ماهیت و آثار عقد مرکب در فقه امامیه و حقوق ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ماهیت و آثار عقد مرکب در فقه امامیه و حقوق ایران
عنوانماهیت و آثار عقد مرکب در فقه امامیه و حقوق ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجورضا زالی
استاد راهنمامحمدهادی دارایی
استاد مشاورسیدعباس تولیت
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



ماهیت و آثار عقد مرکب در فقه امامیه و حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا زالی، با راهنمایی محمدهادی دارایی و با مشاوره سیدعباس تولیت در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

ازقدیم،عقودی وجود داشته اند که در نگاهِ اول،یک عقد بیشتر نیست ولی وقتی با دیده تحلیل به آن می نگریم؛عقدی را می بینیم با تعهدات مختلف المضمون مانند:قرارداد مهمانخانه...زمانی که عقدی از این نوع نزد قاضی مطرح شود؛ او با سوالات متعددی مواجه میشود ازجمله:اگرجزیی از عقد به دلیلی باطل یا متعذر شد،این بطلان یا تعذر چه تاثیری بر اصل عقد میگذارد؟ آیا هریک از اجزای این عقد،تابع ماهیت حقوقی همان بخش،مثلا بیع و اجاره و احکام خاص آن است؟ اگر متعهد از اجرای برخی از تعهدات امتناع کند، متعهدله چه ضمانت اجرایی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات لاجرم باید ماهیت عقدمرکب را روشن نمود.سوال این است که ماهیت و آثار عقدمرکب چیست؟ عقدمرکب در حقوق ایران به صورت یک ماهیت خاص و مستقل وجود دارد.در یک تقسیم بندی ترکیب در عقد دو قسم است: الف)ترکیب ارادی:براساس قول مشهور در فقه و حقوق ایران،در این دسته از عقود مرکب ،هرعقدی حکم مختص خود را دارد یعنی از نظرحکمی منحل به چند عقد می شود. ب)ترکیب غیر ارادی:در این دست از عقود به دلیل احترام به قصد متعاقدین و عدم امکان عرفی تجزیه عقدمرکب،نمی توان تعهدات ناشی از عقد را تجزیه نمود،لذا در صورتی که هدف اصلی متعاقدین یک بخش از عقد باشد،حکم همان بخش را بر کل عقد اعمال می کنیم.اما در برخی از عقود مرکب ،تمامی تعهدات درعرض یکدیگرند به نحوی که هدف اصلی متعاقدین دو یا چند تعهد است مانند تعهدات ناشی از قرارداد شبانی،خرید بلیط هواپیما، قرارداد انبار رسمی و قرارداد پارکینگ عمومی؛در این دسته از عقود مرکب،احکام اختصاصی هیچیک از عقودِ معین را اجرا نمی کنیم بلکه خواستِ مشترک طرفین را اعمال نموده و در موارد سکوت طرفین،قواعدعمومی قراردادها را اجرا می کنیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب: مقدمه

ضرورت و اهداف تحقیق

سوالات تحقیق

فرضیه های تحقیق

پیشینه تحقیق

قلمرو تحقیق

روش تحقیق

ساختار تحقیق

بخش اول:ماهیت و ادله مشروعیت عقود مرکب

فصل اول:ماهیت عقد مرکب

گفتار اول :معانی و مصادیق ماهیت حقوقی

بند اول :معنای لغوی و اصطلاحی ماهیت

بند دوم:مصادیق ماهیت حقوقی

گفتار دوم :نظریه احاله ی شرع به عرف

گفتار سوم:نظریه صدق اسم

گفتار چهارم:نظریه توقیفی(حصری)بودن عقود یا مسیله کاتالوگ عقود

گفتار پنجم:تاثیر نظریه توقیفی بودن عقود بر معاطات

گفتار ششم:نظریه وابستگی موجودات اعتباری به اعتبارِ معت–بِر

گفتار هفتم:نظریه عدم حجیت دلیل تعبدی

گفتار هشتم:نظرات دکترین در خصوص عقد مرکب

بند اول: نظریه عدم امکان وقوع ترکیب در موجودات اعتباری

الف)مفاد نظریه

ب)ایرادات این نظریه

بند دوم:نظریه امکان وقوع ترکیب در موجودات اعتباری

گفتار نهم: انواع ترکیب در عقود

بند اول:ترکیب ارادی و غیرارادی

الف)عقود مرکب ارادی

ب)عقود مرکب غیرارادی یا ماهیت پیوندی

بند دوم:عقود مرکب تجزیه پذیر و عقود مرکب تجزیه ناپذیر

الف)عقود مرکب تجزیه پذیر:

