ماهیت شرایط و آثار حق حبس در نکاح در حقوق ایران وفقه امامیه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ماهیت شرایط و آثار حق حبس در نکاح در حقوق ایران وفقه امامیه
عنوانماهیت شرایط و آثار حق حبس در نکاح در حقوق ایران وفقه امامیه
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوزینب رجبعلی پوررشید
استاد راهنماسید مرتضی نعیمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۷
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی



ماهیت شرایط و آثار حق حبس در نکاح در حقوق ایران وفقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط زینب رجبعلی پوررشید، با راهنمایی سید مرتضی نعیمی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

حق حبس در نکاح، امتیاز قانونی ویژه ای است که مقنن به زوجه داده تا بدون مراجعه به دادگاه از تمکین امتناع کند تا مهریهی خود را به کمال دریافت کند. در فق–ه اس–لامی، خ–صوصا فق–ه ش–یعه، ح–ق حبس در نکاح، به عنوان یک اصل که ضامن حقوق زوجین، مخصوصا حق زوجه، است، پذیرفته شده است؛ گرچه در محدوده آن و مقدار مانوری که زوجین در این جهت دارند و نیز در شرایط اعمال و چگونگی استیفای این حق، اختلاف نظر فقهی وج–ود دارد و چن–ین م–ساله ای نک–اح را همانند یک معامله طرفینی در نمی آورد و منافاتی ب–ا کرام–ت ان–سانی و روح روح–انی و معن–وی ازدواج هم ندارد؛ بلکه یک اصل حقوقی و مالی مقرر در نظامنامه نکاح است. در این پژوهش ضمن تحلیل ماهیت، شرایط و آثار حق حبس و هم چنین بررسی دیدگاه و نظرات مختلف حقوقدانان و فقها به این نتیجه رسیده ایم از نظر فقها، حق حبس زمانی ایجاد می شود که مهر در ضمن عقد تعیین شده باشد، ولی قانون مدنی به این شرط نپرداخته است و نظر درست هم با قانون مدنی می باشد. مطابق نظر مشهور فقهاء، اعسار زوج تاثیری در سقوط حق حبس زوجه ندارد ولی این نظر را می توان تعدیل کرد و قایل به تقسیط کردن مهر و تمکین زوجه شد. مطابق نظر مشهور فقها، مقصود از تمکین مسقط حق حبس، تمکین خاص است؛ ولی قانون مدنی، با واژه وظایف دچار مغالطه شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده

مقدمه

الف– بیان مساله

ب–اهداف تحقیق

ج– سابقه تحقیق

د– سوال های تحقیق

ه– فرضیه های تحقیق

و–نوآوری تحقیق

ز–روش تحقیق

ح–ساختار تحقیق

فصل اول: کلیات

۱–۱– مفاهیم

۱–۱–۱– مفهوم حق

۱–۱–۱–۱– مفهوم لغوی حق

۱–۱–۱–۲– مفهوم فقهی و حقوقی حق

۱–۱–۱–۳– مفهوم حقوق

۱–۱–۲– مفهوم نکاح و شرایط تشکیل آن

۱–۱–۲–۱– مفهوم نکاح

۱–۱–۲–۲– شرایط تشکیل نکاح

۱–۱–۲–۲–۱– شرایط تشکیل نکاح در حقوق ایران

۱–۱–۲–۲–۱–۱– اعتبار عربی بودن

۱–۱–۲–۲–۱–۲ اعتبار صیغه خاص

۱–۱–۲–۲–۲– شرایط تشکیل نکاح در فقه

۱–۱–۳– مفهوم حبس

۱–۲–مصادیق حق حبس

۱–۲–۱–حق حبس در نکاح

۱–۲–۲–حق حبس در اجاره

۱–۲–۳–حق حبس در ودیعه

۱–۲–۴–حق حبس در تعهدات ناشی از قرارداد کار

۱–۲–۵–حق حبس در فسخ عقد

۱–۲–۶–حق حبس حق العمل کار در قانون تجارت

فصل دوم: ماهیت و شرایط حاکم بر حبس در نکاح در فقه و حقوق ایران

۲–۱–وجود یا عدم وجود حق حبس در نکاح در فقه و حقوق ایران

۲–۱–۱–موافقین حق حبس در فقه و حقوق

۲–۱–۲– مخالفین حق حبس در فقه و حقوق

۲–۲– شرایط حاکم بر حق حبس در عقد نکاح منقطع و دایم

۲–۲–۱– شرایط حاکم بر حق حبس در عقد نکاح منقطع

۲–۲–۲– شرایط حاکم بر حق حبس در عقد نکاح دایم

۲–۳– ثبت واقعه ازدواج و شروع تکلیف مرد نسبت به زن

۲–۴– بررسی تاثیر عواید جاریه ناشی از حبس

۲–۵–شرایط حاکم بر حبس در قوانین و مقررات

۲–۵–۱–بررسی امکان وجود حق حبس برای مرد

۲–۵–۲–صدور مجوز حق بدون نظارت بر اجرای حق حبس

۲–۵–۳–شرایط حاکم بر حبس در صورت تعیین مهریه های سنگین و غیرواقعی

۲–۵–۴–بررسی رابطه متقابل نفقه، تمکین، حق حبس در فقه و حقوق

۲–۶–چگونگی اعمال حق حبس در فقه و حقوق

۲–۶–۱–تعیین مهر در زمان عقد

۲–۶–۲– عدم تعیین مهر در زمان عقد

فصل سوم: آثار و احکام حق حبس در نکاح در فقه و حقوق ایران

۳–۱–بررسی موارد موثر بر سقوط حق حبس

۳–۱–۱– عدم ذکر مهر در عقد نکاح

۳–۱–۲– اسقاط حق حبس با توافق دو طرف هم زمان با انعقاد عقد نکاح یا پیش یا پس ازآن

۳–۱–۳– تعیین زمان (اجل) برای پرداخت مهریه

۳–۱–۴– مشروط یا معلق کردن وجوب تسلیم مهریه در نکاح

۳–۱–۵– تمکین زوجه قبل از اخذ مهریه و مبادرت به ایفاء ارادی وظایف زناشویی

۳–۱–۶– تسلیم مهر از سوی زوج

۳–۲–آثار حق حبس در عقد نکاح دایمی با قید مهریه عنْدالاستطاعه

۳–۲–۱–بررسی عبارت عنْدالاستطاعه

۳–۲–۲–تحلیل صحت شرط عنْدالاستطاعه در عقد نکاح

۳–۲–۳–آثار شرط استطاعت در عقد نکاح (شرط اجل مستقبل ایجابی، سلبی):

۳–۲–۴–احکام شرط عنْدالاستطاعه از باب اجل

۳–۲–۵–آثار پذیرش حق حبس در مهریه عندالاستطاعه نقض غرض قانون گذار:

۳–۲–۵–۱–تبین سبب انشاء حق حبس جهت بررسی انطباق آن در مقام اعمال

۳–۲–۵–۲–توافق صریح یا ضمنی بر عدم وجود حق حبس در مهریه عنْدالاستطاعه

۳–۳–آثار عدم وجود حق حبس در مهریه عنْدالاستطاعه

۳–۳–۱–معلق و مشروط بودن پرداخت مهریه:

۳–۳–۲–توافق بر اخذ تدریجی دین

۳–۳–۳–قاعده (یوم الاستحقاق)

نتیجه گیری:

پیشنهادات

فهرست منابع

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

  • آثار حق حبس
  • ماهیت حق حبس
  • حق حبس
  • عقد نکاح