نحوه جبران خسارت اشخاص در اثر عدم انجام وظایف و تکالیف شهرداری و شورای شهر

عنوان	نحوه جبران خسارت اشخاص در اثر عدم انجام وظایف و تکالیف شهرداری و شورای شهر
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	میثم یوسفی طهارم
استاد راهنما	علیرضا رجب زاده
استاد مشاور	علی زارع
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۴۰۰
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات متحده عربی

نحوه جبران خسارت اشخاص در اثر عدم انجام وظایف و تکالیف شهرداری و شورای شهر عنوان رساله ای است که توسط میثم یوسفی طهارم، با راهنمایی علیرضا رجب زاده و با مشاوره علی زارع در سال ۱۴۰۰ و در مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات متحده عربی دفاع گردید.

چکیده

حقوق و امتیازات شهروندان یک کشور، یکی از مهمترین مولفه های اجتماعی،سیاسی و حقوقی دولت های مدرن است و هر شهروندی در جایگاه خسارت دیده یا بزه دیده قرار گیرد شایسته حمایت حقوقی و جبرات خسارت است که این امر مهم در اصل بیستم قانون اساسی برای مردم ایران در نظر گرفته شده است. شهرداری به عنوان یک نهاد حقوق عمومی غیردولتی و شورای اسلامی شهر به عنوان یک شخص حقوقی که مدیریت شهر را برعهده دارند در انجام یا عدم انجام وظایف و تکالیف قانونی خویش ممکن است باعث بروز خسارت هایی به شهروندان گردند که احکام و قواعد ایجاد مسولیت مدنی آنها با دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی مشترک است، اما هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی مسول دانستن شهرداری به عنوان یک نهاد عمومی وشورای اسلامی شهر بعنوان یک شخص و نهاد مردمی درصورت عدم انجام وظایف و تکالیف قانونی (ترک فعل) و بررسی میزان مسولیت مدنی آنها و چگونگی جبران خسارت اشخاص است. هر چند که در ماده یازده قانون مسیولیت مدنی شقوق و شرایطی که برای تحقق مسیولیت شهرداری و کاکنان آن موسسات وابسته به آنها مشخص و حدود ضمان آنها تا حدودی معلوم شده، اما دغدغه اصلی مشخص نمودن چگونگی و میزان تقصیر درترک فعل موجب خسارت به صورت عمد یا سهو ونحوه جبران خسارت بوده است. مثلا در عرصه هایی همچون تصویب و اجرای قوانین و مقررات، مسیولیت های ناشی از مالکیت بر معابر، بناها و همچنین اقدام به تملک قانونی اراضی و ابنیه یا قصور کارمندان در نگهداری وسیله نقلیه عمومی متعلق به شهرداری، موجب مسیولیت برای شهرداری می گردد. لذا در پژوهش حاضر به بررسی این نوع مسیولیت در برابر شهروندان بصورت کلی پرداخته شده و جایگاه مسیولیت مدنی شهرداری و شورای اسلامی شهر در برابر شهروندان و نحوه جبران خسارت آنان مشخص شده است. این تحقیق از نوع نظری بوده و روش تحقیق آن به صورت توصیفی تحلیلی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات و فیش برداری صورت گرفته است. نتایج نشان داد که عدم انجام وظایف و تکالیف قانونی از سوی شهرداری و شورای شهر وفق ماده ۹۵۳ قانون مدنی تقصیر محسوب شده و بنابراین می توان نتیجه گرفت که با اثبات تقصیر و خسارت وارده باید نسبت به جبران خسارت شهروندان اقدام نمایند. در خصوص خسارات ناشی از اعمال حاکمیت هم در صورتی که دو شرط موجود باشد اشخاص حقوق عمومی از جبران زیان و پرداخت خسارت معاف خواهند بود. اول اینکه اشخاص حقوق عمومی در مقام اعمال حاکمیت باشد و دوم آن که، آن عمل حسب ضرورت و طبق قانون برای تامین منافع اجتماعی به عمل آید.

