خسارت به روش نمادین و اسمی

۳–۱–۶– پرداخت غرامت کیفری و تنبیهی

۳–۲– نحوه ی ارزیابی و تعیین میزان انواع معنوی

۳–۲–۱– نحوه ارزیابی خسارت معنوی و تفاوت تالم پذیری افراد

۳–۲–۲– روش تعیین مبلغ جبران خسارت

۳–۲–۳– ملاک زمان ارزیابی

۳–۲–۴– ملاک ارزیابی خسارت در فرض تعدد اسباب

۳–۲–۵– ارزیابی و تقویم خسارت معنوی ناشی از آسییب های جسمی

۳–۲–۶– روش های جبران خسارت معنوی در لطمه های روحی

۳–۳– مطالبه ی خسارت معنوی

۳–۳–۲– خسارت معنوی در رویه قضایی

نتیجه گیری

پیشنهادها

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

• خسارات معنوی
• جبران خسارات معنوی
• ضرر
• رویه قضایی