مطالعه تطبیقی خسارات مادی و معنوی درحقوق ایران و فرانسه

عنوان	مطالعه تطبیقی خسارات مادی و معنوی درحقوق ایران و فرانسه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مهدی عربخانی
استاد راهنما	سیدباقر میرعباسی
استاد مشاور	فریده رفیعی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۰
دانشگاه	موسسه آموزش عالی رضویه

مطالعه تطبیقی خسارات مادی و معنوی درحقوق ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی عربخانی، با راهنمایی سیدباقر میرعباسی و با مشاوره فریده رفیعی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی رضویه دفاع گردید.

چکیده

لازمه زندگی اجتماعی آن است که هیچ کس به دیگری زیانی وارد نسازد و اگر موجب ورود ضرر به دیگری شود این خسارت نامتعارف و نامشروع باید توسط عامل زیان جبران گردد و هیچ ضرری بدون جبران باقی نماند، لذا در صورتی که تمامی شرایط و ارکان مسیولیت مدنی وجود داشته باشد، زیان دیده حق خواهد داشت جبران تمام زیان های مادی و معنوی خود را از عامل زیان بخواهد و او ملزم به جبران زیانی است که از این رهگذر به دیگری وارد نموده است. بحث ضررهای فابل مطالبه در سال های اخیر جایگاه ویژه ای یافته و مورد توجه خاص حقوقدانان و فقها قرار گرفته است و آرای قضایی بسیاری راجع آن صادر شده است. ضررهای قابل مطالبه به طورکلی به دو دسته تقسیم می شود: ۱–مادی ۲–معنوی. صدمه های بدنی را باید زیانی میان آن دو گروه به شمار آورد، چون هر دو چهره مادی و معنوی را دارا است، و در خصوص قابل مطالبه بودن این نوع از ضرر هم اشاره شده است. هدف اساسی این تحقیق شناخت اقسام ضررهای قابل مطالبه در حقوق ایران است، که پایان نامه خود را در چهار فصل تدوین نموده ام، در فصل اول کلیات مورد بررسی قرار گرفته است، در فصل دوم ضررهای مادی در فصل سوم ضرر معنوی و در فصل چهارم عدم النفع یا منافع ممکن الحصول مورد بررسی قرار گرفته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده ۱ مقدمه ۲ فصل اول:کلیات و مفاهیم ۱–۱– بیان مساله

