مطالعه تطبیقی مبانی تبدیل تعهد در حقوق ایران و فرانسه
 | |
| عنوان | مطالعه تطبیقی مبانی تبدیل تعهد در حقوق ایران و فرانسه |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | علی اکبر فولادین |
| استاد راهنما | علی اصغر حاتمی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه شیراز |
مطالعه تطبیقی مبانی تبدیل تعهد در حقوق ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط علی اکبر فولادین، با راهنمایی علی اصغر حاتمی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.
چکیده
تبدیل تعهد عنوانی است که در ادبیات حقوقی ایران هرچه بیشتر بدان پرداخته شده است، بیشتر در حجاب قرار گرفته و هیچ نظری در خصوص شناخت چیستی آن ابراز نشده که تعارضی ایجاد ننماید و سر این مستوری را نیز بایستی در ناشناخته ماندن مبانی و منشاء قانونی آن جستجو نمود. در حقوق ایران اثری که بطور خاص به ماهیت تبدیل تعهد و مقایسه آن با آنچه در قانون مدنی تحت این عنوان منصوص شده است بپردازد به چشم نمی خورد. اهمیت و ضرورت پرداختن به این موضوع نیز به جهت این است که بر خلاف حقوق فرانسه و روم، نه تنها جستجو و گذار در پیشینه ی حقوقی ایران و فقه امامیه هیچ گونه سخت گیری در خصوص امکان انتقال دین و طلب را بر ما هویدا نمیسازد و برخی از فقهای امامیه صریحا از عقود بیع دین، حواله و ضمان به عنوان اسباب انتقال دین سخن گفته اند و همین امر آشکار می سازد که مبانی وجودی این عنوان حقوقی در دو نظام حقوقی ایران و فرانسه همگون نیست، بلکه نظری نیز که حقوقدانان کشور ما در خصوص چیستی تبدیل تعهد و ماهیت آن بیان نموده اند و آن را تا سر حد اجماع خویش رسانده اند، سبب ساز ظهور تاسیسات موازی در قانون مدنی می شود، زیرا شایع است که تبدیل تعهد را عقدی خاص می دانند که اراده انشایی اطراف عقد آن را بوجود می آورد و با این وصف نمی توان میان تبدیل تعهدی که ایشان معرفی نموده اند و عقودی نظیر ضمان و حواله و یا تاسیس وفای به غیرجنس تمییز قایل شد. نویسنده سعی دارد تا ضمن بررسی تاریخی علل ظهور تبدیل تعهد در مغرب زمین و تبیین ماهیت حقوقی آن در گذشته و حال حقوق فرانسه، این امر را نیز اثبات نماید که از سویی تبدیل تعهد به هیچوجه مقتبس از قانون مدنی فرانسه نبوده و در فقه امامیه و با الفاظی کاملا مشابه حتی پیش از تصویب قانون مدنی ایران مورد توجه فقیهان معظم شیعه بوده است و از سوی دیگر تبدیل تعهد یک عمل حقوقی نیست، بلکه اثری حقوقی است که در نتیجه اعمال حقوقی، وقایع حقوقی و یا حکم قانونگذار بوجود می آید و بر خلاف مشهور خود معلول است و نه علت. این نظری ست که به زعم نگارنده به این اختلافات نظری پایان می بخشد و چیستی تبدیل تعهد را به بهترین وجه ممکن ظاهر می نماید.
