موارد سقوط ولایت قهری در قانون مدنی و فقه اسلامی
 | |
| عنوان | موارد سقوط ولایت قهری در قانون مدنی و فقه اسلامی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | بهارک ادیب مرادی |
| استاد راهنما | فخرالدین اصغری آقمشهدی |
| استاد مشاور | حمید ابهری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه مازندران |
موارد سقوط ولایت قهری در قانون مدنی و فقه اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط بهارک ادیب مرادی، با راهنمایی فخرالدین اصغری آقمشهدی و با مشاوره حمید ابهری در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران دفاع گردید.
چکیده
نهاد ولایت قهری یک نهاد حقوقی است که از طبیعت بشر و مقتضیات زندگی خانوادگی و اجتماعی سرچشمه می گیرد و به طور جبری از طرف خداوند به پدر و جد پدری اختصاص داده شده است. مولی علیه ممکن است صغیر یا سفیه و یا مجنون باشد. این گروه به دلیل نقص در قوای دماغی، محجور بوده و از تصرف در امور خود به جهت حمایت از حقوقشان، ممنوع می باشند. پدر و جد پدری به جهت ولایتی که دارند، می توانند در مال مولی علیهم تصرف کنند؛ اما این تصرفات مطلق نبوده و محدود به رعایت غبطه و مصلحت محجورین است و باید به گونه ای صورت گیرد که موجب نابودی و ضرر مولی علیه نگردد. لذا درصورتی که ولی قهری، شرایط ولی بودن را از دست بدهد یا در تصرفاتش برخلاف مصلحت عمل کند و موجبات ورود ضرر را برای مولی علیه فراهم نماید، حسب مورد خودبه خود از سمت ولایت منعزل و یا به حکم دادگاه عزل می گردد. گرچه قانون مدنی سقوط ولایت پدر و جد پدری را منحصر به ورود ضرر به امور مالی مولی علیه دانسته است. اما ازآنجایی که هم امور مالی و هم امور غیرمالی مولی علیه تحت سیطره ولایت پدر و جد پدری قرار می گیرند و هدف از تاسیس نهاد ولایت حمایت همه جانبه از محجور می باشد، بنابراین اقداماتی که موجب ورود ضرر مالی و غیرمالی مولی علیه گردد، سقوط ولایت پدر و جد پدری را در پی خواهد داشت.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
الف: طرح مساله ۱
ب: سوالهای پژوهش ۲
ج: پیشینه ی پژوهش ۲
د: فرضیه های پژوهش ۴
ه: حدود پژوهش ۴
و: اهداف پژوهش ۴
ز: روش شناسی پژوهش ۴
ح: تقسیم مطالب ۴
فصل اول: کلیات
مبحث اول: ولایت ۷
گفتاراول: مفهوم ولایت ۷
بنداول: مفهوم لغوی ۷
بنددوم: مفهوم اصطلاحی ۸
گفتاردوم: مبانی و اقسام ولایت ۹
بنداول: مبانی ۹
بند دوم: اقسام ولایت ۱۰
الف: ولی عام ۱۰
ب: ولی خاص ۱۰
۱: ولی قهری (ولایت اجباری، ذاتی) ۱۰
۲: وصی ۱۱
گفتارسوم: شرایط و اوصاف ولی ۱۱
بند اول: بلوغ و رشد ۱۱
بند دوم: اسلام ۱۱
بند سوم: عدالت ۱۱
