ماده ۱۷۶ قانون مدنی

ماده ۱۷۶ قانون مدنی: دفینه که در اراضی مباحه کشف شود متعلق به مستخرج آن است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۷۵ قانون مدنی
• ماده ۱۷۷ قانون مدنی

اصل ۴۵ قانون اساسی

توضیح واژگان

«کنز» در لغت، یعنی گنجینه و در اصطلاح، به مالی که در زیر زمین، مدفون گردیده؛ و دفن کننده آن، معلوم نباشد؛ کنز می‌گویند.

به هر مال پنهان، یا ناپدیدی که نتوان، آن را تملک نموده؛ و به‌طور تصادفی یافت گردد؛ «دفینه» گویند، همچنین به شیئی که در زیر خاک، یا هر مکان دیگر، دفن گردیده باشد؛ دفینه گویند.

نکات تفسیری دکترین ماده 176 قانون مدنی

اگر شخصی، دفینه ای را، در ملک زمین مباح یافت نماید؛ مال مزبور، متعلق به خود او است و چنانچه شخص دیگری، مدعی مالکیت آن گردد؛ موظف به اثبات ادعای خود است، اما با استناد به اصل ۴۵ قانون اساسی، امروزه اراضی موات، به دولت تعلق داشته؛ و احیای آنها، دیگر از اسباب تملک به‌شمار نمی‌آید؛ و تنها دولت است که می‌تواند اراضی مزبور را برابر با مقررات مربوطه، به اشخاص عمومی یا خصوصی واگذار نماید و با توجه به اینکه امروزه، اراضی موات، قابل تملک توسط اشخاص خصوصی نبوده؛ و به دولت تعلق دارد؛ به تبع آن، مالکیت خصوصی، نسبت به دفینه ای که در این گونه اراضی وجود دارد نیز منتفی است. کارگری که حسب امر کارفرما، به استخراج دفینه می‌پردازد؛ نمی‌تواند مالکیت آن را ادعا نماید؛ لیکن چنانچه شخصی، به دستور دیگری و با ابتکار خود، دفینه ای را از زیر زمین مباح بیرون آورد؛ آنچه که به دست آورده؛ متعلق به او است.

گفتنی است دفینه ای که مشخصات مالک، بر روی آن درج گردیده؛ از مباحات محسوب نمی‌گردد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 176 قانون مدنی

1. دفینه به اموال یا اشیاء قیمتی گفته می‌شود که در زیر خاک یا مکان‌های مخفی قرار دارند و به صورت تصادفی کشف می‌شوند.
2. اراضی مباحه به زمینی گفته می‌شود که مالک خصوصی ندارد و برای استفاده عمومی آزاد است.
3. در صورت کشف دفینه در اراضی مباحه، شخص‌ی که دفینه را کشف کرده است، مالکیت آن را به‌دست می‌آورد.
4. این ماده به گونه‌ای به تشویق افراد برای اکتشاف در اراضی مباحه و کشف گنجینه‌ها می‌پردازد.
5. دفینه مشمول قوانین و مقررات خاصی در خصوص شناسایی و تصرف است که در قانون ذکر شده و می‌تواند نیازمند مجوزهای خاصی در برخی شرایط باشد.