ماهیت حقوقی مهریه غیر متعارف و تطبیق آن با فقه امامیه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ماهیت حقوقی مهریه غیر متعارف و تطبیق آن با فقه امامیه
عنوانماهیت حقوقی مهریه غیر متعارف و تطبیق آن با فقه امامیه
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومریم مزحجی
استاد راهنماغلامرضا عبدلی
استاد مشاورعلیرضا حسنی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود



ماهیت حقوقی مهریه غیر متعارف و تطبیق آن با فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط مریم مزحجی، با راهنمایی غلامرضا عبدلی و با مشاوره علیرضا حسنی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

چکیده

مهریه در نظام حقوقی خانواده ازجایگاه ویژه ای برخوردار است و به عنوان یکی از حقوق مالی زن در جریان ازدواج ، تاکنون کمتر مورد توجه منظرهای غیر حقوقی قرار گرفته است. سیره قولی و عملی ایمه و بزرگان نیز همواره به این امر تاکید نموده و سبک بودن میزان آن را به عنوان یک هدیه از طرف مرد توصیه کرده اند؛ ولی در گذر زمان این نوع نگرش متحول شده و مهریه بطور بی رویه افزایش یافته و به یک مساله اجتماعی تبدیل شده است. از این رو بررسی همه جانبه آن به منظور ریشه یابی مساله و ارایه راه حل های ممکن ضروری است. مهریه در زمره حقوق خاصه زوجه به شمار می آید و نقش بسزایی در روابط زوجین ایفا می نماید و امروزه تعیین میزان زیاد مهر، بدون توجه به اوضاع و احوال و توانایی زوج، مایه بسیاری از مشکلات اجتماعی و خانوادگی شده و لذا بررسی اینکه آیا احراز قدرت و توانایی زوج در تعیین مهر می تواند از جمله شرایط صحیح مهر باشد یا نه، تا هم حقوق زوجه تامین گردد و از طرف دیگر پذیرش تعهدات گزاف در مهر، زوج را با عسر و حرج و تنگنا مواجه نسازد، بسیار مهم جلوه می کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه ۹

