نظریه شماره 7/1401/1087 مورخ 1402/04/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقصیر متهم به همراه آسیب پذیری که از قبل در بزه دیده وجود دارد
 | |
| شماره نظریه | ۷/۱۴۰۱/۱۰۸۷ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۱۴۰۱-۱۸۶/۱-۱۰۸۷ ک |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۲/۰۴/۰۵ |
| موضوع نظریه | قانون مجازات اسلامی |
| محور نظریه | تقصیر متهم به همراه آسیب پذیری که از قبل در بزه دیده وجود دارد |
چکیده نظریه شماره 7/1401/1087 مورخ 1402/04/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقصیر متهم به همراه آسیب پذیری که از قبل در بزه دیده وجود دارد:نظر به این که در فرض استعلام فوت نسبت به دو عامل، یکی به مباشرت و دیگری به تسبیب است و تأثیر رفتار عوامل فوق متفاوت است، وفق مواد ۴۹۲ و ۵۲۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، هر کدام از عوامل فوق به میزان تأثیر رفتار خود مسؤول هستند.
استعلام
در مواردی که تقصیر متهم به همراه آسیب پذیری که از قبل در بزه دیده وجود داشته است به بروز صدمه بدنی یا فوت منجر می شود، نحوه تقسیم مسؤولیت چگونه است؟ آیا باید برای عامل درونی هم سهمی مشخص و به همان میزان از مسئولیت بزهکار کاست یا صرفنظر از تأثیر عامل درونی همانند بیماری یا ضعف جسمی بزه دیده متعهد به جبران خسارت کامل است؟ برای مثال، فرد الف در نتیجه درگیری برخی صدمات سطحی بر ب وارد می کند که به ایجاد محیطی پر اضطراب برای ب منجر می شود که از قبل نیز دارای بیماری قلبی بوده و در نتیجه آن، وی فوت می کند. پزشکی قانونی علت فوت را سی درصد قرار گیری در محیط پرتنش و اضطراب و هفتاد درصد را ناشی از ماهیت بیماری قلبی فرد ب اعلام می کند. در این خصوص خواهشمند است به پرسش های زیر پاسخ دهید:
آیا فرد الف باید یک دیه کامل را به وراث ب پرداخت کند یا فقط سی درصد از دیه را؟
آیا دفاع فرد الف مبنی بر اینکه از بیماری قلبی ب بی اطلاع بوده و برای وی قابل پیش بینی هم نبوده است، با فرض صحت در میزان مسؤولیت وی مؤثر است؟ آیا ادامه درگیری و مخاصمه از سوی ب و گلاویز شدن وی با الف در تسهیم مسؤولیت مؤثر است؟
چنانچه محیط پرتنش فقط بر اثر درگیری لفظی و مجادله؛ بدون حمله فیزیکی و ایراد صدمه بدنی ایجاد شده باشد، آیا این امر در برقراری مسؤولیت مؤثر است؟
آیا این موضوع که فرد ب از قبل زیر نظر پزشک متخصص قرار داشته و از بیماری خود مطلع بوده است و به وی توصیه شده که در صورت دوری از قرارگیری در محیط پر تنش می تواند سالیان طولانی زندگی نماید، در میزان مسؤولیت مؤثر است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
نظر به این که در فرض استعلام فوت نسبت به دو عامل، یکی به مباشرت و دیگری به تسبیب است و تأثیر رفتار عوامل فوق متفاوت است، وفق مواد ۴۹۲ و ۵۲۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، هر کدام از عوامل فوق به میزان تأثیر رفتار خود مسؤول هستند.