مفهوم تضامن در حقوق ایران و مقایسه آن با فقه اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مفهوم تضامن در حقوق ایران و مقایسه آن با فقه اسلامی
عنوانمفهوم تضامن در حقوق ایران و مقایسه آن با فقه اسلامی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومیناسادات مجتبایی
استاد راهنمامجید عباس آبادی
استاد مشاورعیسی امینی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



مفهوم تضامن در حقوق ایران و مقایسه آن با فقه اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط میناسادات مجتبایی، با راهنمایی مجید عباس آبادی و با مشاوره عیسی امینی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

تضامن مصدر باب تفاعل است و در اصطلاح فارسی ضامن یکدیگرشدن معنا شده است. تضامن نوعی تعهد است که: ۱– در صورت تعدد طلبکاران هریک از آنان حق دریافت تمام طلب را از بدهکاران داشته باشند و این تضامن را تضامن مثبت می گویند.۲– در صورت تعدد بدهکاران، هر یک از آنان مسوول پرداخت تمام دین باشند، این را تضامن منفی گویند.برخی از فقهای اسلامی این اشکال را بر تضامن وارد کرده اند که چگونه ممکن است در یک زمان چند شخص به طور همزمان مسوول رد یک مال باشند؟ کمااین که وجود یک شیء در عالم خارج به طور همزمان در نزد دو شخص را غیرممکن دانسته اند اما باید بدانیم که قیاس عالم طبیعت با عالم اعتبار قیاسی مع الفارق است و این گونه نیست که آن چه در عالم طبیعت ناممکن باشد ضرورتا در عالم اعتبار هم ناممکن باشد.تضامن ممکن است ناشی از توافق طرفین (قرارداد) باشد یا ناشی از اراده قانون گذار (قانون). باید گفت مسوولیت تضامنی وسیله تامین وصول طلب و وثیقه شخصی به سود طلبکار است و نباید آن را وسیله ای ناروا برای وصول مکرر طلب شمرد. اما باید بدانیم به دلیل خلاف اصل بودن، تضامن باید به شکل محدود تفسیر گردد و از تصری آن به موارد مشکوک پرهیز نمود.در این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده است و ما درصدد آن هستیم که بدانیم که: ۱– آیا نقل ذمه به ذمه مقتضای ذات عقد ضمان است و توافق برخلاف آن منع قانونی دارد؟ ۲– آیا قبول نظریه تضامن در حقوق کشور ما امکان پذیر است؟در انتها این نکته را یادآور می شویم که ضمان به خودی خود متضمن هیچ یک از نقل ذمه به ذمه یا ضم ذمه به ذمه نمی باشد و باید بدانیم که نقل ذمه به ذمه مقتضای ذات عقد ضمان نیست و توافق برخلاف آن منع قانونی ندارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ۱

مقدمه ۲


بخش اول : معنای تضامن، ماهیت و مبنای آن

فصل اول : معنای تضامن ۸

مبحث اول : پیشینه تاریخی تضامن ۸

مبحث دوم : معنای لغوی و اصطلاحی تضامن ۱۱

مبحث سوم : رابطه تعهد تجزیه ناپذیر با تعهد تضامنی ۱۶

مبحث چهارم : رابطه تعهد تضاممی با تعهد تضامنی ۲۵

فصل دوم : ماهیت و مبنای تضامن ۳۵

مبحث اول : ماهیت تضامن ۳۵

مبحث دوم : مبانی نظری تضامن ۳۷


بخش دوم : اقسام تضامن و منابع آن

فصل اول : اقسام تضامن ۵۹

مبحث اول : تضامن بدهکاران و طلبکاران ۵۹

مبحث دوم : تضامن عرضی و طولی ۶۹

مبحث سوم : تضامن کامل و ناقص ۷۶

فصل دوم : منابع تضامن ۸۱

مبحث اول : تضامن ناشی از قرارداد ۸۱

مبحث دوم : تضامن ناشی از قانون ۹۵

مبحث سوم : اصل عدم تضامن ۱۱۸

فصل سوم: تضامن در ضمان عقدی ۱۲۵

مبحث اول : مقایسه تضامن با ضمان عقدی ۱۲۵

مبحث دوم : نظریه تضامن در ضمان عقدی ۱۳۵

مبحث سوم : وضعیت موجود در قانون ایران ۱۵۲

نتیجه گیری ۱۵۸

ضمایم ۱۶۲

فهرست منابع ۱۷۳

کلیدواژه ها

  • فقه
  • ضمان عقدی
  • الزام
  • نظام حقوقی
  • ایران
  • اسلام
  • تعهد
  • قرارداد
  • تضامن
  • تعهد
  • ضمانت