مسیولیت مدنی دولت در قبال بیماری های واگیردار مطالعه موردی کووید 19

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مسیولیت مدنی دولت در قبال بیماری های واگیردار مطالعه موردی کووید ۱۹
عنوانمسیولیت مدنی دولت در قبال بیماری های واگیردار مطالعه موردی کووید ۱۹
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمد رضا کیانی
استاد راهنماناصر علیدوستی شهرکی
استاد مشاورابوطالب کوشا
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



مسیولیت مدنی دولت در قبال بیماری های واگیردار مطالعه موردی کووید ۱۹ عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد رضا کیانی، با راهنمایی ناصر علیدوستی شهرکی و با مشاوره ابوطالب کوشا در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

در انتهای سال ۲۰۱۹ میلادی شیوع بیماری کووید ۱۹ از چین ، جهان را با خود درگیر ساخت . وضعیت کشور های جهان به دنبال پاندمی و برقراری قرنطینه سراسری که به منظور پیشگیری از شیوع هر چه بیشتر کرونا صورت گرفت ، حقوقدانان را با مسایل مهمی روبرو ساخت ؛ در این راستا بسیاری از کسب و کار ها تعطیل شدند ، افراد زیادی متضرر گشتند و بسیاری از قرارداد های منعقده میان افراد در مرحله اجرا با مشکل مواجه شده اند . نخستین پرسش در خصوص مسیولیت مدنی دولت و حدود آن شکل می گیرد . بدیهی است وظیفه حمایت از افراد جامعه و اشخاص آسیب دیده ، بر عهده ی دولت انگاشته می شود . از سویی دیگر قوانین داخلی و اسناد بین المللی لازم الاجرای متعددی وجود دارد که در شرایط خاص کرونا و یا هر بیماری فراگیر دیگری ، بار مسیولیت را بر عهده ی دولت قرار می دهد . مبانی حقوقی بسیاری دال بر مسیولیت و نیز مصونیت دولت در این مورد قابل شناسایی است که عرف بین المللی و خواسته های جامعه ، در پرتو اصول مسلم حقوق کفه ی مبانی مرتبط با مسیولیت دولت را سنگین تر تلقی می نماید . از سویی دیگر بررسی اثر شیوع بیماری کووید ۱۹ بر قرارداد های دولتی امری ضروری است ؛ سوال این است که آیا شیوع بیماری کرونا را می توان نوعی قوه قاهره دانست یا خیر ؟ تحت چه شرایطی کووید ۱۹ نقش قوه قاهره را ایفا می نماید ؟ در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد و مطابق نظریه مشورتی شماره ۳۰۰/۹۹/۷ مورخ ۳/۶/۱۳۹۹ اداره حقوقی قوه قضاییه به نحو اطلاق نمی توان کرونا را قوه قاهره دانست .

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

فصل یکم : تعریف و مبانی نظری مصونیت و مسیولیت مدنی دولت

مبحث یکم : تعریف مسیولیت مدنی

گفتار اول : مفاهیم و پیشینه

بند یکم) پیشینه مسیولیت مدنی دولت

بند دوم) مفاهیم مسیولیت مدنی دولت

گفتار دوم : قلمرو مسیولیت مدنی دولت در زمینه بیماری های واگیردار

بند یکم) کلیات مسیولیت مدنی دولت

بند دوم) نظریه ی قابلیت انتساب

مبحث دوم : مبانی نظری مصونیت مدنی دولت

گفتار اول : مبانی حقوقی

بند یکم) نظریه حاکمیت

بند دوم) نظریه منافع عمومی

بند سوم) نظریه خدمات عمومی

گفتار دوم : قاعده فقهی تحذیر

مبحث سوم : مبانی نظری مسیولیت مدنی دولت

گفتار اول : بررسی تطبیقی مبانی متعدد مسیولیت مدنی دولت

بند یکم) مسیولیت مدنی دولت در نظام اسلامی الف) مبانی فقهی

ب)نظریه فقهی مسیولیت مدنی

بند دوم) مبانی حقوق اروپایی

بند سوم) مسیولیت مدنی دولت در نظام حقوقی ایران الف) مبانی حقوقی پذیرفته شده در ایران