الف)بیان مسیله

ب) پیشینه تحقیق ۱۰

ج ) روش تحقیق ۱۰

د ) هدف از تحقیق ۱۱

ه ) ساختار تحقیق ۱۱

فصل اول : کلیات ۱۲

۱–۱ تعریف مفاهیم ۱۳

۱–۱–۱ مهریه در لغت و اصطلاح ۱۳

۱–۱–۲ ازدواج در لغت و اصطلاح ۱۵

۱–۱–۳ متعارف در لغت و اصطلاح ۱۶

۱–۱–۴ غیرمتعارف در لغت و اصطلاح ۱۶

۱–۱–۵ ماهیت حقوقی مهریه ۱۶

۱–۲ اهمیت ازدواج در اسلام ۱۸

۱–۲–۱ ازدواج از منظر قران کریم ۱۹

۱–۲–۲ ازدواج از منظر روایات ۲۰

۱–۳ جایگاه مهریه در ازدواج ۲۲

۱–۳–۱ مهریه در ازدواج دایم ۲۲

۱–۳–۱–۱ مهر و ارتباط آن با هبه ۲۲

۱–۳–۱–۲ مهر و ارتباط آن با کاستی های حقوق مالی


۱–۳–۱–۳ مهر وارتباط آن با عواطف روحی و معنوی زوجین ۲۵

۱–۳–۱–۳ مهر و ارتباط آن با حمایت از موقعیت زن ۲۶

۱–۳–۲ مهریه در ازدواج موقت ۲۷

۱–۴ سابقه تاریخ و پیدایش مهریه ۲۹

۱–۴–۱ مهریه در ایران باستان ۲۹

۱–۴–۲ مهریه در ادیان پیشین ۳۰

۱–۴–۲–۱ مهر در ایین زردشت ۳۰

۱–۴–۲–۲ مهریه در عربستان قبل از اسلام ۳۰

۱–۴–۲–۳ مهریه در اسلام ۳۱

فصل دوم : مقدار مهریه و انواع آن از دیدگاه فقه ۳۴

۲–۱ مهریه در روایات ۳۵

۲–۲ انواع مهریه ۳۶

۲–۲–۱ مهر المسمی ۳۶

۲–۲–۲ مهر المثل ۳۸

۲–۲–۳ مهر المتعه ۳۹

۲–۲–۴ مهرالسنه

مقدار مهرالسنه به قیمت امروز

۲–۳ مقدار مهر در فقه امامیه ۴۰

۲–۳–۱ مقدار مهر در فقه اهل سنت ۴۲

۲–۳–۲ مقدار مهر در حقوق موضوعه ۴۲

۲–۳–۲–۱ مقدار مهر در حقوق ایران ۴۲

۲–۳–۲–۲ مقدار مهر در کشورهای اسلامی ۴۲

۲–۴ شروط ضمن عقد ازدواج ۴۳

شرط پرداخت مهریه عندالاستطاعه ۴۵

فصل سوم : مهریه غیر متعارف از منظر فقهی وحقوقی ۵۰

۳–۱ مهریه غیر متعارف ۵۱

۳–۲ مصداق ها ی مهریه غیر متعارف ۵۱

۳–۲–۱ قرار دادن اعضا و جوارح بدن انسان به عنوان مهریه ۵۱

۳–۲–۲ مهریه های سنگین ۵۳

۳–۲–۳ سکه طلا بر اساس سال تولد زوج ۵۳

۳–۲–۴ قرار دادن گل و گیاه به عنوان مهریه ۵۴

۳–۲–۵ قرار دادن بال مگس و پوست پیاز به عنوان مهریه ۵۴

۳–۲–۶ قرار دادن بنزین به عنوان مهریه ۵۵

۳–۲–۷ قرار دادن میراث فرهنگی و چیزهای خارج از توان مرد به عنوان مهریه ۵۵

۳–۳ دلایل افزایش مهریه ۵۶

۳–۳–۱ بررسی صحت یا عدم صحت مهریه های سنگین موجود ۵۷

۳–۳–۲ مهریه از منظر تعهدات نامقدور ۵۷

۳–۳–۳ معنای مقدور التسلیم بودن موضوع معامله ۵۸

۳–۳–۴ اثر غیر مقدور التسلیم بودن موضوع معامله ۵۹

۳–۳–۵ آثار و تبعات مهریه های سنگین ۶۰

۳–۴ بررسی های حقوقی ۶۰

۳–۴–۱ ضرورت تعدیل مهریه ۶۰

۳–۴–۲ فلسفه تشریع مهریه ۶۰

۳–۴–۳ طرح تعدیل مهریه ۶۲

۳–۴–۴ تحلیل متن قانون ۶۲

۳–۴–۴–۱ وجه رایج ۶۲

۳–۴–۴–۲ تغییر شاخص قیمت ۶۳

۳–۴–۴–۳ سالانه ۶۳

۳–۴–۴–۴ تحلیل ماده

قانون جدید حمایت خانواده

فصل چهارم : پیامدهای اجتماعی مهریه غیر متعارف از منظر فقهی وحقوقی ۶۵

۴–۱–۱ افزایش سن ازدواج ۶۷

۴–۱–۲ تغییر در نوع همسر گزینی ۶۸

۴–۱–۳ کاهش امار ازدواج ۷۰

۴–۱–۴ ایجاد خصومت و دشمنی ۷۱

۴–۱–۵ تحمل اجباری زندگی های تصنعی ۷۲

۴–۱–۶ ابزار سوداگری ۷۳

۴–۱–۷ تحت الشعاع قرار گرفتن ارز شهای دینی و اخلاقی ۷۵

۴–۱–۸ مهریه وثیقه ای در مقابل طلاق ۷۶

۴–۱–۹ خودکشی برای فرار از مهریه ۷۷

۴–۱–۱۰ مهریه به عنوان سلاح زنان ۸۰

۴–۱–۱۱ کودکان طلاق ۸۱

۴–۱–۱۲ ایجاد پرونده های مطالبه مهریه ۸۲

۴–۱–۱۳ فرا ر از تمکین ۸۳

۴–۱–۱۴ غلبه روحیات اقتصادی و نگرش های محاسباتی ۸۷

۴–۱–۱۵ بالارفتن هزینه ها و تشریفات ازدواج ۸۸

۴–۲ امکان تحدید میزان مهریه ۹۰

امکان تغییر احکام و شرایط آن ۹۰

۴–۳ تحولات موثر در مهریه ۹۳

جمع بند ی و نتیجه گیری ۹۵

منابع و ماخذ

کلیدواژه ها

  • مهریه
  • عقد نکاح
  • فقه جعفری
  • مهریه
  • عقد نکاح
  • متعارف و غیرمتعارف
  • ماهیت حقوقی
  • فقه امامیه
  • نظام حقوقی
  • ایران
  • اسلام