مفهوم شرایط و آثار جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه
 | |
| عنوان | مفهوم شرایط و آثار جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | سید سیاوش شریعت |
| استاد راهنما | مرتضی نصیری |
| استاد مشاور | اویس رضوانیان، فرزین دهدار |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۷ |
| دانشگاه | موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی |
مفهوم شرایط و آثار جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه عنوان رساله ای است که توسط سید سیاوش شریعت، با راهنمایی مرتضی نصیری و با مشاوره اویس رضوانیان و فرزین دهدار در سال ۱۳۹۷ و در مقطع دکتری موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی دفاع گردید.
چکیده
در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه به طور معمول پیش بینی می گردد که هرگاه یک طرف متعاهد یا موسسه تعیین شده توسط آن به موجب قرارداد بیمه یا تضمین خطرات غیرتجاری یک سرمایه گذاری در قلمرو طرف متعاهد دیگر، پرداختی به سرمایه گذار کرده باشد، طرف متعاهد اخیرالذکر جانشینی طرف متعاهد نخست یا موسسه تعیین شده توسط آن را نسبت به کلیه حقوق و دعاوی سرمایه گذار و نیز این که طرف متعاهد نخست یا موسسه تعیین شده توسط آن مجاز می باشند حقوق و دعاوی مزبور را تا همان حد اعمال کنند، معتبر خواهد شناخت. نهاد جانشینی با هدف تسهیل سرمایه گذاری در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه پیش بینی می گردد و تحقق هدف مذکور از طریق ایجاد تکلیف برای دولت میزبان به شناسایی حق رجوع جانشین در صورت پرداخت خسارت ناشی از ریسک سیاسی به سرمایه گذار می باشد. مفهوم، ساختار حقوقی حاکم بر این نهاد، دلایل ضرورت پیش بینی نهاد مذکور، اوصاف، اطراف، شرایط، حدود حقوق و تعهدات قابل انتقال به جانشین و آثار نهاد جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه با توجه به متون معاهدات مذکور، آرای صادره در نهادهای رسیدگی به حل وفصل اختلافات بین المللی و سایر منابع حقوق بین الملل و نظریات مطرح در حقوق داخلی کشورها تبیین و تفسیر می گردند. جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه در صورت تحقق میان اطراف آن، رابطه ای حقوقی را ایجاد خواهد کرد که برای دولت میزبان، سرمایه گذار و بیمه گر یا نهاد تضمین کننده سرمایه گذاری، تعهدات و آثاری را با توجه به خسارت وارده به سرمایه گذار در خصوص نحوه و میزان جبران خسارت به همراه دارد. جانشینی بیمه گر یا نهاد تضمین کننده سرمایه گذاری در صورت پرداخت خسارت به سرمایه گذار با توافق دولت به موجب معاهدات امکان پذیر می باشد. حدود حقوق و تعهدات جانشین، سرمایه گذار و دولت میزبان در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه پیش بینی شده است. شناسایی ابعاد مختلف جانشینی و بررسی آن در رویه عملی این امکان را فراهم می کند تا در طرح معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه، مواد مرتبط با این نهاد با آگاهی و دقت بیشتری تنظیم گردند.
ساختار و فهرست رساله
فهرست مطالب مقدمه:
بخش اول: تحلیل ماهیت جانشینی
فصل اول: مفهوم، مبنا، اقسام و ضرورت پیش بینی جانشینی
گفتار اول: مفهوم جانشینی
مبحث اول: در حقوق بین الملل
بند اول: مفهوم جانشینی در اسناد بین المللی
بند دوم: مفهوم جانشینی در نظرات حقوقدانان
۱ استمرار حقوق و تعهدات
۲ عدم استمرار حقوق و تعهدات