ساختار و فهرست رساله

چکیده

فصل اول

کلیات تحقیق

۱–۱مقدمه

۱–۲– بیان مساله

۱–۳– اهمیت و ضرورت

۱–۴ پیشینه تحقیق

۱–۵– اهداف تحقیق

۱–۶– سوالات تحقیق

۱–۷– فرضیه تحقیق

۱–۸– روش تحقیق

۱–۹–ساماندهی تحقیق

فصل دوم

مروری بر تحقیقات انجام شده

۲–۱– مفهوم شناسی ،تعریف ها وگونه شناسی ها

۲–۱–۱–مفهوم اشخاص

۲–۱–۲– مفهوم شورا

۲–۱–۲–۱ شورای اسلامی شهر

۲–۱–۲–۲– شورای شهر نهادی غیردولتی و مردمی

۲–۱–۳–شهرداری

۲–۱–۴–تعریف مسیولیت

۲–۱–۴–۱–تعریف مسیولیت اخلاقی و حقوقی

۲–۱–۴–۲–مقایسه مسیولیت اخلاقی و حقوقی

۲–۱–۴–۳–مسیولیت مدنی و مسیولیت کیفری

۲–۲– تاریخچه تحقیق

۲–۲–۱–روند تشکیل شهرداری در ایران

۲–۲–۲– روند تشکیل شورای شهر در ایران

۲–۳– نقش شورای اسلامی شهر

۲–۴–شورای شهر و ساخت های مختلف سیاسی

۲–۴–۱–حکومت های تک ساخت

۲–۴–۲– حکومتهای فدرال

۲–۵–جایگاه شورای شهر در نظام مدیریت شهری

۲–۶– اهداف کلی شورای اسلامی شهر

۲–۷–۱–نظارت بر مصوبات شورای شهر

۲–۷–۲–نظارت بر اقدامات شورا و عملکرد اعضای آن

۲–۸–جایگاه شورای شهر در نظام حقوقی ایران

۲–۹–عملکرد شورای شهردر ایران

۲–۱۰–مسیولیت پذیری مدیران و تضمین حقوق شهروندان

۲–۱۱– دیدگاههای نظری

۲–۱۱–۱–مبانی فقهی مسیولیت مدنی

۲–۱۱–۱–۱–قاعده احسان

۲–۱۱–۱–۲–قاعده غرور

۲–۱۱–۱–۳–قاعده لاضرر

۲–۱۱–۲–مبانی حقوقی مسیولیت مدنی

۲–۱۱–۲–۱– نظریه تقصیر

۲–۱۱–۲–۲–نظریه خطر ۵۰ ۲–۱۱–۲–۲–۱–فقه عامه

۲–۱۱–۲–۲–۱–۱–نظریه مسولیت آور بودن فعل سلبی (ترک فعل)

