مبانی و شرایط تحقق تعهد به نجات طرف قرارداد و آثار آن در حقوق قراردادها
مبانی و شرایط تحقق تعهد به نجات طرف قرارداد و آثار آن در حقوق قراردادها نام مقاله ای از محمد حسین وکیلی مقدم بوده که در شماره سوم دوره چهاردهم (پاییز 1401) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
تعهد به نجات، الزام حقوقی اشخاص به نجات سایرین از موقعیت زیان-بار است. بر مبنای این الزام عدم اقدام شخص برای پایان دادن به وضعیت خطرآفرینی که دیگری در آن قرار دارد به مسئولیت شخص می‌انجامد حتی اگر نقشی در ایجاد این موقعیت نداشته باشد. در روابط قراردادی اگر تداوم چنین وضعیتی منجر به عدم اجرای قرارداد گردد شخص ممتنع نیز مسئول نقض قرارداد خواهد بود. در این مقاله تلاش می‌شود شرایط اعمال و پذیرش تعهد به نجات دیگری از موقعیت زیان-بار مالی مورد بررسی قرار گیرد و معلوم شود زمینه‌های اجرای تعهد به نجات و آثار آن در حقوق، بویژه در روابط قراردادی چیست؟ علاوه بر تبیین مبانی توجیهی تعهد به نجات و اشکالات وارده نسبت به آن، انطباق قاعده با ضوابط فقهی و حقوقی ایران نیز امکان‌سنجی خواهد شد. بر اساس تحلیل‌های بیان‌شده در این نوشته و نمونه‌هایی که از متون قانونی ایران ذکر می‌شود می‌توان پذیرفت تعهد به نجات در برخی فروض قراردادی بر اساس ارتکاز عرفی از مفهوم تقصیر و سببیت در حقوق ایران قابل اعمال است.
کلید واژه ها
- ترک فعل
- تعهد به تعامل
- سببیت
- قصور
- مسئولیت قراردادی