۱–۲– سوالات تحقیق

۱–۳– فرضیه های تحقیق

۱–۴– اهداف تحقیق

۱–۶– روش تحقیق

۱–۷– سوابق تحقیق

۱–۹–۱– معنی لغوی ضرر

۱–۹–۲– معنی اصطلاحی ضرر

۱–۹–۲–۱– ضرر در قانون و از نظر حقوقدانان

۱–۹–۲–۲– ضرر در حقوق خارجی

۱–۹–۲–۳– ضرر در فقه

۱–۹–۳– ضرر قابل مطالبه

۱–۱۰– اقسام ضررهای قابل مطالبه

۱–۱۱– مبانی ضررهای قابل مطالبه

۱–۱۱–۱– قواعد فقهی

۱–۱۱–۱–۱– قاعده لاضرر

۱–۱۱–۱–۱–۱– مستندات قاعده لا ضرر

۱–۱۱–۱–۱–۲– مفاد حقوقی روایت

۱–۱۱–۱–۱–۳– تعارض قاعده لا ضرر با ادله احکام و قاعده تسلیط

۱–۱۱–۱–۲– قاعده اتلاف

۱–۱۱–۱–۲–۱– مستندات قاعده

۱–۱۱–۱–۲–۲–تفاوت ضمان اتلاف و ضمان ید

۱–۱۱–۱–۳– قاعده تسبیب

۱–۱۱–۱–۳–۱– مستندات قاعده تسبیب

۱–۱۱–۱–۳–۱– مقایسه اتلاف با تسبیب

۱–۱۱–۱–۴– قاعده ضمان ید

۱–۱۱–۱–۵– قاعده غرور

۱–۱۱–۱–۵–۱– مصادیق قاعده غرور در فقه و حقوق

۱–۱۱–۲– مبانی قانونی

۱–۱۱–۳– نظریات حقوقی

۱–۱۱–۳–۱– نظریه تقصیر

۱–۱۱–۳–۲– نظریه ایجاد خطر

۱–۱۱–۳–۳– نظریه تضمین حق

فصل دوم:ضررهای مادی ۲– ۱– ضررهای مادی

۲–۲– اقسام ضرر و زیان مالی

۲–۲–۱– از بین رفتن مال

۲–۲–۱–۱– کاستن دارایی مثبت

۲–۲–۱–۲– افزایش دارای منفی

۲–۲–۲– از بین بردن منفعت مال

۲–۲–۳– از بین بردن حق

۲–۳– مفهوم و اقسام ضرر بدنی

۲–۳–۱– مفهوم ضرر بدنی

۲–۳–۲– اقسام ضررهای بدنی

۲–۳–۲–۱– هزینه های درمان و توابع آن

۲–۳–۲–۲– ضرر از کارافتادگی و عدم اهلیت

۲–۳–۲–۳–آنچه نزدیکان مجروح (مانند زن و فرزندان و پدر و مادر نیازمند) از آن محروم شده اند

۲–۳–۲–۴– خسارت معنوی مجروح و نزدیکان او

۲–۴– مصادیق مشتبه در خسارات قابل جبران

۲–۴–۱– خسارت تخلف از اجرای تعهد

۲–۴–۱–۱– ضمانت اجرا در قراردادها و تعهدات

۲–۴– ۱– ۱– ۱– حق اجبار به اجرای عین تعهد

۲–۴– ۱– ۱– ۲– حق فسخ

۲–۴– ۱– ۱–۳– حق حبس

۲–۴–۱–۲– حق مطالبه خسارت یا مسیولیت قراردادی

۲–۴–۱–۲–۱– انقضاء موعد اجرای قرارداد

۲–۴–۱–۲–۲– وجود ضرر

۲–۴–۱–۲–۳– تقصیر متعهد در تخلف از انجام تعهد

۲–۴–۱–۳– شرط عدم مسیولیت

۲–۴–۱–۴– اسباب معافیت متعهد از پرداخت خسارت

۲–۴–۱–۴–۱– قوه قاهره (فورس ماژور)

۲–۴–۱–۴–۲– فعل متعهدله یا شخص ثالث

۲–۴–۱–۵– نتیجه بحث

۲–۴–۲– خسارت تاخیر تادیه

۲–۴–۲–۱– مفهوم خسارت تاخیر تادیه

۲–۴–۲–۱–۱– خسارت تاخیر تادیه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی

