مقایسه ثبت اسناد بصورت سنتی و الکترونیکی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مقایسه ثبت اسناد بصورت سنتی و الکترونیکی
عنوانمقایسه ثبت اسناد بصورت سنتی و الکترونیکی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومرضیه سرمدی
استاد راهنمامصطفی السان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



مقایسه ثبت اسناد بصورت سنتی و الکترونیکی عنوان پایان نامه ای است که توسط مرضیه سرمدی، با راهنمایی مصطفی السان در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

امروزه رشد روزافزون به کارگیری رایانه در انجام فعالیتها و ظهور و گسترش پدیده ای به نام اینترنت و رشد سریع و ناگزیر تجارت الکترونیکی در سطح بین المللی و ورود به عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، تمام حوزه های دانش بشری را تحت الشعاع خود قرار داده است و تحول در ساختارهای سنتی مرتبط با امور اداری و تجاری را اجتناب ناپذیرساخته است. در این راستا، برخی از مسایل همچون همگامی با الزامات جدید دنیای تجارت، پیش بینی ساز و کارهای لازم در این خصوص و از جمله اندیشه ثبت الکترونیکی را تقویت کرده است. ضمنا برای ایجاد دوره گذار از اسناد سنتی به اسناد الکترونیکی، ایجاد آمادگی برای تغییرات ساختاری ضرورت دارد و آموزش کارکنان، دخالت دادن نظرات کارشناسانه آنان، در روند ایجاد تغییر و همچنین مورد توجه قراردادن قضاوت های آنان درباره فناوری نوین، مسیر صحیحی برای ایجاد هر نوع دگرگونی است.لازم به ذکر است که، نتایج بررسی ابعاد حقوقی ثبت الکترونیکی، موید این مطلب است که ثبت الکترونیکی به مفهوم چشم پوشی و حذف ثبت سنتی نمی باشد. در پایان نامه حاضر، با هدف ایجاد منبعی هر چند مختصر در زمینه ثبت اسناد (سنتی و الکترونیکی)، ابتدا به طوراجمالی به بیان تاریخچه حقوق ثبت در ایران و جهان و بیان کلیات، مفاهیم و معانی این رشته از حقوق (حقوق ثبت) پرداخته و سپس درادامه به بررسی دو شاخه سنتی و نوین حقوق ثبت یعنی ثبت سنتی اسناد و ثبت الکترونیکی اسناد پرداخته و مسایل مربوط به هر دو دسته را در کنار یکدیگر بیان کرده و به طور کلی پاسخ به این سوال که با توجه به نوظهور بودن اسناد الکترونیکی نسبت به اسناد سنتی، چه تفاوت ها و شباهت هایی میان این اسناد و اسناد سنتی وجود دارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

