مسیولیت مدنی ناشی از عیب کالا در حقوق ایران و مصر
 | |
| عنوان | مسیولیت مدنی ناشی از عیب کالا در حقوق ایران و مصر |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | ناصر دقیقی |
| استاد راهنما | حسین صفایی |
| استاد مشاور | سیدمصطفی محقق داماد، سیدمحمدصادق موسوی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید مطهری |
مسیولیت مدنی ناشی از عیب کالا در حقوق ایران و مصر عنوان رساله ای است که توسط ناصر دقیقی، با راهنمایی حسین صفایی و با مشاوره سیدمصطفی محقق داماد و سیدمحمدصادق موسوی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع دکتری دانشگاه شهید مطهری دفاع گردید.
چکیده
مسیولیت ناشی از عیب کالا و حمایت از حقوق مصرف کنندگان موضوع نوینی است که مباحثی را در بین حقوقدانان در پی داشته و موجب تدوین قوانینی در این خصوص شده است.با ورود کالا و محصولات جدید یا خطرناک به بازار، لزوم تدوین مقررات منعطف تر و به روزتر بیشتر احساس می شود. منفعت جامعه نیز ایجاب می کند هر خسارتی که از اینگونه کالاها ایجاد می شود، برعهده فروشنده یا تولیدکننده باشد.رویه قضایی فرانسه مانند ایران ومصر تیوری تعهد به تضمین سلامت و ایمنی کالا را به عنوان مبنای مسیولیت پذیرفته است.در این رساله سعی بر مطالعه این سه نظام حقوقی و بررسی موضوع گردیده است و نواقص و مزایای آنها مورد مطالعه و بررسی تطبیقی واقع شده است.به نظر می رسد در حقوق ایران با استفاده از قواعد بنیادین فقهی و تعهد مبنایی عرضه کنندگان کالا بر ارایه کالای سالم بتوان به یک نواخت سازی مقررات راجع به مسیولیت ناشی از کالای معیوب مبادرت نمود. نظام مسیولیت بر تعهد عرضه کننده بر ارایه کالای سالم بنا شده و تخلف از ارایه کالای سالم تقصیر تلقی شود. یا تیوری تقصیر را با رویکردی جدید ارایه دهیم و صرف ارایه کالای معیوب اهمال و سهل انگاری عرضه کننده را به همراه داشته باشد.در مجموع، در مقایسه با حقوق ایران، با توجه به ماده ۶۷ قانون تجارت و قانون حمایت از مصرف کننده مصر، مقررات مربوط به حقوق مصرف کننده مصر از جامعیت و شفافیت بیشتری برخوردار است.
ساختار و فهرست رساله
چکیده ۱
مقدمه ۱
بخش اول:
فصل اول: کلیات، مبانی و مفاهیم مرتبط با مسیولیت مدنی ناشی از عیب کالا ۱۳
مبحث اول: ویژگی های قانون مدنی مصر ۱۴
گفتار اول: قانون مدنی جدید (ترکیب نظریه خطر و تقصیر) ۱۴
گفتار دوم: مبنای مسیولیت در حقوق مصر ۱۶
گفتار سوم: مسیولیت مدنی در قانون مدنی مصر ۱۷
فصل دوم: مبانی مسیولیت ناشی از عیب کالا در حقوق ایران ۱۸
مبحث اول: رابطه خریدار و فروشنده ۱۹
گفتار اول: مبانی مسیولیت فروشنده به جبران زیان ناشی از عیب کالا ۲۰
گفتار دوم: مسیولیت سازنده و واسطه ۲۱
مبحث دوم: مسیولیت مدنی تولیدکنندگان کالا ۲۳
گفتار اول: تقصیر مبنای قانونی مسیولیت تولیدکننده ۲۶
گفتار دوم: ریسک مبنای حقوقی مسیولیت تولیدکننده ۲۸
مبحث سوم: قاعده لاضرر ۳۳
گفتار اول: قاعده لاضرر و اثبات ضمان ۳۳
گفتار دوم: قاعده لاضرر و مسیولیت محض ۳۸
مبحث چهارم: قاعده الخراج بالضمان ۴۱
فصل سوم: مفاهیم مرتبط با مسیولیت مدنی ناشی از تولید کالای معیوب ۴۷
مقدمه: ۴۷
مبحث اول: تولیدات ۴۸
گفتار اول: مفهوم تولید ۴۸
گفتار دوم: محصول در قوانین مختلف ۵۲
گفتار سوم: نتیجه پژوهش و تعریف پیشنهادی برای کالای تولیدی ۶۰
مبحث دوم: تولیدکننده ۶۲
گفتار اول: مسایل مقدماتی ۶۲
گفتار دوم: ماهیت و مبنای مسیولیت تولیدکننده ۶۷
مقدمه: ۶۹
گفتار سوم: تولیدکننده در قوانین داخلی: ۷۵
مبحث سوم: حقوق مصرف کننده در قبال تولیدکننده ۸۴
گفتار اول: تاریخچه حمایت از مصرف کننده ۸۴
گفتار دوم: حقوق اختصاصی مصرف کننده در قوانین ایران و مصر ۸۶
فصل چهارم: کالای معیوب ۹۳
مبحث اول: تعریف عیب ۹۳
گفتار اول: دیدگاه شیخ انصاری در تعریف عیب ۹۴
