میزان انطباق قراردادهای نفت و گاز ایران با موازین تجاری بین المللی

عنوان	میزان انطباق قراردادهای نفت و گاز ایران با موازین تجاری بین المللی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	زهرا سهرابی
استاد راهنما	محمود جلالی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه اصفهان

میزان انطباق قراردادهای نفت و گاز ایران با موازین تجاری بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا سهرابی، با راهنمایی محمود جلالی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان دفاع گردید.

چکیده

کشورهای نفت خیز جهان برای بهره برداری از منابع نفت و گاز خود و رسیدن به سود مطلوب از محل فروش این منابع نیاز به مشارکت شرکتهای بین المللی سرمایه گذار و متخصص در زمینه نفت و گاز دارند از دیگر سو شرکتهای بین المللی نفتی نیز از طریق بستن قراردادهای نفتی با کشورهای صاحب نفت و گاز به دنبال کسب سود در عرصه جهانی هستند. بنابراین برای ایجاد تعامل بین هر دو طرف قوانین و استانداردهای بین المللی در زمینه قراردادهای نفتی در عرصه بین المللی وضع شده است. تا بتواند چهارچوب معینی برای ایحاد تفاهم بین منافع این بازیگران ایجاد شود. در این زمینه الگوهای قراردادی متنوعی طراحی و مورد استفاده قرار گرفت که عبارتند از: قراردادهای امتیازی، قراردادها مشارکتی و قراردادهای خدماتی. تعیین چارچوب حقوقی و نوع الگوی قراردادهای نفتی برگرفته از اصول و مقررات نظام داخلی و یا بین–المللی است. پس از بررسی قواعد و استانداردهای حاکم بر این قراردادها میتوان بهترین توع قرارداد را با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی و حقوقی موجود در صنعت نفت برگزید. در تنظیم این قراردادها باید منافع هر دو طرف قرارداد درنظر گرفته شود. بنابراین به ویژگیهای مطلوب اینگونه قراردادهای برای هر دو طرف به ویژه کشورهای نفت خیز توجه فراوان شده است. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای نفت خیز جهان در زمینه قراردادهای نفتی در طول تاریخ قوانین و مقرراتی را در نظر گرفته است و سیاستمداران و قانونگذاران در این حوزه تلاش نموده اند تا قوانینی را تدوین نمایند که با موازین و استاندارهای بین المللی بیشترین مطابقت را داشته باشد هرچند با بررسی قراردادهای نفتی ایران میتوان به این نتیجه رسید که در عمل برخی از این استاندادها و مقررات بین المللی چندان مورد توجه مسیولان مربوطه قرار نگرفته است و همین امر مانع دستیابی ایران به منافع حداکثری از بستن این نوع از قراردادها است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده

فصل اول کلیات پژوهش

۱–۱–کلید واژه ها

۱–۲–بیان مساله پژوهش

۱–۳–اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش

الف) اهمیت نظری

ب) اهمیت کاربردی

۱–۴–ذینفعان و کاربران پژوهش در صنعت و جامعه

۱–۵–پیشینه پژوهش

الف) پیشینه داخلی

ب) پیشینه خارجی

ج) وجه تمایز و نوآوری

۱–۶–اهداف پژوهش

۱–۷–سوال های پژوهش

۱–۸–فرضیه های پژوهش

۱–۹–روش پژوهش

۱–۱۰–متغیرهای پژوهش و انواع آنها

۱–۱۱– روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه

۱–۱۲– ابزار گردآوری داده ها (پرسشنامه، مصاحبه و )

۱–۱۵–سازماندهی پووهش

فصل دوم بررسی اصول حاکم بر قراردادهای بین المللی نفت

۲–۱–رژیم نفتی:

۲–۲–قراردادهای نفتی

۲–۳–نحوه اعطاء قرارداهای نفتی

۲–۴–قراردادهای امتیازی

۲–۵–قراردادهای مشارکتی

۲–۵–۱–قراردادهای مشارکت در تولید

۲–۵–۲–قراردادهای مشارکت درسرمایه گذاری

۲–۶–قراردادهای خدماتی

۲–۶–۱–قراردادهای صرفا خدماتی

۲–۶–۲–قراردادهای ریسکی خدمت

۲–۶–۳–قراردادهای بیع متقابل

۲–۷–ضرورت حفاظت از محیط زیست در قراردادهای نفتی

۲–۸– تحلیل شروط زیست محیطی مندرج در قراردادهای نفتی

۲–۸–۱–ارجاع به حقوق داخلی کشور میزبان

۲–۸–۲– ارجاع به استانداردهای بین المللی صنعت نفت

۲–۸–۳– ارجاع به مقررات داخلی کشور میزبان و استانداردهای بین المللی هر دو

۲–۸–۴–توسعه استانداردهای زیست محیطی پروژه محور (توافق موردی برای پروژهخاص)