مبحث دوم: در حقوق داخلی کشورها
بند اول: در حقوق ایران
۱ دکترین
۲ قوانین موضوعه
۲ ۱ قانون مدنی
۲ ۲ قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی و آیین نامه اجرایی آن
۲ ۳ قوانین بیمه
۲ ۴ سایر قوانین
بند دوم: در سایر نظام های حقوقی
۱ حقوق انگلیس
۲ حقوق فرانسه
گفتار دوم: مبنای جانشینی و ساختار حقوقی حاکم بر آن
مبحث اول: مسیولیت مدنی
بند اول: اداره فضولی مال غیر
بند دوم: تسبیب
مبحث دوم: اراده طرفین
بند اول: نمایندگی
بند دوم: انتقال حقوق
مبحث سوم: ساختار حقوقی حاکم بر جانشینی
بند اول: پیشینه معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه
بند دوم: ماهیت معاهده سرمایه گذاری دوجانبه
بند سوم: اوصاف معاهده سرمایه گذاری دوجانبه
گفتار سوم: اقسام جانشینی
مبحث اول: اقسام جانشینی از حیث حکمی
بند اول: جانشینی قانونی
بند دوم: جانشینی قضایی
بند سوم: جانشینی قراردادی
۱ سرمایه گذاران جدید
۲ بیمه گر
مبحث دوم: اقسام جانشینی از حیث موضوعی
بند اول: جانشینی ناشی از انتقال حقوق و تعهدات قراردادی
بند دوم: جانشینی ناشی از انتقال مال
بند سوم: جانشینی ناشی از پرداخت
مبحث سوم: اقسام جانشینی از حیث قلمرو شمول
بند اول: جانشینی عام
بند دوم: جانشینی خاص
گفتار چهارم: ضرورت پیش بینی جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه
مبحث اول: پیشینه نهادها و موسسات بیمه یا تضمین سرمایه گذاری
مبحث دوم: ضرورت فعالیت موسسات بیمه یا تضمین سرمایه گذاری
مبحث سوم: مبانی نظری موسسات بیمه یا تضمین سرمایه گذاری
فصل دوم: اوصاف جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دو جانبه و تمایز نهادهای مشابه
گفتار اول: اوصاف جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دو جانبه
مبحث اول: الزام آور
مبحث دوم: غیر قابل انتقال
مبحث سوم: قلمرو شمول خاص
بند اول: حقوق و تعهدات
بند دوم: زمان سرمایه گذاری
گفتار دوم: وجوه تمایز شرط فراگیر، حمایت دیپلماتیک و تضامین داخلی با نهاد جانشینی
مبحث اول: شرط فراگیر
بند اول: مفهوم
بند دوم: آثار
بند سوم: وجوه تمایز شرط فراگیر و جانشینی
مبحث دوم: حمایت دیپلماتیک
بند اول: ماهیت
۱ مفهوم
۲ اوصاف
بند دوم: شرایط اعمال حمایت دیپلماتیک
۱ تابعیت
۲ طی مراحل قضایی داخلی
۳ پاک دستی تبعه
۴ تضییع حق تبعه
بند سوم: وجوه تمایز حمایت دیپلماتیک و جانشینی
مبحث سوم: تضامین داخلی
نتیجه گیری(بخش اول):
بخش دوم: اطراف و شرایط جانشینی در معاهدات سرمایه گذاری دوجانبه
فصل اول: اطراف و حدود جانشینی
گفتار اول: اطراف جانشینی
مبحث اول: دولت متبوع سرمایه گذار
بند اول: دعوای مستقیم
بند دوم: دعوای تبعی
مبحث دوم: سرمایه گذار
بنداول: جایگاه مفهوم تابعیت در اشخاص سرمایه گذار
۱ اثر تابعیت در سرمایه گذاران حقیقی
۲ اثر تابعیت در سرمایه گذاران حقوقی
بند دوم: جایگاه زمان تابعیت در اشخاص سرمایه گذار
۱ قاعده استاپل
۲ قاعده منع سوء استفاده از حق
مبحث سوم: موسسه و نهاد بیمه یا تضمین کننده
بند اول: جایگاه موسسات و نهادهای بیمه یا تضمین سرمایه گذاری
بند دوم: وجوه تمایز موسسات بیمه یا تضمین دولتی و غیردولتی
بند سوم: نهادهای فراملی
۱ آژانس چندجانبه تضمین سرمایه گذاری
۲ سازمان اسلامی بیمه سرمایه گذاری و اعتبارات صادراتی
بند چهارم: نهادهای ملی
۱ ایران(صندوق ضمانت صادرات ایران)
۲ ژاپن(نکسی)
۳ کانادا (ای سی دی)
۴ انگلستان (ای سی جی دی)
۵ آمریکا (اپیک)
۶ آلمان (اولر هرمس)
۷ ایتالیا (ساچه)