ساختار و فهرست پایان نامه
فصل اول: مقدمه
الف)– طرح موضوع ۴
ب)– سابقه علمی ۵
ج)– اهداف پژوهش ۹
د)– سوالات تحقیق ۱۰
ه)– سازمان تحقیق ۱۲
فصل دوم: کلیات
بخش اول: تعریف تبدیل تعهد در حقوق ایران و فرانسه ۱۴
مبحث اول: تعریف تبدیل تعهد در حقوق فرانسه ۱۵
مبحث دوم: تعریف تبدیل تعهد در حقوق ایران ۱۸
مبحث سوم: توضیح مفاهیم مشابه ۱۹
گفتار اول: معرفی انتقال دین ۱۹
گفتار دوم: تبیین انتقال طلب ۲۰
بخش دوم: اقسام تبدیل تعهد در حقوق ایران و فرانسه ۲۰
مبحث اول: اقسام تبدیل تعهد در حقوق فرانسه ۲۲
گفتار اول: تقسیمات جدید ۲۲
بند اول: تبدیل تعهد مابین همان طرفین تعهد اولیه ۲۲
عنوان صفحه
الف)– تبدیل تعهد به وسیله تبدیل موضوع ۲۲
ب)– تبدیل تعهد به وسیله تبدیل سبب تعهد ۲۳
بند دوم: تبدیل تعهد با ورود موثر فرد ثالث ۲۵
الف: تبدیل تعهد به وسیله تبدیل متعهدله ۲۵
ب)– تبدیل تعهد به وسیله تبدیل متعهد ۲۵
گفتار دوم: تقسیمات سنتی ۲۷
بند اول: تبدیل تعهد عینی و تبدیل تعهد ذهنی ۲۷
الف)–تبدیل تعهد عینی ۲۸
ب)– تبدیل تعهد ذهنی ۳۰
بند دوم: تبدیل تعهد ارادی و تبدیل تعهد ضروری ۳۲
بند سوم: تبدیل تعهد مجموعی و تبدیل تعهد شخصی ۳۳
مبحث دوم: اقسام تبدیل تعهد در حقوق ایران ۳۴
بخش سوم: شرایط تبدیل تعهد در حقوق ایران و فرانسه ۳۴
مبحث اول: شرایط عام تحقق تبدیل تعهد ۳۵
مبحث دوم: شرایط خاص تحقق تبدیل تعهد ۳۶
گفتار اول: وجود تعهد پیشین ۳۷
گفتار دوم: ایجاد تعهد جدید ۴۰
گفتار سوم: قصد تبدیل تعهد ۴۰
گفتار چهارم: تفاوت دو تعهد، حداقل در یکی از ارکان ۴۱
بخش چهارم: آثار تبدیل تعهد ۴۲
مبحث اول: زوال تعهد سابق و تضمینات آن ۴۲
مبحث دوم: ظهور و خلق تعهدی جدید ۴۵
عنوان صفحه
فصل سوم: مبانی تبدیل تعهد در حقوق فرانسه
بخش اول: تبدیل تعهد و نقش آن در حقوق روم باستان ۴۷
مبحث اول: پیشینه ظهور تبدیل تعهد در مغرب زمین ۴۷
مبحث دوم: ضرورت بررسی تاریخ حقوق روم در خصوص انتقال طلب ۵۰
گفتار اول: انتقال دین و طلب در حقوق روم ۵۱
بند اول: مخالفان تیوری عدم قابلیت انتقال طلب در حقوق روم ۵۲
بند دوم: طرفداران تیوری عدم قابلیت انتقال طلب در حقوق روم ۵۵
گفتار دوم: وسایل انتقال طلب ها در حقوق روم ۵۸
بند اول: تبدیل تعهد ۵۸
بند دوم: نمایندگی به نفع خود ۵۹
مبحث سوم: نقاط افتراق تبدیل تعهد در حقوق فرانسه و حقوق روم ۶۳
گفتار اول: شکل گرایی در ایجاد تبدیل تعهد در حقوق روم و اصالت رضا در حقوق فرانسه ۶۴
گفتار دوم: تفاوت در خصوص شرایط لازم برای تحقق تبدیل تعهد ۶۷
گفتار سوم: تفاوت در ماهیت حقوقی و چیستی تبدیل تعهد ۶۷
بخش دوم: ضرورت وجود تبدیل تعهد در حقوق فرانسه ۶۸
مبحث اول: وفای به غیر جنس در حقوق فرانسه و چالش موجود در این خصوص ۶۸
