مطالعه تطبیقی اعتبار امر مختومه در حقوق ایران و فرانسه

عنوان	مطالعه تطبیقی اعتبار امر مختومه در حقوق ایران و فرانسه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	افسانه جامدی
استاد راهنما	جواد واحدی زاده
استاد مشاور	مریم سیدحاتمی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

مطالعه تطبیقی اعتبار امر مختومه در حقوق ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط افسانه جامدی، با راهنمایی جواد واحدی زاده و با مشاوره مریم سیدحاتمی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل دفاع گردید.

چکیده

هدف نهایی هر دادرسی، مطابقت نتیجه دادرسی با حقیقت است، برای تامین این منظور باید همیشه راه تجدیدنظر از حکم نادرست باز باشد؛ از سوی دیگر، هیچ تضمینی وجود ندارد که دادرسی مجدد ما را به عدالت نزدیک کند و نفع عموم هم ایجاب می کند که رسیدگی به هر دعوا پایانی داشته باشد و برای تامین این هدف، به تصمیم قطعی دادگاه اعتبار ویژه ای داده شده است که به موجب آن هیچ مرجعی نمی تواند حکم را معلق کند یا با صدور تصمیم مخالف آن را از بین ببرد. منظور از اعتبار امر مختوم این است که چنانچه دعوای مطروح قبلا بین اشخاص واحد یا اشخاصی که اصحاب دعوا قایم مقام آنها هستند رسیدگی و حکم قطعی در آن خصوص صادر شده باشد و حکم مذکور مانع رسیدگی مجدد نسبت به آن دعوا است. برابر بند ۶ ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی، چنانچه دعوای طرح شده سابقا بین همان اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوا قایم مقام آنان هستند، رسیدگی شده و نسبت به آن حکم قطعی صادر شده باشد دادگاه مجددا وارد رسیدگی ماهوی نخواهد شد و بر اساس قاعده اعتبار امر مختوم باید اقدام به صدور قرار رد دعوا نماید. اعاده دادرسی در آیین دادرسی مدنی ایران یکی از طرق فوق العاده شکایت از رای بوده است. از آنجایی که این شیوه شکایت استثنایی بر اصل قطعیت آرای دادگاه ها و اعتبار امر قضاوت شده است، لذا در تفسیر مواد مربوط بایستی از تفسیر موسع پرهیز نمود و قلمرو اجرایی آن را به موارد مصرح در قانون محدود کرد. در این تحقیق به بررسی قاعده اعتبار امر مختومه در حقوق ایران و تطبیق آن با حقوق فرانسه پرداخته می شود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده

مقدمه

۱– بیان مساله

۲– سوالات تحقیق

۳– پیشینه تحقیق

۴– فرضیه های تحقیق

۵– اهداف تحقیق

۶– روش تحقیق

فصل اول: کلیات و مفاهیم

۱–۱– مفهوم دعوی و شرایط آن

۱–۱–۱– تعریف دعوی

۱–۱–۲– شرایط دعوا

۱–۱–۲–۱– اقامه دعوا در مدت قانونی

۱–۱–۲–۲– مسبوق نبودن دعوا به اعتبار امر قضاوت شده

۱–۲– مفهوم دادرسی، عناصر و ویژگی های آن

۱–۲–۱– تعریف دادرسی

۱–۲–۲– عناصر دادرسی مدنی

۱–۲–۲–۱– طرفین دادرسی

۱–۲–۲–۲– موضوع دادرسی مدنی

۱–۲–۲–۳– دادرس

۱–۲–۲–۴– رابطه حقوقی ناشی از آغاز رسیدگی

۱–۲–۳– ویژگی های دادرسی مدنی

۱–۲–۳–۱– تشریفاتی بودن دادرسی مدنی

۱–۲–۳–۲– تقابلی بودن دادرسی مدنی

۱–۲–۳–۳– قواعد و مقررات تضمین کننده

۱–۲–۳–۴– امری بودن قواعد دادرسی

۱–۳– مفهوم اعتبار امر مختومه

۱–۳–۱– اعتبار امر مختومه در حقوق ایران

۱–۳–۲– اعتبار امر مختومه در فقه امامیه

۱–۳–۳– اعتبار امر مختومه آرای مراجع قضایی

۱–۳–۴– آرای مشمول قاعده اعتبار امر مختومه

۱–۳–۵– اعتبار امر مختومه بخش های مختلف رای

۱–۳–۶– قلمرو اعتبار امر مختومه

فصل دوم: شرایط استناد به قاعده اعتبار امر مختومه

۲–۱– وحدت اصحاب دو دعوا

۲–۱–۱– اثر حکم نسبت به طرفین دعوا و قایم مقام آنها

۲–۱–۱–۱– اصحاب دعوا

۲–۱–۱–۲– قایم مقام اصحاب دعوا

۲–۱–۱–۲–۱– قایم مقامی وراث

۲–۱–۱–۲–۲– قایم مقامی منتقل الیه

۲–۱–۱–۲–۳– قایم مقامی طلبکاران

۲–۱–۲– اثر حکم نسبت به اشخاص ثالث ۵۰ ۲–۱–۲–۱– اصل نسبی بودن آرای حقوقی ۵۰ ۲–۱–۲–۱–۱– آثار اصل نسبی بودن رای ۵۰ ۲–۱–۲–۱–۲– ارتباط اصل نسبی بودن رای با حجیت امر مختومه

