مقایسه احکام و آثار فسخ در قانون تجارت و قانون مدنی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مقایسه احکام و آثار فسخ در قانون تجارت و قانون مدنی ایران
عنوانمقایسه احکام و آثار فسخ در قانون تجارت و قانون مدنی ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوکریم علیزاده
استاد راهنمارضا سکوتی نسیمی
استاد مشاورغلامرضا حاجی نوری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه تبریز



مقایسه احکام و آثار فسخ در قانون تجارت و قانون مدنی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط کریم علیزاده، با راهنمایی رضا سکوتی نسیمی و با مشاوره غلامرضا حاجی نوری در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز دفاع گردید.

چکیده

فسخ به معنی بر هم زدن عقد، یکی از اسباب سقوط تعهدات می باشد که در حقوق اسلام و حقوق موضوعه ایران به رسمیت شناخته شده است و فسخ طبق تعریف حقوقدانان عبارت است از: پایان دادن به هستی حقوقی قرارداد به وسیله ی یکی از دو طرف یا شخص ثالث و در معنای اعم به معنی: پایان دادن به هستی یک عمل حقوقی می باشد. و فسخ در قانون مدنی یک حق مالی، قابل انتقال و قابل سقوط و اسقاط می باشد و در قانون مدنی ایران مواد قابل توجهی راجع به احکام و آثار و شرایط فسخ آورده شده است ولی در قانون تجارت مواد اندک و بعضا دارای ابهام به این موضوع مهم اختصاص یافته است که آشنایی با احکام و آثار و شرایط خاص فسخ در قانون تجارت به درک بهتر و عمیق تر موضوع کمک می کند که در نهایت این امر به مقایسه ی تطبیقی و تحلیلی این نهاد مهم و کاربردی حقوق ایران، در قانون مدنی و قانون تجارت می انجامد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست تفصیلی مطالب