۸ فرانسه (کفاس)
مبحث چهارم: دولت میزبان
گفتار دوم: حدود جانشینی
مبحث اول: حقوق و تعهدات عینی
مبحث دوم: حقوق و تعهدات دینی
فصل دوم: شرایط جانشینی
گفتار اول: سرمایه گذار
مبحث اول: شرایط عمومی
بند اول: تابعیت
بند دوم: انعقاد قرارداد بیمه یا تضمین
۱ صحت عقد بیمه
۲ تحت پوشش بودن خطر
مبحث دوم: شرایط اختصاصی
بند اول: نهادهای فراملی
بند دوم: نهادهای ملی
گفتار دوم: سرمایه گذاری
مبحث اول: سرمایه گذاری در قلمرو طرف متعاهد
مبحث دوم: زمان سرمایه گذاری
مبحث سوم: نهادهای ملی و نهادهای فراملی
گفتار سوم: دولت میزبان
مبحث اول: پیش بینی حمایت های لازم برای سرمایه گذاری (نقض تعهد)
مبحث دوم: قابلیت انتساب نقض تعهد به دولت میزبان
گفتار چهارم: لزوم تصریح به حق جانشینی
مبحث اول: تحدید حاکمیت دولت
مبحث دوم: اصل نسبی بودن تعهدات
گفتار پنجم: پرداخت
گفتار ششم: طی کردن مراحل داخلی حل اختلاف
مبحث اول: ضرورت وجود شرط مراجعه به مراجع داخلی
مبحث دوم: مفهوم مراجع داخلی
مبحث سوم: ماهیت شرط
گفتار هفتم: وقوع ریسک غیرتجاری و ورود خسارت
مبحث اول: اقسام ریسک سرمایه گذاری خارجی
بند اول: ریسک تجاری
بند دوم: ریسک سیاسی
۱ مبانی حاکم بر ریسک سیاسی
۲ قواعد حاکم بر ریسک سیاسی
مبحث دوم: وجوه تمایز ریسک تجاری و غیرتجاری
مبحث سوم: مصادیق ریسک غیرتجاری
بند اول: سلب مالکیت
۱ ارکان سلب مالکیت
۲ اقسام سلب مالکیت
۲ ۱ سلب مالکیت مستقیم
۲ ۲ سلب مالکیت خزنده (غیر مستقیم)
۲ ۲ ۱ ضبط عملی عین و عدم اعاده
۲ ۲ ۲ اجبار به انجام معامله
۲ ۲ ۳ کنترل مدیریت شخصیت حقوقی
بند دوم: ممنوعیت انتقال ارز
بند سوم: نوسانات نرخ ارز
بند چهارم: اخراج غیر موجه
بند پنجم: ریسک عدم صدور مجوز فعالیت
نتیجه گیری (بخش دوم):
بخش سوم: آثار و ضمانت اجرا
فصل اول: اقسام و حدود مسیولیت دولت میزبان و علل رافع آن
گفتار اول: اقسام و حدود مسیولیت دولت میزبان
مبحث اول: اقسام مسیولیت دولت میزبان
بند اول: ایفای تعهد
بند دوم: قطع تخلف
۱ اعاده به وضع سابق
۲ جبران خسارت
۳ ترضیه
مبحث دوم: حدود مسیولیت
بند اول: انواع ریسک
۱ ریسک تجاری
۲ ریسک های غیرتجاری(سیاسی)
۲ ۱ ریسک رفتار تبعیض آمیز
۲ ۲ سلب مالکیت
۲ ۳ ریسک اخراج غیرموجه
۲ ۴ ریسک تامین ارز
۲ ۵ ریسک تغییر قوانین و مقررات
۳ ریسک جنگ و آشوب های داخلی
بند دوم: در مقابل اطراف
بند سوم: نقض تعهدات قراردادی
گفتار دوم: علل رافع مسیولیت (عدم امکان استناد به جانشینی)
مبحث اول: علل توافقی
بند اول: رضایت سرمایه گذار
بند دوم: رضایت بیمه گر یا تضمین کننده
بند سوم: رضایت توامان سرمایه گذار و بیمه گر یا تضمین کننده
مبحث دوم: سایر علل
بند اول: انحلال معاهده سرمایه گذاری دوجانبه
بند دوم: قوه قاهره
فصل دوم: نهادهای صالح حل وفصل اختلافات و اجرای محکومیت
گفتار اول: نهادهای صالح حل وفصل اختلافات
مبحث اول: داوری های خاص– موردی(توافقی)
مبحث دوم: دیوان بین المللی دادگستری
مبحث سوم: اتاق بازرگانی بین المللی
مبحث چهارم: ایکسید(ICSID)
مبحث پنجم: مراجع داخلی
مبحث ششم: ارجاع دعاوی به شیوه های حل وفصل اختلافات جایگزین
گفتار دوم: اجرای محکومیت
مبحث اول: اجرای آرای داوری های خاص و موردی
مبحث دوم: اجرای آرای آژانس چندجانبه تضمین سرمایه گذاری و ایکسید
مبحث سوم: خود اقدامی
نتیجه گیری:
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- بیمه
- ریسک سیاسی
- حقوق و تعهدات سرمایه گذار
- مسوولیت دولت میزبان
- جبران خسارت
- جانشینی