ماهیت شرایط و آثار مالکیت در فقه و حقوق

عنوان	ماهیت شرایط و آثار مالکیت در فقه و حقوق
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مجید پرورش مریان
استاد راهنما	محمدرضا شرافت پیما
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

ماهیت شرایط و آثار مالکیت در فقه و حقوق عنوان پایان نامه ای است که توسط مجید پرورش مریان، با راهنمایی محمدرضا شرافت پیما در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

مسیله تحقیق در این پژوهش این است که از نظر فقهی و حقوقی ماهیت و شرایط مالکیت کدامند ومالکیت دارای چه آثاری می باشد؟ از نظر فقهی و حقوقی مالکیت به انواع مختلفی ازجمله: مادی، معنوی، اولیه، ثانویه، موقت، زمانی، حقیقی، اعتباری، خصوصی، عمومی و دولتی تقسیم می شود. ماهیت مالکیت با توجه به دو نظریه سنتی و جدید تبیین می گردد. در نظریه سنتی، مالکیت، رابطه میان شخص مالک و شیء مملوک است. و نظریه مدرن ماهیت مالکیت را نه فقط حق بلکه علاوه بر آن تکالیفی نیز در کنار حق می دانند. بر اساس دیدگاه های فقها و حقوقدانان مالکیت دارای یک سری خصوصیات و ویژگی هایی می باشد که مهمترین این ویژگی ها عبارتند از دایمی بودن، مطلق بودن و انحصاری بودن. منظور از دایمی بودن مالکیت این است که مالکیت همیشگی و ابدی است و با مرور زمان از بین نخواهد رفت. و منظور از انحصار مالکیت این است که مالک حق دارد به تنهایی و به صورت کامل، حقش را اجرا کند و هیچ کس بدون اذن و اجازه او حق تصرف در مال او را ندارد. اطلاق مالکیت به این معناست که مالک می تواند هرگونه تصرفی در ملک خود انجام دهد .مهم ترین اثر مالکیت آن است که مالک بتواند در ملک خود تصرفات مالکانه کند ، یعنی آزادانه از آن منتفع شود ، آن را به گونه های مختلف به دیگران منتقل کند و انتفاعات ممکن را از آن ببرد. تصرف مالکانه نیز ابعاد و انواع مختلفی دارد. حق انتفاع، حق استعمال، استثمار و اخراج از منافع، حق حبس و مواردی از این قبیل از اختیارات مالک می باشد. در منابع حقوقی و فقهی حقوقدانان و فقها تکالیف متفاوتی را به عنوان تکالیف مالک و منتفع بیان نموده اند و حد تصرفات مالکانه محدود به مصالح اجتماعی طبق قانونی می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب چکیده

فصل اول : کلیات

مقدمه :

۱–۱: مفاهیم

۱–۱–۱: مفهوم مال:

۱–۱–۲: مفهوم مالکیت

۱–۱–۳: مفهوم دارایی

۱–۱–۴: مفهوم عین

۱–۱–۵: مفهوم منفعت

۱–۲: انواع مال

۱–۲–۱: تقسیم اموال بر مبنای ماهیت

۱–۲–۱–۱: اعیان و منافع:

۱–۲–۱–۲– اموال منقول و غیرمنقول

۱–۲–۱–۳– اموال مثلی و قیمی

۱–۲–۱–۴– اموال مصرف شدنی و قابل بقاء

۱–۲–۱–۵: اموال مادی– غیرمادی

۱–۲–۱–۶: اموال قابل تقسیم و اموال غیر قابل تقسیم

۱–۲–۲: تقسیم اموال به اعتبار رابطه مالکیت، قابلیت تصرف و انتقال

۱–۲–۲–۱: مال مشاع ومفروز

۱–۲–۲–۲: اموال و مشترکات عمومی

۱–۲–۲–۳: اموال مجهول المالک

۱–۲–۲–۴: اموال دارای مالک خاص– اموال بدون مالک خاص

۱–۲–۲–۴–۱: مال دارای مالک:

۱–۲–۲–۴–۲: مال فاقد مالک:

۱–۲–۵– اموال خصوصی– اموال عمومی

۱–۲–۲–۶: اموال انتقال پذیر و غیر قابل انتقال

۱–۲–۲–۷: مال آزاد (طِلق) و غیرآزاد (غیرطلق)