کلیات تحقیق ۶

بیان مساله ۶

اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن ۷

پرسش های تحقیق ۸

پرسش های اصلی تحقیق ۸

پرسش های فرعی تحقیق ۸

فرضیات تحقیق ۸

سابقه و ضرورت انجام تحقیق ۹

اهداف انجام تحقیق ۹

کاربردهای متصور از تحقیق ۱۰

روش انجام تحقیق ۱۰

روش و ابزار گردآوری اطلاعات ۱۰

روش تجزیه و تحلیل داده ها ۱۰

جامعه آماری و روش نمونه گیری ۱۱

سازماندهی تحقیق ۱۱


فصل اول: مفاهیم عمومی و تاریخچه

مبحث اول: مفاهیم عمومی ۱۳

گفتار نخست: مفهوم واژه ثبت ۱۳

بنداول: واژه ثبت در لغت ۱۳

بند دوم: واژه ثبت از لحاظ حقوقی ۱۳

گفتار دوم: مفهوم حقوق ثبت و پیدایش آن ۱۳

بند اول: مفهوم حقوق ثبت ۱۳

بند دوم: پیدایش حقوق ثبت ۱۴

مبحث دوم: تاریخچه ۱۵

گفتارنخست: پیشینه تاریخی حقوق ثبت و تنظیم و ثبت اسناد در ایران ۱۵

بند اول: تنظیم و ثبت اسناد پیش از ظهور اسلام ۱۵

بند دوم: تنظیم و ثبت اسناد بعد از ظهور اسلام ۱۸

گفتار دوم: سیر تکوینی اسناد از سال ۱۲۹۰ هجری شمسی تا کنون ۲۰

بنداول: مرحله ثبت مطلق دولتی اسناد ۲۰

بند دوم : مرحله تلفیقی ۲۱

بند سوم: مرحله تنظیم و ثبت خصوصی اسناد ۲۱

گفتارسوم: تشکیلات صدور اسناد رسمی ۲۲

بنداول: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ۲۲

بند دوم: دفاتر اسناد رسمی ۲۴

بندسوم: کانون سردفتران و دفتریاران ۲۶

گفتار چهارم: پیشینه تاریخی حقوق ثبت و تنظیم و ثبت اسناد در جهان ۲۸


فصل دوم : بررسی ثبت سنتی اسناد

مبحث اول: مفاهیم تخصصی ۳۲

گفتار نخست: مفهوم سند ۳۲

بند اول: واژه سند در لغت ۳۲

بند دوم: سند در معنای عام ۳۲

بند سوم: سند در معنای خاص ۳۳

الف نوشته بودن سند ۳۴

ب سند نبودن همه نوشته ها ۳۵

ج قابلیت استناد در دعوا یا دفاع ۳۵

بند چهارم: اصطلاح ثبتی سند ۳۵

مبحث دوم: انواع سند ۳۶

گفتار نخست: تعریف سند رسمی و عادی بر اساس قانون مدنی ۳۶

بند اول: سند رسمی ۳۶

بند دوم: ارکان سند رسمی ۳۷

الف تنظیم سند به وسیله مامور رسمی ۳۷

ب رعایت حدود صلاحیت مامور در تنظیم سند ۴۰

ج رعایت مقررات قانونی در تنظیم سند ۴۰

بند سوم: سند رسمی از دیدگاه مقررات ثبتی ۴۲

بند چهارم: انواع سند رسمی ۴۳

الف از حیث ماهیت ۴۳

ب از حیث تنظیم ۴۳

ج از حیث نوع استفاده و کاربرد ۴۴

گفتار دوم: سند عادی ۴۴

بند اول: رکن سند عادی، امضاء ۴۶

گفتار سوم: در آثار اسناد رسمی ۴۷

بند اول: قدرت اجرایی سند رسمی ۴۷

بند دوم: اعتبار محتویات سند رسمی ۴۸

بند سوم: اعتبار مندرجات سند رسمی ۴۸

الف اعلامیات مامور رسمی ۴۹

ب اعلامیات افراد ۴۹

بند چهارم: حدود اعتبار سند رسمی ۵۰

الف اسناد معتبر نسبت به طرفین معامله و قایم مقام آنان ۵۰

ب اسناد معتبر نسبت به اشخاص ثالث ۵۰

بند پنجم: اعتبار سند رسمی ۵۱

مبحث سوم: دفاع در برابر اسناد ۵۱

گفتار نخست: دفاع ماهوی ۵۲

گفتار دوم: دفاع شکلی ۵۲

بند اول: ادعای جعل و انکار و تردید ۵۲

الف جعل ۵۳

۱ جعل مادی ۵۳

۲ جعل معنوی ۵۳

ب انکار ۵۴

ج تردید ۵۵

مبحث چهارم: دفاتر رسمی ثبت اسناد ۵۵

گفتار نخست: سند تنظیمی در دفتر اسناد رسمی ۵۶

بند اول: ثبت سنتی اسناد در دفاتر اسناد رسمی ۵۶

گفتار دوم: سندی که گواهی امضاء شده ۵۷

بند اول: دفترگواهی امضاء ۵۷

بند دوم : شرط گواهی امضاء ۵۸

بند سوم: اعتبار سندی که گواهی امضاء شده ۵۹

مبحث پنجم: معنای لغوی و مفهوم امضاء و آثار حقوقی امضاء ۶۰

گفتار اول: معنای لغوی و مفهوم امضاء ۶۰

گفتار دوم: آثار حقوقی امضاء ۶۱

بنداول: انتساب ۶۱

بند دوم: انجام تشریفات ۶۲

بند سوم: تصدیق ۶۲

بندچهارم: قدرت اجرایی ۶۲

گفتار سوم: اهمیت امضاء در علم حقوق ۶۳


فصل سوم : بررسی ثبت الکترونیکی اسناد

مبحث اول: مفاهیم و کلیات ۶۶

گفتار نخست: پیدایش ثبت الکترونیکی ۶۶

بنداول: مفهوم ثبت الکترونیکی ۶۷

