موجبات انحلال نکاح به جهت عیب در حقوق ایران مصر و عراق

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
موجبات انحلال نکاح به جهت عیب در حقوق ایران مصر و عراق
عنوانموجبات انحلال نکاح به جهت عیب در حقوق ایران مصر و عراق
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوفرزانه بلوکی مقدم
استاد راهنمامحمد عابدی
استاد مشاوراعظم انصاری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۶
دانشگاهدانشگاه فردوسی مشهد



موجبات انحلال نکاح به جهت عیب در حقوق ایران مصر و عراق عنوان پایان نامه ای است که توسط فرزانه بلوکی مقدم، با راهنمایی محمد عابدی و با مشاوره اعظم انصاری در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد دفاع گردید.

چکیده

موجب انحلال نکاح به جهت پاره ای از عیوب جسمانی یا روانی موجود در هر یک از زوجین، در حقوق ایران، فسخ نام دارد. ایقاعی که نیاز به تشریفات خاصی ندارد. اما عیوب، در حقوق مصر و عراق از موجبات تفریق بین زوجین بوده که متفاوت از فسخ است. نویسندگان قانون مدنی به پیروی از نظر مشهور فقهای امامیه، عیوب موجب فسخ نکاح را به تعداد معینی از عیوب اختصاصی مرد و زن منحصر کرده اند و جنون را به عنوان عیب مشترک در نظر گرفته اند که به نظر غیرموجه و تبعیض آمیز است؛ زیرا برخی عیوب خطرناک نادیده گرفته شده و مردان نیز به برخی از عیوب اختصاصی زنان مانند برص، جذام و زمین گیری دچار می شوند. حال این پرسش ها قابل طرح است که آیا این عیوب، در حقوق کشورهای ایران، مصر و عراق منحصر در موارد مصرحه است و امکان عدول از آن وجود ندارد؟ آیا تفاوت در پاره ای از مصادیق عیوب، با اصل تساوی میان زن و مرد مخالف نیست؟ به نظر می رسد هر چند نظم عمومی خانوادگی اقتضا می کند که استحکام و بقای خانواده مورد توجه بوده و نباید موارد فسخ و انحلال نکاح را گسترش داد، لیکن باید با توجه به گسترش دانش و نیازهای جدید و ضرورت نگاه نو و عادلانه، قوانین را اصلاح و تعدیل کرد. با بروز بیماری های جدید و خطرناک امروزی و درمان بسیاری از عیوب مذکور در قانون، حصری دانستن عیوب، قابل تامل بیشتری است. تمثیلی بودن عیوب به درستی در قوانین احوال شخصیه مصر و عراق بیان شده است و می توان هر عیب مستقر، ثابت و زیانبار را موجب حق انحلال برای طرف مقابل دانست. از طرفی تفاوت در برخی عیوب موجب فسخ نکاح در زن و مرد، که به تفاوت جسمی و روحی آنان ارتباطی ندارد، اصل تساوی حقوق زن و مرد را نقض می کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب مقدمه۱الف– بیان موضوع۱ب– پیشینه تحقیق (مرور مطالعات گذشته مرتبط با موضوع)۳پ– ضرورت و اهمیت انجام تحقیق۳ت– پرسش های اساسی تحقیق۴ث– فرضیه های اصلی تحقیق۴ج– روش تحقیق و گردآوری اطلاعات۵چ– ساختار تحقیق۵فصل نخست مبادی تصوری پژوهش۶مبحث نخست: موارد انحلال نکاح۷گفتار نخست: موارد انحلال ارادی نکاح۸بند نخست: حقوق ایران۸ الف– طلاق ۸ب– فسخ۹پ– بذل مدت۹بند دوم: حقوق مصر۹الف– طلاق۱۰ب– تفریق قضایی۱۰پ– خلع۱۲بند سوم: حقوق عراق۱۳الف– طلاق۱۳ب– تفریق قضایی۱۳پ– خلع۱۶گفتار دوم: موارد انحلال قهری نکاح۱۶بند نخست: حقوق ایران۱۷بند دوم: حقوق مصر۱۸بند سوم: حقوق عراق۱۹مبحث دوم: اصل تساوی حقوق مرد و زن و جایگاه آن در انحلال نکاح۲۰گفتار نخست: جایگاه اصل تساوی حقوق مرد و زن در حقوق اسلام۲۰گفتار دوم: جایگاه اصل تساوی حقوق مرد و زن در حقوق ایران۲۴گفتار سوم: جایگاه اصل تساوی میان مرد و زن در انحلال نکاح۲۹بند نخست: فقه امامیه و حقوق ایران۲۹الف– طلاق۲۹۱– طلاق به اراده مرد۳۰۲– طلاق به درخواست زن۳۱۳– طلاق به توافق۳۲ب– فسخ۳۳بند دوم: فقه عامه، حقوق مصر و عراق۳۴الف– طلاق۳۴ب– فسخ۳۶فصل دوم عیوب موجد حق انحلال نکاح۳۷مبحث نخست: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در فقه امامیه و حقوق ایران۳۹گفتار نخست: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در فقه امامیه۳۹بند نخست: دیدگاه مشهور فقهای امامیه۳۹الف– عیب مشترک (جنون)۴۰ب– عیوب مختص به مرد۴۲۱– خصاء۴۲۲– عنن۴۴۳– مقطوع بودن آلت تناسلی (جب)۴۶پ– عیوب مختص به زن۴۹۱– قرن۵۰۲– جذام۵۱۳– برص۵۲۴– افضاء۵۳۵– زمین گیری۵۴۶– نابینایی از هر دو چشم۵۵بند دوم: دیدگاه غیرمشهور فقهای امامیه۵۵گفتار دوم: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در حقوق ایران۵۸بند نخست: عیب مشترک (جنون)۵۸بند دوم: عیوب مختص به مرد۵۹الف– خصاء۶۰ب– عنن۶۱پ– جب۶۳بند سوم: عیوب مختص به زن۶۴الف– قرن۶۴ب– جذام۶۵پ– برص۶۵ت– افضاء۶۵ث– زمین گیری۶۶ج– نابینایی از هر دو چشم۶۶مبحث دوم: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در فقه عامه، حقوق مصر و عراق۶۶گفتار نخست: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در فقه عامه۶۷گفتار دوم: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در حقوق مصر۷۱گفتار سوم: مصادیق عیوب موجد حق انحلال نکاح در حقوق عراق۷۴مبحث سوم: حصری یا تمثیلی بودن عیوب موجب انحلال نکاح۷۶گفتار نخست: نظریه حصری بودن عیوب موجب انحلال نکاح در فقه امامیه و حقوق ایران۷۶بند نخست: نظریه حصری بودن عیوب موجب انحلال نکاح درفقه امامیه۷۶الف– ادله طرفداران دیدگاه حصری بودن عیوب۷۷۱– تعبدی دانستن عیوب موجب فسخ نکاح۷۷۲– روایات۷۷۳– اصل لزوم۸۱۴– استصحاب۸۱۵– اجماع۸۱ب– نقد ادله طرفداران دیدگاه حصری بودن عیوب۸۱۱– نقد دلیل تعبدی دانستن عیوب۸۲۲– نقد روایات۸۲۳– نقد دلیل اصل لزوم۸۳۴– نقد دلیل اجماع۸۴بند دوم: نظریه حصری بودن عیوب موجب انحلال نکاح در حقوق ایران۸۵گفتار دوم: نظریه تمثیلی بودن عیوب موجب انحلال نکاح در فقه امامیه و حقوق ایران۸۶بند نخست: ادله طرفداران دیدگاه تمثیلی بودن عیوب۸۷الف– روایات۸۷ب– قیاس اولویت۸۸پ– قاعده لا ضرر۸۹ت– قاعده