ماده ۲ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸

ماده ۲ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان: اثرهای مورد حمایت این قانون به شرح زیر است:

1 - کتاب و رساله و جزوه و نمایشنامه و هر نوشته دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری.

2 - شعر و ترانه و سرود و تصنیف که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.

3 - اثر سمعی و بصری به منظور اجراء در صحنه های نمایش یا پرده سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.

4 - اثر موسیقی که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.

5 - نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشه جغرافیایی ابتکاری و نوشته ها و خط های تزئینی و هرگونه اثر تزئینی و اثر تجسمی که به هر طریق و روش به صورت ساده یا ترکیبی به وجود آمده باشد.

6 - هرگونه پیکره (مجسمه).

7 - اثر معماری از قبیل طرح و نقشه ساختمان.

8 - اثر عکاسی که با روش ابتکاری و ابداع پدید آمده باشد.

9 - اثر ابتکاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و نقشه قالی و گلیم.

10 - اثر ابتکاری که بر پایه فرهنگ عامه (فولکلور) یا میراث فرهنگی و هنری ملی پدید آمده باشد.

11 - اثر فنی که جنبه ابداع و ابتکار داشته باشد.

12 - هرگونه اثر مبتکرانه دیگر که از ترکیب چند اثر از اثرهای نامبرده در این فصل پدید آمده باشد.

مواد مرتبط

• ماده 1 کنوانسیون برن
• ماده 2 کنوانسیون برن
• ماده 9 موافقت نامه تریپس
• ماده 1 UCC (کنوانسیون ژنو)
• ماده 4 قانون سامان دهی مد و لباس مصوب 1385

توضیح واژگان

اثر سمعی_بصری به اثری اطلاق می شود که متشکل است از مجموعه ای از تصاویر متوالی و مرتبط، به نحوی که مشاهده آن تصاویر، احساس متحرک بودن را در ذهن به وجود آورد. درواقع، هرگاه سلسله تصاویر مرتبط ضبط شده به وسیله دستگاهی مناسب، قابل دیدن شوند و تاثیر حرکت آنها برجای مانده باشد، این سلسله تصاویر نیز از مصادیق آثار سمعی بصری محسوب می شوند. اثر سمعی بصری اعم از اثر سینمایی، اثر تلویزیونی و بازی های ویدئویی است.

مطالعات تطبیقی

کنوانسیون برن، حمایت از بسیاری از آثار، از جمله آثار هنری کاربردی، مدل ها و طرح های صنعتی، آثار مربوط به فرهنگ عامه یا آثار فولکوریک، سخنرانی های خاص، متون رسمی، قانونی، حقوقی و اداری و ترجمه های رسمی چنین متونی را اختیاری و به عهده قانون ملی کشورها گذاشته است.

در قانون فعلی ایران، متن قوانین و سایر متون رسمی، مشمول حمایت قانون واقع نشده اند.

در ماده 2 کنوانسیون برن، آثار ادبی و هنری مورد حمایت این کنواسیون که فهرستی روشن اما غیرکامل از آثار مورد حمایت است و شامل هر نوع تولید اصلی در قلمرو ادبی و علمی هنری است، ذکر شده اند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

آثار مورد حمایت نظام مالکیت ادبی و هنری در قوانین ملی کشورها، غالبا به صورت تمثیلی و غیرحصری بیان شده اند.

در قانون ایران، آثار زیر به طور شفاف و به صراحت مورد حمایت واقع نشده اند:

_ سخنرانی ها، خطابه ها، کنفرانس ها و سایر آثار مشابه

_ آثار نمایشی و موزیکال_نمایشی

_ طراحی رقص و نمایش بدون کلام

_ آثار سینمایی

_ آثار هنری کاربردی

نکات توضیحی

شرایط حمایت از آثار شفاهی، در قوانین فعلی ایران مقرر نشده است.

انتقادات

اثرهای مورد حمایت که در این ماده بیان شده اند، در شرایط کنونی، جامع و کامل نمی باشد و خلأ حمایت از مواردی از قبیل آثار شفاهی وجود دارد.

مصادیق و نمونه ها

دفاعیات وکلا در برخی از نظام های حقوقی ملی، مورد حمایت کپی رایت می باشد.

خطابه ها (به صورت سخنرانی) به موجب بند 1 ماده 2 کنوانسیون برن مورد حمایت این کنوانسیون اند.

جزوه، براساس کنوانسیون برن و هم چنین بند 1 ماده 2 از این قانون، مورد حمایت است.

بروشورها، یکی از مصادیق مورد حمایت کپی رایت می باشند.

کنده کاری (حکاکی) به موجب ماده 2 کنوانسیون برن، از آثار مورد حمایت این کنوانسیون است.

آثار سیرک در برخی از نظام های ملی مورد حمایت کپی رایت واقع شده اند.

مقالات مرتبط

• جرم تقلب در تهیه آثار علمی
• نظریة ادغام و آثار مبین واقعیت: بیان واقعیت یا نقض؟
• مبانی حمایت از مالکیت فکری با مطالعه موردی حق مولف
• غذا با طعم حق مؤلف: امکان سنجی حمایت حقوق مالکیت ادبی و هنری از ابتکارات آشپزی (مطالعة تطبیقی در حقوق امریکا و ایران)
• نقش حقوق مالکیت فکري در حمایت از صنعت گردشگري
• استثنای‌ مهم‌ حق‌ مؤلف‌: «استفاده‌ منصفانه» از اثر دیگری
• بارقه‌ای از خلاقیت یا انتخابی آگاهانه: معیارهای احراز اصالت
• ادّعای حقوق فکری شخص ثالث نسبت به مبیع در حقوق‌ایران، مصر، انگلیس و کنوانسیون بیع بین المللی (1980 وین)