عنوان صفحه

مقدمه ۱

فصل اول: کلیات

مبحث نخست: مفهوم فسخ ۴

گفتار اول: مفهوم لغوی واصطلاحی فسخ ۴

بند نخست: مفهوم لغوی فسخ ۴

بند دوم: مفهوم اصطلاحی فسخ ۴

مبحث دوم : مبانی حق فسخ ۵

گفتار نخست: مبنای قانونی حق فسخ ۵

گفتار دوم : مبنای قراردادی حق فسخ ۶

مبحث سوم: استثنایی بودن حق فسخ با توجه به اصل لزوم قراردادها ۷

مبحث چهارم: ماهیت فسخ ۸

گفتار اول: ماهیت فسخ در قانون مدنی و قانون تجارت ۸

گفتار دوم : حق یا حکم بودن فسخ ۸

مبحث پنجم: طبیعت و زمان ایجاد خیار ۹

گفتار نخست: طبیعت خیار ۹

گفتار دوم : زمان ایجاد خیار ۹

مبحث ششم: اختصاص بحث خیارات به عقود لازم ۱۰

مبحث هفتم :انحلال قرارداد ۱۱

گفتار نخست : مفهوم انحلال ۱۱

گفتار دوم: اسباب انحلال ۱۲

گفتار سوم : اثر انحلال ۱۲

مبحث هشتم: مقایسه حق فسخ با سایر اسباب انحلال عقود ۱۳

گفتار نخست: مقایسه حق فسخ با اقاله ( تفاسخ) ۱۳

بند اول: شباهت های فسخ واقاله ۱۳

بند دوم : تفاوت های فسخ واقاله ۱۳

گفتار دوم : مقایسه فسخ با رجوع ۱۴

بند نخست: شباهت های حق فسخ ورجوع ۱۴

بند دوم : تفاوت های حق فسخ ورجوع ۱۵

گفتار سوم : مقایسه فسخ با انفساخ ۱۵

بند نخست : شباهت های انفساخ با فسخ ۱۶

بند دوم : تفاوت های انفساخ با فسخ ۱۶

مبحث نهم : فرق بین رد معامله و فسخ معامله ۱۷

مبحث دهم: مقایسه قرارداد قابل فسخ با قرارداد باطل و قرارداد غیر نافذ ۱۸

گفتار نخست: مقایسه قرارداد قابل فسخ با قرارداد باطل ۱۸

گفتار دوم : مقایسه قرارداد قابل فسخ با قرارداد غیر نافذ ۱۹

مبحث یازدهم: فسخ قضایی– فسخ یک جانبه ۱۹

گفتار اول: فسخ قضایی ۱۹

گفتاردوم : فسخ یک جانبه ۲۰

مبحث دوازدهم : حق معلق فسخ، حق فسخ معلق ۲۰

گفتار اول: حق معلق فسخ ۲۰

گفتار دوم : حق فسخ معلق ۲۱

مبحث سیزدهم : وضعیت فسخ در حقوق تطبیقی ۲۱

مبحث چهاردهم : جایگاه فسخ درمیان مباحث حقوقی ۲۲

مبحث پانزدهم: حق انصراف ۲۳

گفتار نخست: مفهوم تجارت الکترونیکی ۲۳

گفتار دوم : حقوق وامتیازهای مصرف کننده درقراردادهای الکترونیکی ۲۳

بند نخست : حق انصراف از قراردادهای الکترونیکی ۲۴

بند دوم : مفهوم حق انصراف ۲۴

بند سوم: هدف از حق انصراف در قرارداد از راه دور ۲۴

بند چهارم :ماهیت حق انصراف ۲۵

فصل دوم: شرایط اعمال حق فسخ ( شرایط فسخ)