۱–۳: انواع حق

۱–۳–۱: حق مالی– حق غیر مالی

۱–۳–۲: حق عینی– حق دینی– حق فکری

۱–۳–۳: حق انتفاع– حق ارتفاق

۱–۳–۳–۱: معنای لغوی، حقوقی و فقهی حق انتفاع

۱–۳–۳–۲::معنای لغوی ، حقوقی و فقهی حق ارتفاق

۱–۳–۴: حق استثمار– حق استعمال

۱–۳–۵: حق مالکیت– حق خروج از مالکیت

۱–۴: انواع مالکیت

۱–۴–۱: مالکیت مادی– مالکیت معنوی

۱–۴–۲: مالکیت اولیه و مالکیت ثانویه

۱–۴–۳– مالکیت تبعی – مالکیت حکمی

۱–۴–۴: مالکیت موقت– مالکیت زمانی

۱–۴–۵: مالکیت حقیقی– مالکیت اعتباری

۱–۴–۶– مالکیت خصوصی– عمومی– دولتی

فصل دوم:

ماهیت و اوصاف مالکیت

مقدمه :

۲–۱: ماهیت مالکیت و نظریه های مربوط به ماهیت مالکیت

۲–۱–۱ : ماهیت مالکیت

۲–۱–۲: نظریه های مربوط به ماهیت مالکیت

۲–۲: ویژ گی های مالکیت

۲–۲–۱: دایمی بودن مالکیت

۲–۲–۱–۱: دلایل فلسفی دایمی بودن مالکیت

۲–۲–۱–۲: دلایل فقهی دایمی بودن مالکیت

۲–۲–۱–۳: دلایل حقوقی دایمی بودن مالکیت

۲–۲–۲: انحصاری بودن

۲–۲–۳: مطلق بودن

فصل سوم:آثار مالکیت

مقدمه : ۵۰ ۳–۱: آثار مالکیت نسبت به مالک(اختیارات مالک) ۵۰ ۳–۱–۱: تصرف مالکانه

۳–۱–۱–۱: تصرف بالمباشره و تصرف با واسطه

۳–۱–۱–۲: تصرف فعلی و تصرف سابق

۳–۱–۱–۳: تصرف مادی و تصرف معنوی

۳–۱–۱–۴: تصرف قانونی و تصرف غیرقانونی

۳–۱–۱–۵: تصرف ساده و تصرف غیرساده

۳–۱–۱–۶ : تصرف استعمالی و تصرف انتفاعی و تصرف در حق ارتفاق

۳–۱–۱–۷: تصرف اولی – تصرف ثانوی

۳–۱–۱–۸ : تصرف ثبوتی – تصرف اثباتی

۳–۱–۱–۹: حق تصرف از دیدگاه فقه

۳–۱–۲: حق انتفاع یا مالکیت منافع

۳–۱–۲–۱: تعریف حق انتفاع

۳–۱–۲–۲: ماهیت حق انتفاع

۳–۱–۲–۳: شرایط ایجاد حق انتفاع

۳–۱–۲–۴: انواع حق انتفاع

۳–۱–۲–۵: قلمرو حق انتفاع

۳–۱–۱–۲–۶: شرایط زوال حق انتفاع

۳–۱–۲–۷: حق انتفاع از نگاه فقها

۳–۱–۳: حق استعمال، استثمار و اخراج از منافع

۳–۱–۴: حق حبس، وقف، هبه و صدقه مال

۳–۲: تعهدات مالک و منتفع

۳–۲–۱: تکالیف مالک نسبت به دیگران

۳–۲–۲: تکالیف منتفع نسبت به دیگران

۳–۳: آثار مالکیت در اموال مشاع

۳–۳–۱: اختیارات و تکالیف مالک در تصرف حقوقی اموال مال مشاع

۳–۲–۲: اختیارات و تکالیف مالک در تصرف مادی مال مشاع

۳–۳–۳: اختیارات و تکالیف مالک در تصرفات اداری مال مشاع

۳–۴: آثارمالکیت ما فی الذمه

۳–۴–۱– سقوط کامل تعهد

۳–۴–۲ عدم امکان اجرا

۳–۴–۳ سقوط ناقص یا نسبی

۳–۴–۴ اثر مالکیت مافی الذمه در مسیولیت تضامنی

۳–۵– آثار مالکیت تبعی بر متعلقات ملک

۳–۶ : قاعده تسلیط و ید

۳–۶–۱ : قاعده تسلیط

۳–۶–۲ : قاعده ید

۳–۶–۳ : تعرض قاعده تسلیط با قاعده لاضرار

نتیجه گیری

پیشنهادات

الف : پیشنهادات بر اساس یافته های تحقیق

ب:پیشنهادات پژوهشی

منابع و ماخذ

کلیدواژه ها

• شرایط مالکیت
• ماهیت مالکیت