گفتارچهارم: مشارکت جد پدری با پدر در ولایت و تعارض دو ولایت ۱۲
بند اول: مشارکت ۱۲
بند دوم: تعارض دو ولایت ۱۳
الف: بطلان هر دو عقد ۱۳
ب: تقدم عقدجدپدری ۱۴
ج: تقدم عقد پدر ۱۴
مبحث دوم: قلمرو اختیارات ولی قهری و محدودیت های آن ۱۵
گفتار اول: قلمرواختیارات ۱۵
بند اول: امورمالی ۱۵
الف: معاملات معوض ۱۵
ب: وصیت ۱۵
پ: رهن ۱۵
ت: هبه ی غیر معوض و صلح محاباتی ۱۶
ث: وقف ۱۶
بند دوم: امورغیرمالی ۱۷
الف: نظارت برنگهداری و تربیت فرزند ۱۷
ب: دخالت و نظارت در ازدواج فرزند ۱۷
گفتار دوم: محدودیت های اختیارات ولی قهری ۱۸
بند اول: بررسی نظریات سه گانه فقهی ۱۹
الف: نظریه ی اطلاق ۱۹
ب: نظریه ی کفایت عدم مفسده ۱۹
پ: نظریه ی رعایت غبطه ۲۰
فصل دوم: سقوط قهری (قانونی) ولایت
بحث اول: انعزال ۲۳
گفتاراول: مفهوم انعزال ۲۳
بنداول: مفهوم لغوی ۲۳
بنددوم: مفهوم اصطلاحی ۲۳
گفتاردوم: موارد سقوط ولایت قهری در فقه اسلامی ۲۴
بند اول: بنده بودن ۲۴
بند دوم: کفر ۲۵
بند سوم: احرام ۲۷
بند چهارم: ممانعت غیر موجه ولی از ازدواج دختر باکفو خود ۲۸
بندپنجم: نزدیکی ۳۱
گفتارسوم: موارد سقوط ولایت قهری درقانون مدنی ۳۴
بند اول: مفهوم حجر ۳۴
بند دوم: مفهوم لغوی ۳۴
بند سوم: مفهوم اصطلاحی ۳۵
بند چهارم: اقسام حجر ۳۶
الف: حجر عام ۳۶
ب: حجر خاص ۳۶
بند پنجم: حجر ولی ۳۶
الف: سفاهت ۳۷
ب: جنون ۳۸
۱: جنون دایمی ۳۸
۲: جنون ادواری ۳۹
بنددوم: سقوط ولایت به سایر علل ۴۰
مبحث دوم: نحوه رسیدگی به انعزال و مرتفع شدن جهات آن ۴۱
گفتار اول: دادگاه صلاحیت دارو رسیدگی به انعزال ۴۱
گفتاردوم: بازگشت سمت ولایت پس از رفع مانع ۴۲
بند اول: مرتفع شدن حجر (سفه–جنون) ولی ۴۲
بند دوم: مرتفع شدن سایر موجبات سقوط ولایت ۴۴
فصل سوم: سقوط قضایی ولایت (عزل ولی)
مبحث اول: عزل ۴۶
گفتاراول: مفهوم عزل ۴۶
بنداول: مفهوم لغوی ۴۶
بنددوم: مفهوم اصطلاحی ۴۶
گفتاردوم: عزل ولی در فقه ۴۷
بنداول: موارد عزل ولی قهری در فقه ۴۷
بنددوم: مستندات فقهی عزل ولی ۵۰
الف: قاعده لاضرر ۵۰
ب: حکم عقل و بنای عقلاء ۵۰
گفتارسوم: عزل ولی در قانون مدنی ۵۱
بند اول: نگرش قانون مدنی در باب عزل ۵۱
بند دوم: مواردتحدیدحق ولایت (ضم امین) ۵۸
الف– کبر سن یا بیماری ۵۸
ب– عدم امانت ولی ۵۹
ج– غیبت یا حبس ولی ۶۰
بندسوم: موارد عزل ولی در قانون مدنی ۶۱
الف: عدم رعایت غبطه مولی علیه ۶۱
ب: ضررغیرمالی ۶۳
مبحث دوم: رسیدگی به عزل ۶۵
گفتاراول: دادگاه صلاحیت دار و رسیدگی به عزل ۶۵
گفتاردوم: مرتفع شدن جهات عزل ۶۶
نتیجه گیری و پیشنهادها ۶۷
فهرست منابع ۷۱
کلیدواژه ها
- ولی قهری
- مولی علیه
- مصلحت
- انعزال
- عزل
- ولایت قهری
- فقه