ب)عقود مرکب تجزیه ناپذیر:

بند سوم:ترکیب در ماده و صورت وجود اعتباری

الف)عقود مرکب مادی

ب)عقود مرکب صوری

بندچهارم: ترکیب حکمی و ترکیب واقعی

الف)عقود مرکب حکمی

ب)عقود مرکب واقعی

بند پنجم:عناصر ماهیت پیوندی

گفتار دهم:تعهد مرکب و تعهد بسیط

فصل دوم:ادله مشروعیت عقود مرکب

گفتار اول:نظریه غیرحصری بودن یا توقیفی نبودن عقود

بند اول:مفاد نظریه

بند دوم:مبانی نظریه

الف)آیه شریفه تجاره عن تراض

ب) آیه شریفه یا ایها الذِین آمنوا اوْفوا بِالْعقودِ

ج)بنای عقلاء

گفتار دوم:اصل حاکمیت اراده

بنداول:سابقه تاریخی اصل حاکمیت اراده

بند دوم:مبانی اصل حاکمیت اراده

بند سوم:مفهوم اصل حاکمیت اراده

بند چهارم:قلمرو اصل حاکمیت اراده

بخش دوم:مصادیق و آثار عقد مرکب

فصل اول :مصادیق عقد مرکب

گفتار اول:اجاره به شرط تملیک

بند اول :تاریخچه و علل پیدایش اجاره به شرط تملیک

الف :تاریخچه اجاره به شرط تملیک

ب:علل پیدایش اجاره به شرط تملیک

بند دوم: اجاره به شرط تملیک در حقوق ایران

بند سوم:ماهیت و مصادیق اجاره به شرط تملیک

الف:مصادیق اجاره به شرط تملیک

ب: ماهیت اجاره به شرط تملیک ۵۰ بندچهارم:عناصر اجاره به شرط تملیک

بند پنجم:تفاوت اجاره به شرط تملیک با عقود مشابه

الف:تفاوت اجاره به شرط تملیک با عقد بیع

ب:تفاوت اجاره به شرط تملیک با عقد اجاره

گفتار دوم:عقد استصناع

بند اول:مفهوم و تاریخچه پیدایش عقد استصناع

الف:مفهوم عقد استصناع

ب:تاریخچه پیدایش عقد استصناع

بند دوم:ماهیت عقد استصناع

بندسوم:مقایسه عقد استصناع با سایرعقود مشابه

الف:قرارداد استصناع و عقد بیع

ب:استصناع و عقد اجاره

بندچهارم:تعریف نهایی عقد استصناع

گفتار سوم:عقد مزارعه و مضاربه

گفتار چهارم:قرارداد مهمانخانه

گفتار پنجم:قرارداد بستری شدن در بیمارستان

گفتار ششم:قرارداد آبونمان(عقد اشترک)

گفتار هفتم:بیع مرکب

بند اول:اختلاط یک بیع با یک یا چند بیع دیگر

بند دوم:ترکیب بیع با عقدی دیگر

فصل دوم:آثار عقد مرکب در فقه امامیه و حقوق ایران

گفتار اول:نظریه انحلال عقد واحد به عقود متعدد(تجزیه عقود)

بند اول:مفاد این نظریه

بند دوم:مبانی نظریه تجزیه عقود

بند سوم: موارد اجرای نظریه تجزیه عقود

بندچهارم :تذکر در خصوص این نظریه

گفتاردوم:اجرای عقود مرکب

گفتار سوم:انحلال عقود مرکب

بنداول:اقاله عقود مرکب

بنددوم:فسخ عقود مرکب

الف)خیار شرط در عقود مرکب

ب)سایر خیارات در عقود مرکب

بند سوم:فسخ جزیی عقود مرکب

نتیجه گیری

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • عقد مرکب
  • عقد مختلط
  • ماهیت عقد مرکب
  • آثار عقد مرکب