۲–۱–۲–۱–۳– دامنه اصل نسبی بودن رای در احکام

۲–۱–۲–۱–۴– دامنه اصل نسبی بودن رای در تصمیمات حسبی

۲–۱–۲–۱–۵– دامنه اصل نسبی بودن رای در گزارش اصلاحی

۲–۱–۲–۱–۶– لزوم حفظ منافع اشخاص ثالث

۲–۱–۲–۱–۷– اجرای احکام علیه اشخاص ثالث

۲–۱–۲–۱–۸– توسل به مبانی اعتبار امر مختومه

۲–۱–۲–۱–۹– دلایل مطلق بودن اعتبار حکم

۲–۱–۲–۲– تاسیس حقوقی اعتراض شخص ثالث

۲–۱–۲–۲–۱– اجبار در تمسک به اعتراض ثالث

۲–۱–۲–۲–۲– حیطه وسیع اعتراض ثالث از نظر آرا

۲–۱–۲–۲–۳– حیطه وسیع اعتراض ثالث از نظر موضوع

۲–۱–۲–۲–۴– دایمی نبودن حق اعتراض ثالث

۲–۲– وحدت موضوع دو دعوا

۲–۲–۱– شناسایی امور موضوعی

۲–۲–۲– شرایط اتحاد موضوع دعوا

۲–۲–۲–۱– اتحاد مادی موضوع

۲–۲–۲–۲– اتحاد مسایل مورد رسیدگی

۲–۲–۳– نقش اصحاب دعوا و دادرس در طرح امور موضوعی

۲–۲–۳–۱– نقش اصحاب دعوا در طرح امور موضوعی

۲–۲–۳–۱–۱– نقش خواهان در طرح امور موضوعی

۲–۲–۳–۱–۲– نقش خوانده در طرح امور موضوعی

۲–۲–۳–۲– نقش دادرس در طرح امور موضوعی

۲–۲–۴– تاثیر امور موضوعی در تشخیص اعتبار امر مختومه

۲–۳– وحدت سبب دو دعوا

۲–۳–۱– شناسایی سبب دعوا

۲–۳–۲– تبیین سبب دعوا و ارتباط آن با امور موضوعی

۲–۳–۲–۱– سبب دعوا در حقوق فرانسه

۲–۳–۲–۱–۱– سبب، قاعده حقوقی مورد استناد مدعی

۲–۳–۲–۱–۲– سبب، امور موضوعی ارایه شده از سوی مدعی

۲–۳–۲–۱–۳– سبب، امور موضوعی قانون توصیف شده

۲–۳–۲–۲– سبب دعوا در حقوق ایران

۲–۳–۳– اعتبار امر مختوم اسباب حکم

۲–۳–۳–۱– اعتبار امر مختوم اسباب حکم حقوق فرانسه

۲–۳–۳–۲– اعتبار امر مختوم اسباب حکم حقوق ایران

فصل سوم: اعتبار امر مختومه تصمیمات و آرای صادره از مراجع قضاوتی

۳–۱– اعتبار امر مختومه رای قطعی

۳–۱–۱– مبنای اعتبار امر مختومه رای قطعی

۳–۱–۲– اعتبار امر مختومه بخش های مختلف حکم

۳–۱–۳– اثر رعایت قانون در اعتبار رای قضایی

۳–۱–۳–۱– تاثیر صلاحیت دادگاه در اعتبار حکم

۳–۱–۳–۲– اثر نقض تشریفات آیین دادرسی در اعتبار حکم

۳–۲– اعتبار امر مختومه گزارش اصلاحی

۳–۲–۱– نظریه مشمول اعتبار امر مختوم نشدن گزارش اصلاحی

۳–۲–۲– نظریه مشمول اعتبار امر مختوم شدن گزارش اصلاحی

۳–۲–۳– نظریه راه حل بینابین (راه حل حقوق فرانسه)

۳–۳– اعتبار امر مختومه در تصمیم های امور حسبی

۳–۳–۱– تصمیم های قطعی دادگاه

۳–۳–۲– آراء قابل تجدیدنظر

۳–۴– اعتبار امر مختومه آرای صادره از مراجع خاص

۳–۵– اعتبار امر مختومه رای داوری

۳–۶– اعتبار امر مختومه قرارهای دادگاه

۳–۷– حجیت آرای کیفری در دعاوی مدنی

۳–۸– مستثنیات قاعده اعتبار امر مختوم

نتیجه گیری و پیشنهاد

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

• اعتبار امر مختومه
• نظام حقوقی
• ایران
• فرانسه
• دعوی
• اصل نسبی بودن قرارداد
• اعتبار امر مختومه
• احکام قطعی
• جهات موضوعی
• اسباب حکم