مبحث نخست: شرایط مشترک اعمال حق فسخ در قانون مدنی وقانون تجارت ۲۸

گفتار اول: قصد ورضا ۲۸

بند نخست: قصد انشاء ۲۸

بند دوم : رضا ۲۹

گفتار دوم : اهلیت ۳۰

گفتار سوم : موضوع وجهت مشروع ۳۱

بند نخست : موضوع فسخ ۳۱

بند دوم : اراده معین ۳۱

بند سوم : جهت مشروع ۳۲

مبحث دوم : شرایط اختصاصی اعمال حق فسخ در قانون مدنی و قانون تجارت ۳۲

گفتار نخست: شرایط اختصاصی اعمال حق فسخ در قانون مدنی ۳۲

بند اول : عدم ضرورت درخواست اعمال حق فسخ ۳۳

بند دوم : عدم نیاز به رعایت تشریفات خاص ۳۳

بندسوم : نگاهی اجمالی به شرایط اعمال حق فسخ درقانون روابط موجرومستاجر ۳۴

گفتار دوم : شرایط اختصاصی اعمال حق فسخ در قانون تجارت ۳۵

بند اول: عدم قصد اضرار دیگران (عدم وجود سوء نیت ) ۳۶

بند دوم : ضرورت تقاضای فسخ ۳۷

گفتارسوم : نگاه اجمالی به سایر موارد فسخ در قانون تجارت ۳۸

گفتار چهارم: قابل اعمال بودن خیارات ق م میان تجار یا تاجر با غیر تاجر ۳۹


مبحث سوم: شرایط اعمال حق انصراف در قانون تجارت الکترونیک ایران ۳۹

نتیجه گیری ۴۱

فصل سوم : احکام فسخ

مبحث نخست : احکام مشترک فسخ در قانون مدنی و قانون تجارت ۴۳

گفتار اول : عدم تاثیر فسخ بر تصرفات و اقدامات قبل از فسخ ۴۳

گفتاردوم : عدم فوریت اعمال حق فسخ ۴۴

بند اول: خیارات فوری ۴۴

بند دوم : خیارات دارای مهلت معین ۴۵

بند سوم : امکان اعمال برخی خیارات باتاخیر ۴۶

بند چهارم: اصل بر فوری نبودن اعمال حق فسخ در قانون مدنی و

قانون تجارت ۴۷

گفتار سوم: عدم مسیولیت طرف قرارداد در صورت بروزحادثه خارجی

(فورس ماژور) موجب یا نقص ۴۷

گفتار چهارم : سقوط حق فسخ وانتفاع مبنای آن ۴۸

مبحث دوم : احکام اختصاصی فسخ در قانون مدنی و قانون تجارت ۴۹

گفتار اول : احکام اختصاصی فسخ در قانون مدنی ۴۹

بند اول: عدم سقوط حق فسخ با تلف مورد معامله ۵۰

بند دوم: امکان جمع چند خیار در یک عقد ۵۱

بند سوم : اعلامی بودن رای دادگاه در مورد فسخ ۵۱

گفتار دوم : احکام اختصاصی فسخ درقانون تجارت ۵۲

بنداول : سقوط حق فسخ با جبران خسارات ۵۲

بند دوم : تساوی حقوق طلبکاران و یا شرکاء سابق و جدید درصورت فسخ قرارداد ۵۴

بند سوم: اختصاص فسخ فقط به یک طرف قرارداد ۵۵

بند چهارم: اصل برجنبه تاسیسی داشتن حکم دادگاه در مورد فسخ ۵۵

مبحث سوم : احکام اعمال حق انصراف ۵۷

نتیجه گیری ۵۹

فصل چهارم: آثار فسخ

مبحث نخست : آثار مشترک فسخ در قانون مدنی وقانون تجارت ۶۱

گفتار نخست: انحلال قرارداد ۶۱

گفتار دوم: استرداد عوضین (بازگشت آثار گذشته ) ۶۲

گفتارسوم: عدم تاثیر قهقرایی فسخ ۶۲

مبحث دوم : آثار اختصاصی فسخ در قانون مدنی و قانون تجارت ۶۳

گفتار نخست: آثار اختصاصی فسخ در قانون مدنی ۶۳

بند اول: بازگشت منافع متصل به مالک نخستین ( فروشنده ) ۶۴

بند دوم : تعلق منافع منفصل به خریدار (متصرف) ۶۴

بند سوم : فزونی ناشی از کار ۶۵

بند چهارم :کاستی ناشی از کار ۶۶

بند پنجم : نظر فقه امامیه در مورد آثار فسخ ۶۶

بند ششم : تاثیر فسخ عقد بر شروط ضمن عقد ۶۶

گفتار دوم : آثار اختصاصی فسخ در قانون تجارت ۶۸

بند اول : وضع نمایات و منافع ۶۸

بند دوم : ضرورت قطعی شدن حکم دادگاه برای ترتب آثار فسخ ۶۹

گفتار سوم : نگاهی اجمالی به آثار فسخ در لایحه جدید قانون تجارت ۷۰

مبحث سوم : آثار اعمال حق انصراف در قانون تجارت الکترونیک ۷۱

گفتار اول: بازپرداخت وجه دریافتی از سوی تامین کننده ۷۱

گفتار دوم : استرداد کالا به وسیله مصرف کننده ۷۲

گفتار سوم : مسوولیت مصرف کننده نسبت به کالای موجب معامله ۷۲

بند اول: جبران خسارت وارده بر منافع ۷۲

بند دوم: جبران خسارت وارده بر کالا ۷۳

بند سوم : زیان های ناشی از استفاده کالا ۷۳

نتیجه گیری ۷۵

نتیجه گیری وپیشنهادات ۷۶

منابع ومآخذ ۷۸






فهرست اختصارات

علایم اختصاری

ق ا قانون اساسی ( ایران )

ق م قانون مدنی ( ایران)

ق آ د م قانون آیین دادرسی مدنی(ایران)

ق ت قانون تجارت ( ایران )

ق ت ا قانون تجارت الکترونیکی ایران

ه ش هجری شمسی

ه ق هجری قمری

ر ک رجوع کنید

ل ج ق ت لایحه جدید قانون تجارت

کلیدواژه ها

  • قانون تجارت
  • انحلال قرارداد
  • احکام
  • ایقاع
  • فسخ
  • آثار
  • احکام
  • قانون تجارت
  • قانون مدنی
  • ایران