عسر و حرج۹۰ث– لازم الوفاء بودن شرط بنایی۹۰ج– خیار تدلیس۹۱بند دوم: نتیجه بحث۹۲گفتار سوم: حصری یا تمثیلی بودن عیوب موجب فسخ نکاح در فقه عامه، حقوق مصر و عراق۹۲بند نخست: حصری یا تمثیلی بودن عیوب در فقه عامه۹۳بند دوم: حصری یا تمثیلی بودن عیوب در حقوق مصر۹۶بند سوم: حصری یا تمثیلی بودن عیوب در حقوق عراق۹۶مبحث چهارم: نابرابری میان زن و مرد در عیوب موجب فسخ نکاح در فقه امامیه و حقوق ایران۹۷گفتار نخست: دیدگاه مشهور فقهای امامیه و مستندات آن ها۹۷بند نخست: روایات۹۸بند دوم: اصل لزوم و استصحاب۹۹گفتار دوم: دیدگاه غیرمشهور فقهای امامیه و مستندات آن ها۱۰۰بند نخست: روایات۱۰۰بند دوم: قاعده لاضرر۱۰۳بند سوم: ایجاد انزجار منافی حق استمتاع۱۰۴بند چهارم: قیاس اولویت۱۰۵فصل سوم اثر عیوب در انحلال نکاح و احکام آن۱۰۷مبحث نخست: حق طلاق ناشی از عیب، شرایط ایجاد، آثار و احکام آن۱۰۸گفتار نخست: نظریه طلاق ناشی از عیب در فقه عامه، حقوق مصر و عراق۱۰۸گفتار دوم: شرایط ایجاد و اعمال حق طلاق در عیوب در فقه عامه، حقوق مصر و عراق۱۱۰بند نخست: فقه عامه۱۱۰بند دوم: حقوق مصر۱۱۱بند سوم: حقوق عراق۱۱۳گفتار سوم: آثار و احکام طلاق ناشی از عیب در فقه عامه، حقوق مصر و عراق۱۱۴بند نخست: آثار طلاق ناشی از عیب۱۱۴الف– فقه عامه۱۱۴ب– حقوق مصر و عراق۱۱۷بند دوم: احکام طلاق ناشی از عیب۱۱۸الف– لزوم مراجعه به دادگاه۱۱۸ب– عدم فوریت خیار تفریق۱۱۹پ– عدم ثبوت حق خیار در صورت علم به عیب۱۱۹ت– عدم ثبوت مهریه قبل از آمیزش۱۱۹مبحث دوم: شرایط ایجاد، آثار و احکام حق فسخ ناشی از عیب در فقه امامیه و حقوق ایران۱۲۰گفتار نخست: مبانی فسخ ناشی از عیب در فقه امامیه و حقوق ایران۱۲۰بند نخست: قاعده لاضرر۱۲۰بند دوم: قاعده لاحرج۱۲۱بند سوم: سایر مبانی حق فسخ۱۲۲گفتار دوم: شرایط ایجاد و اعمال حق فسخ در عیوب در فقه امامیه و حقوق ایران۱۲۲بند نخست: شرایط ایجاد حق فسخ۱۲۲بند دوم: نحوه اعمال حق فسخ۱۲۵گفتار سوم: آثار و احکام فسخ ناشی از عیب در فقه امامیه و حقوق ایران۱۲۶بند نخست: آثار فسخ ناشی از عیب۱۲۶الف– اثر فسخ در مهریه زن۱۲۶ب– اثر فسخ در نفقه۱۲۷پ– اثر فسخ در ازدواج مرد با خواهر زن در مدت عده۱۲۸ت– اثر فسخ بر تعداد طلاق۱۲۸ث– اثر درمان عیب بر حق فسخ۱۲۸۱ نظریه زوال حق فسخ۱۲۸۱–۱ دلایل طرفداران نظریه زوال حق فسخ۱۲۹۲–۱ از بین رفتن مبنا و علت حق فسخ۱۲۹۳–۱ رفع عیب مانع از ایفای وظایف زناشویی۱۳۱۴–۱ روایات۱۳۲۲– نظریه بقاء حق فسخ۱۳۳۱–۲ دلایل طرفداران نظریه بقاء حق فسخ۱۳۴۲–۲ تعبدی بودن عیوب۱۳۴۳–۲ اصل استصحاب۱۳۴بند دوم: احکام فسخ ناشی از عیب۱۳۵الف– عدم ایجاد حرمت در فسخ متوالی۱۳۵ب– عدم لزوم رسیدگی دادگاه۱۳۵پ– فوریت فسخ۱۳۷ت– سایر احکام۱۳۷نتایج و پیشنهادها۱۳۸منابع و مآخذ۱۴۰

کلیدواژه ها

  • طراحی پارچه
  • حقوق عراق
  • حقوق مصر
  • طلاق
  • کموسنسور
  • پارچه بافی