بند دوم: مفهوم تجارت الکترونیکی ۶۸

گفتار دوم: سیر قانونی تجارت الکترونیکی در ایران ۷۰

بند اول: چگونگی پیدایش ثبت الکترونیکی در ایران ۷۱

بند دوم: اجرای پایلوت (آزمایشی) سامانه ثبت آنی معاملات ۷۴

گفتار سوم: مفهوم فضای مجازی ( فضای سایبر) ۷۵

گفتارچهارم: مفهوم و پیشینه رایانه ۷۷

گفتار پنجم: اینترنت و پیشینه آن ۷۷

گفتار ششم: نوشته الکترونیکی ۸۰

مبحث دوم: مفهوم سند الکترونیکی و انواع اسناد الکترونیکی از حیث ارزش اثباتی ۸۱

گفتار نخست: مفهوم سند الکترونیکی ۸۱

بند اول: داده پیام ۸۳

بند دوم: انواع داده پیام ۸۵

الف داده پیام مطمین ۸۵

ب داده پیام عادی ۸۶

گفتار دوم: انواع اسناد الکترونیکی ۸۶

بنداول: اسناد الکترونیکی مطمین وعادی ۹۲

الف اسناد الکترونیکی مطمین ۹۲

ب اسناد الکترونیکی غیرمطمین (عادی) ۹۳

بند دوم: انواع اسناد الکترونیکی عادی ۹۴

الف نوشته های الکترونیکی (داده پیام) فاقد امضا ۹۴

ب نوشته های الکترونیکی بدون امضاء در شبکه های بسته ۹۴

ج سیستم های اتوماسیون اداری یا سیستم های بدون کاغذ ۹۶

مبحث سوم: ارزش اثباتی اسناد الکترونیکی ۹۷

گفتار نخست: اسناد الکترونیکی در تقابل با سایر ادله ۱۰۳

گفتاردوم:تعارض سند الکترونیکی با سایر ادله ۱۰۵

بند اول: اقرار ۱۰۵

بند دوم: شهادت ۱۰۶

بند سوم: امارات ۱۰۶

بند چهارم: سوگند ۱۰۷

مبحث چهارم: شیوه های تعرض به اصالت اسناد الکترونیکی ۱۰۹

گفتار نخست: ادعای جعل ۱۰۹

بند اول: جعل مادی ۱۰۹

بند دوم: جعل معنوی (مفادی) ۱۱۰

گفتار دوم: ادعای انکار و تردید ۱۱۳

بند اول: انکار ۱۱۴

بند دوم: تردید ۱۱۴

الف تطبیق مفاد سند با اسناد و دلایل دیگر ۱۱۸

ب تحقیق از گواهان ۱۱۸

ج تطبیق خط، امضاء و… با اسناد مسلم الصدور ۱۱۸

د استکتاب ۱۱۹

مبحث پنجم: تبیین ماهیت حقوقی امضای الکترونیکی ۱۲۰

گفتار نخست: تاریخچه و تعریف امضای الکترونیکی ۱۲۰

بند اول: تاریخچه امضای الکترونیکی ۱۲۰

بند دوم: تعریف امضای الکترونیکی ۱۲۱

گفتار دوم: جنبه های فنی امضای الکترونیکی ۱۲۴

گفتار سوم: انواع امضای الکترونیکی ۱۲۵

بند اول: علامت ساده ۱۲۵

بند دوم: امضای بیت مپ ۱۲۵

بند سوم: قلم نوری ۱۲۶

بند چهارم: امضای بیومتریک ۱۲۶

بند پنجم: گذرواژه ها ۱۲۶

بند ششم: امضای دیجیتالی ۱۲۷

گفتارچهارم: دفاتر خدمات صدور گواهی الکترونیکی ۱۲۹


فصل چهارم: مقایسه ثبت اسناد به صورت سنتی و الکترونیکی

مبحث اول: کارکردهای اساسی سند و مقایسه آن با سند الکترونیکی ۱۳۲

گفتار نخست: کارکردهای اساسی نوشته ۱۳۴

بند اول: قابلیت خوانا بودن ۱۳۴

بند دوم: قابلیت ارایه ۱۳۴

بند سوم: قابلیت دوام ۱۳۵

بند چهارم: قابلیت انتساب ۱۳۵

بند پنجم: غیرقابل تغییر بودن ۱۳۶

مبحث دوم: مزایای سند الکترونیکی در مقایسه با سند سنتی ۱۳۷

گفتاراول: از حیث مرجع صدور ۱۳۷

گفتار دوم: ضرورت وجود متصدی ثبت و گواهی امضای الکترونیکی ۱۳۸

گفتار سوم: اوصاف متصدی ثبت وگواهی امضای الکترونیکی ۱۴۰

مبحث سوم: محدودیت های صدور سند الکترونیکی مطمین ۱۴۱

مبحث چهارم: مفهوم اصالت و کارکرد آن در اسناد سنتی واسناد الکترونیکی ۱۴۳

گفتار نخست: شرایط احراز اصالت اسناد الکترونیکی ۱۴۵

بند اول: قابلیت دسترسی و استفاده در صورت رجوع ۱۴۶

بند دوم: حفظ تمامیت اطلاعات ۱۴۶

بند سوم: نگهداری اطلاعات شناسایی داده پیام ۱۴۸

بند چهارم: رعایت شرایط خاص دستگاههای اجرایی ۱۴۸

مبحث چهارم: جایگزینی اسناد کاغذی با اسناد الکترونیکی و بالعکس ۱۵۰

گفتار اول: جایگزینی اسناد کاغذی با اسناد الکترونیکی ۱۵۰

گفتار دوم: جایگزینی اسناد الکترونیکی با اسناد کاغذی ۱۵۱

نتیجه گیری ۱۵۲

پیشنهادات ۱۵۸

فهرست منابع و ماخذ ۱۶۲

کلیدواژه ها

  • ثبت الکترونیکی
  • ثبت اسناد
  • امضای رقمی
  • حقوق ثبت
  • ثبت عادی
  • تدارکات الکترونیکی
  • سندداری
  • گواهی نامه
  • تجهیزات الکترونیکی