۲–۱۱–۲–۲–۱–۳–نقد و برسی این دو نظریه

۲–۱۱–۲–۲–۲–فقه امامیه

۲–۱۱–۲–۲–۱–ترک محض و ترک تحفظ

۲–۱۱–۲–۲–۳–حقوق ایران

۲–۱۱–۲–۲–۳–۱––نظر حقوقدانان و مواد قانونی

۲–۱۱–۲–۲–۳–۲––نظریه خطر و مسیولیت مدنی شورای شهر و شهرداری

۲–۱۱–۲–۲–۳–۳–عدم تفکیک کارکنان و مستخدمان از شهرداری و شورای شهر

۲–۱۱–۲–۲–۴–مسولیت تارک فعل در حقوق فرانسه

۲–۱۱–۲–۲–۴–۱–ضرورت وجود قصد اضرار

۲–۱۱–۲–۲–۵–مسیولیت ترک فعل در کامن لا

۲–۱۱–۲–۲–۵–۱–ضرورت وجود تکلیف قانونی

۲–۱۱–۲–۳–نظریه تضمین حق

۲–۱۱–۲–۴––نظریه وندالیسم و شهرداری و شورای شهر

۲–۱۱–۲–۵–نظریه پنجره های شکسته

۲–۱۲–مبانی تقسیم مسولیت مدنی

۲–۱۲–۱–حقوق ایران

۲–۱۲–۱–۱––تقسیم مسولیت در اجتماع چند سبب

۲–۱۲–۱–۲––نحوه تقسیم مسولیت در اجتماع چند سبب

۲–۱۲–۱–۳–تقسیم مسولیت در اجتماع چند مباشر

۲–۱۲–۱–۴–نحوه تقسیم مسولیت در اجتماع چند مباشر

۲–۱۲–۱–۵–تقسیم مسولیت مدنی ناشی از اجتماع چند سبب یا مباشر مجمل

۲–۱۲–۱–۶–نحوه تقسیم مسولیت در اجتماع چند سبب یا مباشر به نحو مجمل

۲–۱۲–۱–۶–۱–مسولیت تضامنی

۲–۱۲–۱–۶–۲– مسولیت به صورت تساوی

۲–۱۲–۱–۶–۳–مسولیت از طریق قرعه

۲–۱۲–۲–سایر کشورها

۲–۱۲–۲–۱–قانون عربی واحد

۲–۱۲–۲–۲–حقوق آلمان

۲–۱۲–۲–۳–حقوق کامن لا

فصل سوم

مواد و روشها

۳–۱–طرح پژوهش

۳–۲–روش جمع آوری اطلاعات

۳–۳– ابزار جمعآوری اطلاعات

۳–۴– مراحل انجام پژوهش

فصل چهارم

نتایج

۴–۱–قلمرو موضوع مسیولیت مدنی شهرداری و شورای شهر

۴–۲–وظایف و تکالیف قانونی شهرداری

۴–۳–وظایف و اختیارات شورای شهر

۴–۴–نحوه تعامل شورای شهر و شهرداری

۴–۵–مبنای حقوقی مسیولیت شهرداری و شورای شهر

۴–۶–۱–قانون اساسی

۴–۶–۲–قانون مدنی

۴–۶–۳–قانون مسیولیت مدنی

۴–۷–شرایط تحقق مسیولیت مدنی شهرداری و شورای شهر

۴–۷–۳–حاکمیتی نبودن عمل

۴–۸–عدم انجام وظایف قانونی و مسولیت شورای شهر و شهرداری (تقصیر ترک فعل)

۴–۸–۱–مبانی نظری مسولیت ناشی از ترک فعل

۴–۸–۱–۱–مکتب فردی

۴–۸–۱–۲–مکتب اجتماعی

۴–۸–۲–معیارهای مسیولیت تارک فعل

۴–۸–۲–۱–معیار نوعی

۴–۸–۲–۲–معیار شخصی

۴–۸–۳–مبنای تقصیر ناشی از ترک فعل

۴–۸–۳–۱–ترک فعل در حین انجام عمل و وظیفه

۴–۸–۳–۲–خودداری از انجام تکلیف قانونی خاص

۴–۸–۳–۳–خودداری محض بدون وجود یک تکلیف قانونی خاص

۴–۹–اهداف مسیولیت مدنی

۴–۹–۱– جبران خسارت

۴–۹–۲–بازدارندگی

۴–۹–۳–حفط نظم در جامعه

۴–۱۰–نحوه های جبران خسارت اشخاص توسط شهرداری و شورای شهر

۴–۱۰–۱– نحوه جبران خسارات مادی

۴–۱۰–۱–۱–استرداد عین

۴–۱۰–۱–۲–دادن مثل مال

۴–۱۰–۱–۳–گرفتن رضایت

۴–۱۰–۱–۴–کاهش میزان خسارت

۴–۱۰–۲––نحوه جبران خسارت معنوی

فصل پنجم

بحث و نتیجهگیری

۵–۱– نتیجه گیری

۵–۲– محدودیتها

فهرست منابع

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• شهرداری
• شورای شهر
• جبران خسارت
• وظایف
• مسولیت مدنی