ب) نظریه مسیولیت مدنی دولت در حقوق ایران

گفتار دوم : نظریات حق بنیاد

بند یکم) نظریه تقصیر

بند دوم) نظریه خطر

بند سوم) نظریه مختلط

بند چهارم) نظریات مسیولیت مدنی با محوریت شخص زیان دیده

بند پنجم) نظریه حقوق بشر

بند ششم) نظریه مسیولیت مدنی جمعی یا توزیع خسارت

بند هفتم) نظریه دولت رفاه

بند هشتم) نظریه دولت متعارف

بند نهم) نظریه دولت مسیول

گفتار سوم : عقلانی بودن مسیولیت مدنی دولت

بند یکم) جبران خسارت

بند دوم) برگرداندن وضعیت شخص زیان دیده به حالت قبل از ورود زیان

بند سوم) بازدارندگی تحمیل مسیولیت مدنی بر دولت در افعال ارتکابی آن

فصل دوم : مسیولیت غیرقراردادی دولت در قبال کووید


مبحث یکم : ادله ی عقلی و نقلی مسیولیت غیر قراردادی دولت

گفتار اول : ناکارآمدی مبانی سنتی در توجیه مسیولیت مدنی دولت

بند یکم) لزوم تغییر نگرش در مبانی سنتی

بند دوم) تاثیر زمان و مکان در مبانی مسیولیت مدنی

بند سوم) مبانی تغییر قواعد حقوقی

گفتار دوم : مسیولیت تبعی دولت

بند یکم) مفهوم مسیولیت تبعی

بند دوم) فلسفه جبران خسارت از بیت المال

گفتار سوم : رابطه سببیت و ایجاد تغییر در قلمرو مسیولیت مدنی دولت در خصوص بیماری های مسری

مبحث دوم : مسیولیت مدنی دولت در قوانین و اسناد داخلی و خارجی

گفتار اول : قوانین داخلی

بند یکم) قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور

بند دوم) منشور حقوق شهروندی

بند سوم) سایر مقررات

بند چهارم) قانون طرز جلوگیری از بیماری های آمیزشی و بیماری های واگیردار

گفتار دوم : اسناد بین المللی

بند یکم) منشور ملل متحد و مقدمه اساسنامه سازمان بهداشت جهانی

بند دوم) اعلامیه جهانی حقوق بشر

بند سوم) میثاق بین المللی حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی

بند چهارم) میثاق حقوق مدنی و سیاسی

بند پنجم) کنوانسیون بین المللی رفع همه اشکال تبعیض نژادی

بند ششم) کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان

بند هفتم) کنوانسیون حقوق کودک

فصل سوم : مسیولیت قراردادی دولت در قبال کووید


مبحث یکم : تاثیر کرونا بر قرارداد ها

گفتار اول : قوه قاهره یا فورس ماژور

بند یکم) خارجی بودن

بند دوم) غیر قابل پیش بینی بودن

بند سوم) غیر قابل اجتناب بودن

گفتار دوم : سخت شدن ایفاء قرارداد یا هاردشیپ

گفتار سوم) عقیم شدن قرارداد

مبحث دوم : جایگاه کرونا در نظام حقوقی ایران

گفتار اول : بررسی فقهی تاثیر کرونا بر تعهدات قراردادی

بند یکم) تعذر و تعسر در اجرای عقد

بند دوم) قاعده نفی عسر و حرج

بند سوم) قاعده ی غرور و تعدیل قرارداد ها

گفتار دوم : بررسی رویه قضایی در اثر کرونا بر تعهدات قراردادی

بند یکم) غیر ممکن و دشوار شدن ایفاء تعهدات در قانون

بند دوم) جایگاه کرونا در نظام قضایی ایران

بند سوم) تطبیق کرونا با نهاد فورس ماژور در نظام قضایی ایران

بند چهارم) کرونا و سخت شدن شرایط قراردادی در رویه قضایی

بند پنجم) کرونا و ممنوعیت های قانونی

نتیجه گیری

پیشنهادات

فهرست منابع

چکیده ( به زبان انگلیسی )

صفحه عنوان ( به زبان انگلیسی )

کلیدواژه ها

  • مسیولیت مدنی دولت
  • کووید ۱۹
  • مسیولیت غیر قراردادی
  • مسیولیت قراردادی
  • فورس ماژور
  • هاردشیپ