مقایسه حقوق و تکالیف شرکا در شرکت های مدنی و سهامی

عنوان	مقایسه حقوق و تکالیف شرکا در شرکت های مدنی و سهامی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	علی فرماس پی
استاد راهنما	مجید عباس آبادی
استاد مشاور	محسن بهشتیان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

مقایسه حقوق و تکالیف شرکا در شرکت های مدنی و سهامی عنوان پایان نامه ای است که توسط علی فرماس پی، با راهنمایی مجید عباس آبادی و با مشاوره محسن بهشتیان در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

شرکت در لغت به معنی شریک و همکار شدن با یکدیگر در کاری میباشد و دراصطلاح حقوقی، عقد شرکت، عبارت است از عقدی که به موجب آن دو یا چند نفر(شخص) توافق کنند اموالی را که به صورت اشتراک در آمده، اداره کنند برای تحصیل سود. (اختلاف نظر جدی در وجود و عدم وجود عقد شرکت بین فقها و حقوقدانان وجود دارد.) شرکت در سیستم حقوقی ما ، به دو دسته تقسیم می گردد. دسته اول شرکتهای تجاری که اقسام آن در ماده۲۰ قانون تجارت بیان گردیده است . دسته دوم شرکتهای غیر تجاری هستند که این شرکت ها به سه شکل مختلف به وجود می آیند . شکل اول ، شرکت به معنی امتزاج اختیاری و یا قهری اموال چند نفر باهم . شکل دوم ، تملک یا دریافت یک مال توسط چند نفر در اثر عقود تملیکی و یا دستمزد . شکل سوم ، انعقاد عقد شرکت توسط چند نفر به عنوان شرکت مدنی. از مقایسه شرکت مدنی و سهامی و بر اساس مواد قانونی و نظرات حقوقدانان مهمترین وجوه تمایز این دو شرکت بدین شرح است : ۱– شرکت مدنی عقدی جایز، رضایی و اذنی است ولی شرکت سهامی، تشریفاتی، لازم و تملیکی است. ۲– ایجاد شخصیت حقوقی در شرکت های سهامی و عدم ایجاد آن در شرکت مدنی است و از نتایج حاصل از این شخصیت حقوقی این است که در شرکت سهامی ، آورده شرکاء به مالکیت شخص حقوقی در می آید و شرکاء نه به عنوان مالک، بلکه به عنوان اجزای سازنده اراده فرضی شرکت به اداره آن می پردازند و فقط شرکت به عنوان شخص، نسبت به آورده ها (دارایی شرکت) حق عینی دارد ولیکن در شرکت مدنی مالکیت شرکا برآورده از بین نمی رود و حق شرکاء در اداره مال مشاع، مستقیما از آثار حق مالکیت است و ایشان حق عینی بر اموال شرکت دارند.۳– در شرکت سهامی اصل، حاکمیت اکثریت سهامداران در اداره شرکت است و اداره شرکت تابع مقررات قانون تجارت است و چنانچه این مقررات و تشریفات قانونی رعایت نشود ممکن است به بطلان شرکت یا بطلان عملیات و تصمیمات آن منجر شود و گاهی ممکن موجب مسیولیت کیفری بشود.(مواد۲۷۰و ۲۴۰ ل.ا/ق/ت) ولی در شرکت مدنی به استناد ماده ۵۷۶ قانون مدنی اداره شرکت، تابع مقرره بین شرکاء است و اصل ، حاکمیت جمعی شرکاء در اداره شرکت است که این امر، مهمترین نقص و ایراد شرکت های مدنی است. ۴– در شرکت مدنی اصل تابعیت سود و زیان وهزینه ها ازسرمایه حاکم است. (ماده ۵۷۵ ق.م) ولیکن قرار دادن سود بیشتر در سهم برخی از شرکا در شرکتهای سهامی مطابق مواد آمره لایحه اصلاح قانون تجارت دارای شرایط خاصی می باشد.(ماده ۲۴۱ ل.ا.ق.ت) ۵– مسیولیت شرکاء در شرکت مدنی، در پرداخت دیون و تعهدات شرکت در مقابل اشخاص ثالث، به نسبت سهم الشرکه ، نامحدود وشامل اموال شرکت و اموال شخصی شرکاء است، در صورتی که در شرکت سهامی ، مسولیت صاحبان سهام مطابق ماده اول لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است که این امر از مزایای بسیار مهم شرکت سهامی در مقایسه با شرکت مدنی است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده

مقدمه ۱

فصل اول: اقسام شرکت

مبحث اول: شرکت مدنی ۶

گفتار اول: تعریف شرکت مدنی ۸

۱–نظر فقها در مورد عدم وجود عقد شرکت عقد شرکت ۱۰

۲– شرکت عقدی، به معنای اداره مال مشاع ۱۱

۳– شناسایی عقد شرکت به عنوان عقدی مستقل ۱۲

گفتار دوم: اوصاف شرکت مدنی ۱۹

۱–شرکت مدنی عقد معوض و مستمر است ۱۹

۲–شرکت مدنی عقد رضایی است ۲۰

۳–شرکت مدنی عقد جایز است ۲۲

مبحث دوم: شرکت سهامی ۲۴

گفتار اول: تعریف شرکت سهامی ۲۵

گفتار دوم: اوصاف شرکت سهامی ۲۷

۱– شرکت سهامی عقد تشریفاتی است ۲۷

۲–شرکت سهامی عقد تملیکی است ۲۹

۳–شرکت سهامی عقد لازم است ۲۹

فصل دوم: حقوق و تکالیف شرکا در مرحله انعقاد شرکت

مبحث اول: انعقاد شرکت مدنی ۳۳

گفتار اول: شرایط لازم برای انعقاد ۳۳

گفتار دوم: ایجاد شخصیت حقوقی در شرکت مدنی؟ ۳۴

مبحث دوم: انعقاد شرکت سهامی ۳۹

گفتار اول: تشکیل شرکت سهامی عام ۳۹

گفتار دوم: تشکیل شرکت سهامی خاص ۴۴

گفتار سوم: ایجاد شخصیت حقوقی در شرکت سهامی ۴۶

۱– ماهیت شخصیت حقوقی ۴۷

۲– نتایج حاصل از شخصیت حقوقی شرکت سهامی ۴۸

۳– زمان پیدایش شخصیت حقوقی ۵۰

فصل سوم: حقوق و تکالیف شرکا در زمان بقاء شرکت

مبحث اول: ایجاد حالت اشاعه در شرکت مدنی ۵۵

گفتار اول: تصرف مال مشاع ۵۵

گفتار دوم: خلع ید از مال مشاع ۵۹

مبجث دوم: اداره شرکت ۶۱

گفتار اول: اداره مال مشترک در شرکت مدنی ۶۱

۱– انحلال اذن در اداره شرکت مدنی ۶۲

۲– اثر ورشکستگی هر یک از شرکا ۶۳

گفتار دوم : اداره شرکت سهامی ۶۴

گفتار سوم: تقسیم سود و زیان شرکت ۶۶

۱–امکان شرط خلاف بر اصل تبعیت سود و زیان از سرمایه درشرکت مدنی؟ ۶۶

۲– تقسیم سود در شرکت سهامی ۷۰

مبحث سوم: ماهیت و حقوق سهم در شرکت سهامی ۷۲

گفتار اول: ماهیت حقوقی سهم ۷۳

گفتار دوم: حقوق مالی سهم ۷۴

۱– سهیم شدن در سود شرکت ۷۵

۲– سهیم شدن در دارایی شرکت ۷۵

گفتار سوم: حقوق غیر مالی سهم ۷۶

۱– حق اطلاع صاحبان سهام ۷۷

۲– حق عضویت در شرکت ۷۸

۳– حق رای ۷۸

۴– حق انتقال سهام ۸۰

فصل چهارم: حقوق و تکالیف شرکا در زمان انحلال شرکت

مبحث اول: انحلال ارادی شرکت ۸۳

گفتار اول: انحلال ارادی شرکت مدنی ۸۳

گفتار دوم: انحلال ارادی شرکت سهامی ۸۴

مبحث دوم: انحلال قهری شرکت ۸۶

گفتار اول: انحلال قهری شرکت مدنی ۸۶

گفتار دوم: انحلال قهری شرکت سهامی ۸۷

۱– انجام موضوع شرکت و یا غیر ممکن شدن موضوع شرکت ۸۷

۲– انقضای مدت شرکت ۸۸

۳– ورشکستگی شرکت ۸۸

۴– صدور حکم قطعی دادگاه ۸۹

مبحث سوم: تقسیم مال مشاع ۹۰

گفتار اول: احکام تقسیم مال مشاع ۹۰

۱– ماهیت تقسیم ۹۰

۲– تقسیم به اعتبار نقش اراده ۹۳

۳– تقسیم به اعتبار نوع تقسیم ۹۴

گفتار دوم: آثار تقسیم ۹۵

نتیجه گیری ۹۸

فهرست منابع ۱۰۵

کلیدواژه ها

• شرکت مدنی
• شرکت سهامی
• مالکیت مشاع
• حقوق– مسیولیت – شرکت مدنی – شرکت سهامی
• مسیولیت(حقوقی)
• بنگاه های اقتصادی
• حقوق مدنی
• ورشکستگی