مبحث دوم: معرفی تاسیس دلگاسیون در حقوق مدنی فرانسه ۷۴
بند اول : دلگاسیون متعاقب یک تعهد قبلی و دلگاسیون بدون وجود تعهد قبلی ۷۶
الف: دلگاسیون بدون وجود هر گونه سابقه ی تعهد قبلی ۷۶
ب: دلگاسیون متعاقب یک تعهد قبلی ۷۷
بند دوم: دلگاسیون کامل و دلگاسیون غیر کامل ۷۷
الف: دلگاسیون کامل ۷۷
ب: دلگاسیون غیرکامل ۷۹
عنوان صفحه
مبحث سوم: بررسی عقد ضمان در حقوق فرانسه و ارتباط آن با تبدیل تعهد ۸۱
جمع بندی مباحث راجع به مبانی تبدیل تعهد در حقوق فرانسه ۸۴
فصل چهارم: مبانی تبدیل تعهد در حقوق ایران
بخش اول: ماهیت حقوقی تبدیل تعهد منصوص شده در ماده
ق م ۸۷
مبحث اول: تبدیل تعهد به مثابه یک عمل حقوقی مستقل (نظریه علی) ۸۸
مبحث دوم: تبدیل تعهد به مثابه اثر حقوقی (نظریه معلولی) ۹۲
بخش دوم: آزمون نظریه مختار در خصوص سایر اسباب سقوط تعهدات ۹۳
مبحث اول: مواردی از سقوط تعهدات با وصف عمل حقوقی ( فعال ) ۹۳
گفتار اول: اقاله ۹۴
گفتار دوم: ابراء ۹۵
مبحث دوم: مواردی از سقوط تعهدات با وصف اثر حقوقی ( منفعل ) ۹۵
گفتار اول: وفای به عهد ۹۶
گفتار دوم: تهاتر ۹۸
گفتار سوم: مالکیت مافی الذمه ۱۰۱
بخش سوم: بررسی پاره ای تاسیسات حقوقی به مثابه اسباب تبدیل تعهد ۱۰۲
مبحث اول : عقد ضمان و اثر آن در تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل مدیون ۱۰۲
مبحث دوم : مختصات عقد حواله و اثر آن در تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل متعهدله ۱۰۶
مبحث سوم : اثر توافق بر وفای به غیر جنس در تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل موضوع ۱۰۹
بخش چهارم: بیان تعریف و اقسام تبدیل تعهد در حقوق ایران بر اساس نظریه معلولی ۱۱۳
مبحث اول : تعریف جدید تبدیل تعهد بر اساس نظریه معلولی ۱۱۳
مبحث دوم: اقسام تبدیل تعهد در حقوق ایران بر اساس تعریف جدید تبدیل تعهد ۱۱۴
گفتار اول: تقسیم تبدیل تعهد به اعتبار اسباب وجودی آن ۱۱۴
گفتار دوم: تقسیم تبدیل تعهد به اعتبار نقش عنصر زمان در بقای تعهد جدید ۱۱۵
گفتار سوم: تقسیم تبدیل تعهد به اعتبار تحقق صور مختلف آن در یک
رابطه حقوقی ۱۱۷
بند اول: تبدیل تعهد ساده ۱۱۷
بند دوم: تبدیل تعهد مرکب ۱۱۸
جمع بندی مباحث راجع به مبانی تبدیل تعهد در حقوق ایران ۱۱۹
الف) تبدیل تعهد مبتنی بر حاکمیت اراده طرفین ۱۱۹
ب)تبدیل تعهد مبتنی بر حکم قانونگذار ۱۲۰
نتیجه گیری ۱۲۲
منابع
الف) منابع فارسی ۱۲۵
ب) منابع عربی ۱۲۸
ج) منابع فرانسوی ۱۳۰
چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی
کلیدواژه ها
- تبدیل تعهد
- انتقال طلب
- انتقال دین
- حواله
- ضمان
- مبانی (حقوق)
- تبدیل تعهد
- طلب
- حواله
- ضمان
- مسیولیت مدنی
- مطالعه تطبیقی
- بدهی
- نظام حقوقی
- ایران
- فرانسه