گفتار دوم: مجوز موسسه استاندارد اماره بر فقدان عیب کالا ۱۰۱
گفتار سوم: عیب در اثر فقدان ذات و طبیعت کالا ۱۰۲
گفتار چهارم: عدم کیفیت و مرغوبیت ۱۰۲
گفتار پنجم: فقدان وصف مورد تعهد در کالا ۱۰۳
مبحث دوم: عیب در قانون مدنی مصر ۱۰۵
گفتار اول: ملاک قانون درخصوص عیب (نقصان منفعت) ۱۰۵
گفتار دوم: توسعه مفهوم عیب در قانون مدنی جدید مصر ۱۰۷
تعریف برگزیده ۱۱۲
مبحث سوم: تولیدات مخاطره آمیز ۱۱۴
گفتار اول: انواع محصولات مخاطره آمیز ۱۱۵
گفتار دوم: اثر عیب در تولیدات ۱۱۶
بخش دوم:
مسیولیت تولیدکننده
مقدمه: ۱۲۱
فصل اول: مسیولیت قراردادی ۱۲۱
مبحث اول: خسارت ناشی از عیب کالا ۱۲۲
گفتار اول: تمیز بین عیب مخفی و عیوب مشابه ۱۲۳
گفتار دوم: شرایط عیب ضمان آور ۱۲۶
مبحث دوم: ضمان عیوب پنهان ۱۲۸
گفتار اول: محدوده تاثیر شروط ضمان، بر جبران خسارت ۱۳۰
گفتار دوم: معیار موضوعی در تشخیص مخفی بودن عیب ۱۳۷
گفتار سوم: عدم آگاهی مشتری بر وجود عیب ۱۳۸
گفتار چهارم: زمان بررسی عیب کالا ۱۴۳
گفتار پنجم: حدود فرض علم فروشنده و تولیدکننده به وجود عیب ۱۵۰
مبحث سوم: شروط تحدید و عدم مسیولیت ۱۶۱
گفتار اول: انواع شروط ۱۶۱
گفتار دوم: علل بطلان توافقات محدودکننده مسیولیت ۱۷۲
فصل دوم: مسیولیت پرداخت خسارت در قبال اوصاف مخاطره آمیز ۱۸۰
مبحث اول: دلایل نیاز به ضمان در کالاهای خطرناک خارج از حوزه احکام مسیولیت ناشی از عیوب پنهانی ۱۸۱
گفتار اول: هماهنگی و مطابقت احکام ضمان عیوب مخفی برای حمایت از مصرف کننده در مواد مخاطره آمیز ۱۸۱
گفتار دوم: تاسیس جدید تضمین سلامت کالا مستقل از ضمان عیوب پنهان ۱۸۹
مبحث دوم: گرایش رویه قضایی به ایجاد تعهد مستقل بر مبنای سلامت قابل قبول ۱۹۴
گفتار اول: محاسن رویه قضایی در مقابله با خسارت های ناشی از کالاهای خطرناک براساس نظریه تعهد به ارایه کالای سالم ۱۹۶
گفتار دوم: میزان مسیولیت نسبت به اشیای مخاطره آمیز ۲۰۲
گفتار سوم: مسیولیت فروشنده حرفه ای ۲۱۳
فصل سوم: مسیولیت خارج از قرارداد تولیدکننده:
مبحث اول: عناصر ایجاد مسیولیت ۲۲۰
مبحث دوم: پایه گذاری نظام واحد مسیولیت مدنی تولیدکننده ۲۳۲
گفتار اول: مسیولیت قهری و قراردادی برای ارایه راه حل نظام واحد مسیولیت ۲۳۲
گفتار دوم: آینده مورد انتظار: پژوهش های قانونی ۲۴۱
گفتار سوم: ویژگی نظام واحد مسیولیت قراردادی و قهری ۲۴۷
مبحث سوم: تحلیل عیوب محصولات صنعتی ۲۵۱
الف– عیب در طراحی ]العیب فی التصمیم– Design defect [ ۲۵۲
ب– عیب در ساخت کالا ۲۵۵
ج– عیب در مرحله ارایه کالا به بازار مصرف ۲۵۸
فصل چهارم: زیاندیدگان و خسارت ها ۲۶۳
مبحث اول: زیان دیدگان ۲۶۳
گفتار اول: اسباب معافیت یا کاهنده مسیولیت عرضه کننده ۲۶۹
گفتار دوم: اسباب خاص معافیت تولیدکننده از مسیولیت ۲۷۵
گفتار سوم– خسارات مورد جبران در قانون مصر ۲۸۲
گفتار چهارم: میزان خسارت های تجاری در مسیولیت تولیدکننده ۲۸۹
مبحث دوم: تحول در نظام حقوقی مصر و ایران راجع به مسیولیت ناشی از کالای معیوب ۲۹۳
۱ اشخاص تحت حمایت قانون ۲۹۶
۲ قلمرو زمان حاکمیت قانون ۲۹۸
۳ اساس مسیولیت ۲۹۹
۴ انواع مسیولیت مقرر در قانون ۳۰۱
۵ ورود خسارت در اثر عدم هشدار و اطلاعات لازم ۳۰۲
۶ فراخوان و دعوت عمومی برای جمع آوری کالا ۳۰۳
۷ امری بودن مقررات قانون حمایت ۳۰۴
۸ مقایسه قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو و قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان ۳۰۵
نتیجه گیری و پیشنهادها ۳۰۷
۱– نتیجه گیری ۳۰۷
۲– پیشنهادات ۳۱۵
فهرست منابع و مآخذ فارسی ۳۱۸
فهرست منابع و مآخذ عربی ۳۱۹
فرهنگ لغات و مصطلحات ۳۲۵
مقالات و پایان نامه ۳۲۶
ضمایم و مستندات ۳۲۸
Abstract
کلیدواژه ها
- مسیولیت مدنی
- محصول معیوب
- تولید کننده
- ایران
- مصر
- حمایت از مصرف کننده
- مسیولیت مدنی
- عیب
- تولید کننده