۲–۴–۲–۱–۲– خسارت تاخیر تادیه بعد از انقلاب اسلامی

۲–۴–۲–۲– بررسی خسارت تاخیر تادیه از نظر فقها و حقوقدانان

۲–۴–۲–۲–۱– خسارت تاخیر تادیه از نظر فقها

۲–۴–۲–۲–۲– خسارت تاخیر تادیه از نظر حقوقدانان

۲–۴–۲–۲–۳– مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه

۲–۴–۲–۲–۴– مقایسه خسارت تاخیر تادیه با ربا

۲–۴–۲–۲–۵– نتیجه بحث

۲–۴–۳– خسارات دادرسی

۲–۴–۳–۱– مفهوم خسارات دادرسی

۲–۴–۳–۳– خسارات قابل مطالبه از تامین

۲–۴–۳–۴– شرایط مطالبه خسارت از تامین

فصل سوم:ضررهای معنوی ۳–۱– ضررهای معنوی

۳–۲– مفهوم ضرر معنوی

۳–۳– انواع ضرر معنوی و مصادیق بارز آن

۳–۳–۱– خسارت معنوی ناشی از لطمه به حیثیت، شهرت، اعتبار و عقاید مذهبی

۳–۳–۲– از بین بردن زیبایی

۳–۳–۳– خسارت معنوی ناشی از مرگ

۳–۳–۴– خسارت معنوی شخصی ناشی از صدمه به دیگری

۳–۳–۵– خسارت معنوی ناشی از بین بردن حیوان و فقدان اشیاء ارزشمند

۳–۴– ضرر معنوی در فقه و حقوق ایران

۳–۴–۱– ضرر معنوی در فقه

۳–۴–۲– ضرر معنوی در حقوق ایران

۳–۴–۲–۱– ضرر معنوی در قوانین موضوعه

۳–۴–۲–۲– رویه قضایی در خصوص ضرر معنوی

۳–۴–۳– دعوی جبران ضرر معنوی

۳–۴–۳–۱– ضرر معنوی اشخاص حقوقی

۳–۴–۳–۲– ضرر معنوی اشخاص حقوق عمومی

۳–۴–۳–۳– ضررهای جمعی

۳–۴–۳–۴– ضرر معنوی ناشی از بر هم زدن نامزدی

۳–۴–۴– خسارت معنوی مازاد بر دیه

۳–۴–۴–۱– نظر حقوقدانان

۳–۴–۴–۲– نظر فقهاء

۳–۴–۵– نحوه ی ارزیابی و جبران ضرر معنوی

۳–۴–۵–۱– نحوه ی ارزیابی ضرر معنوی

۳–۴–۵–۲– روش های جبران ضرر معنوی

۳–۴–۶– نتیجه بحث

فصل چهارم:منافع ممکن الحصول یا عدم النفع ۴– ۱– منافع ممکن الحصول یا عدم النفع

۴–۲– تعریف عدم النفع و اقسام آن

۴–۲–۱– عدم النفع محقق

۴–۲–۲–عدم النفع محتمل

۴–۳– ماهیت عدم النفع

۴–۳–۱– عدم النفع در فقه

۴–۳–۱–۱– نظر مخالفین

۴–۳–۱–۲– نظر موافقین

۴–۳–۲– عدم النفع در حقوق

۴–۳–۲–۱– نظر مخالفین

۴–۳–۲–۲– نظر موافقین

۴–۳–۳– عدم النفع در قوانین

۴–۳–۴– عدم النفع در کنوانسیون بیع بین المللی کالا مصوب ۱۹۸۰

۴–۳–۵– نتیجه بحث

۴–۴– شرایط ضررهای قابل مطالبه

۴–۴–۱– ضرر باید مسلم باشد

۴–۴–۱–۱– ضرر آینده

۴–۴–۱–۲– ضرر محتمل

۴–۴–۱–۳– بخت از دست رفته

۴–۴–۲– ضرر باید مستقیم و بی واسطه باشد

۴–۴–۳– ضرر ناشی از لطمه به حق قانونی باشد

۴–۴–۵– ضرر باید قابل پیش بینی باشد

۴–۴–۶– ضرر ناشی از اقدام و کاهلی زیان دیده نباشد

۴–۵– علل موجهه و تاثیر آن بر مسیولیت

۴–۵–۱– دفاع مشروع

۴–۵–۲– حکم قانون یا مقام صالح

۴–۵–۳– اعمال مجاز

۴–۵–۴– اضطرار

۴–۵–۴–۱– شخص برای دفع ضرر خود به دیگری خسارت وارد کند

۴–۵–۴–۲–شخص برای دفع ضرر از غیر به اموال او خسارت وارد کند

۴–۵–۴–۳– شخص برای دفع ضرر از کسی به شخص ثالث ضرر وارد کند

فهرست منابع

کلیدواژه ها

• ضرر
• ضرر مادی
• ضرر معنوی