فصل سوم بررسی اصول حاکم بر قراردادهای نفتی ایران

۳–۱–قانون نفت ۱۳۳۶

۳–۱–۱–قراردادهای منعقده بر اساس قانون نفت ۱۳۳۶

۳–۱–۲–سه قرارداد خدمت

۳–۲–قانون نفت ۱۳۵۳

۳–۳–قوانین و قراردادهای نفتی بعد از انقلاب اسلامی

۳–۴–قانون نفت ۱۳۶۶

۳–۴–۱–قراردادهای بیع متقابل

۳–۵–قانون نفت ۱۳۹۰

۳–۶–قانون حاکم بر قراردادهای نفتی

۳–۶–۱–رعایت اصل حاکمیت ملی بر منابع نفتی

۳–۶–۲– رعایت حقوق و منافع ملی در عملیات نفتی

۳–۶–۳–انتقال دانش و مهارتهای فنی

۳–۶–۴–افزایش سهم ایران از عواید نفتی

۳–۷–بررسی حقوقی قراردادهای نفتی از منظر حقوق ایران

۳–۷–۱–قرارداد امتیازی

۳–۷–۲–قراردادهای مشارکتی

۳–۷–۳–قراردادهای پیمانکاری (خدمت)

۳–۸–۴–قراردادهای بیع متقابل

۳–۷–۵–نسل جدید قراردادهای نفتی

فصل چهارم تطبیق قراردادهای نفتی ایران با استانداردهای بین المللی

۴–۱–تطبیق قراردادهای امتیازی در ایران با استانداردهای بین المللی

۴–۱–۱– قرارداد کنسرسیوم نخست

۴–۲–تطبیق قراردادهای مشارکتی در ایران با استانداردهای بین المللی

۴–۳–تطبیق قرارداد خرید خدمت (پیمانکاری) ایران با قوانین بین المللی

۴–۴–قراردادهای خدماتی بیع متقابل

۴–۵–قراردادهای جدید نفتی (آی پی سی) در ایران

۴–۵–۱–بیع

۴–۵–۲–جعاله

۴–۵–۳– اجاره

۴–۶–قوانین حاکم بر قراردادهای نفتی

۴–۶–۱–مالکیت نفت

۴–۶–۲–حفظ حاکمیت و منافع ملی در قراردادهای نفتی

۴–۷–۳–انتقال دانش و مهارتهای فنی

۴–۶–۴–سهم کشور نفت خیز از عواید نفتی

۴–۷–الزامات زیست محیطی در قراردادهای نفتی

۴–۷–۱–بهرهبرداری از منابع نفت و گاز در جهت منافع عامه

۴–۷–۲–عدم تبعیض در بهرهبرداری از منابع طبیعی

۴–۷–۳–حفاظت از محیط زیست به عنوان وظیفه همگانی

۴–۷–۴– اصل توسعه پایدار

۴–۷–۵–ممنوعیت اثرات مخرب غیرقابل جبران

۴–۷–۶–بهره مندی از محیط زیست مطلوب

۴–۷–۷–ارزیابی اثرات زیست محیطی

۴–۷–۸–استفاده از تجهیزات فنی منطبق با ضوابط زیست محیطی

۴–۷–۹– پرداخت غرامت از جانب واحد آلوده ساز

۴–۷–۱۰–الزام به رعایت مقررات زیست محیطی در عملیاتهای نفتی و گاز

۴–۷–۱۱–لزوم جمع آوری گازهای همراه

۴–۸–داوری در قراردادهای نفتی

۴–۸–۱–مراجع ذیصلاح حل و فصل اختلافات در قراردادهای نفتی

فصل پنجم نتایج و ارایه پیشنهادات

کلیدواژه ها

• قراردادهای نفتی
• آی پی سی
• قراردادهای استاندارد بین المللی
• قراردادهای بیع متقابل
• حقوق عرفی نفت