ماده 96 قانون امور حسبی

ماده ۹۶ قانون امور حسبی: محجور ممیز می‌تواند از قیم برای ندادن هزینه و کوتاهی او در تربیت و نگاهداری خود شکایت نماید در این صورت هرگاه دادگاه شکایت را وارد دید دستوری که مناسب است می‌دهد و قیم باید بر طبق آن دستور عمل کند.

مفاد این ماده در موردی که دادستان کوتاهی قیم را در تربیت و نگاهداری محجور و دادن هزینه او به دادگاه اطلاع بدهد اجرا خواهد شد.

توضیح واژگان

محجور: به کسی که حق تصرف در اموالش را ندارد، محجور گویند.

قیم: به کسی که به سفارش دادستان، برای حمایت از محجور و نگهداری از او و اداره اموال وی تعیین می‌گردد؛ قیم گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

محجور ممیز به دستور ۹۶ قانون امور حسبی می‌تواند از قیم برای ندادن هزینه و کوتاهی او در تربیت و نگهداری خود شکایت کند پس در این حد می‌تواند شخصاً طرف دعوا قرار گیرد یعنی اهلیت طرح دعوا را دارد.

فلسفه و مبانی نظری ماده

قانونگذار در جهت حفظ مصالح محجور، برای نهاد قیمومت، ساز و کارهایی در نظر گرفته‌است که مانع از به خطر افتادن موقعیت معنوی و اخلاقی و تمامیت جسمانی محجور شود. از جمله این ساز و کارها ماده ۹۶ قانون امور حسبی است. در این ماده اختیار شکایت صغیر ممیز از قیم به دلیل کوتاهی در تربیت و نگهداری پیش‌بینی شده‌است.

رویه‌های قضایی

مطابق نظریه مشورتی شماره ۷/۱۰۶۳۹ مورخ ۱۳۸۲/۱۲/۲۷ اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر می‌دارد همان‌طور که از ماده ۹۶ قانون امور حسبی هم استنباط می‌شود شکایت محجور از قیم به علت ندادن هزینه زندگی یا شکایت مولی علیه از ولی قهری به اتهام ترک انفاق، مستلزم داشتن رشد معاملاتی نیست. در مورد شکایت محجور به طرفیت ولی قهری به اتهام ترک انفاق، مرجع قضایی، حسب مورد دادسرا یا دادگاه برای محجور، قیم موقت تعیین می‌کند. قیم موقت در صورت لزوم می‌تواند به دادگاه صالح دادخواست بدهد.