نظریه شماره 7/99/1233 مورخ 1399/09/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم مسئولیت راننده وسیله نقلیه مجاز طبق ماده ۴ قانون ایمنی راه و راه آهن
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۹/۱۲۳۳ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۹۹-۱۶/۱۰-۱۲۳۳ ح |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۹/۰۹/۰۳ |
| موضوع نظریه | حقوقی |
| محور نظریه | مسئولیت |
چکیده نظریه شماره 7/99/1233 مورخ 1399/09/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم مسئولیت راننده وسیله نقلیه مجاز طبق ماده ۴ قانون ایمنی راه و راه آهن:مقررات ماده ۴ قانون ایمنی راه و راه آهن منصرف از مواردی است که راننده وسیله نقلیه مسبب حادثه و دارای مسؤولیت کیفری و مدنی است.مسؤول دانستن راننده ای که مطابق مقررات قانونی مذکور در ماده ۴ قانون مارالذکر رفتار کرده است، فاقد وجاهت قانونی است.
استعلام
همان طور که مستحضرید ماده ۴ قانون ایمنی راه و راه آهن از جمله مواد منحصر به فرد قانونی است که تکلیف مسئوولیت در تصادفات در آزاد راهها را با رعایت شروطی مشخص کرده است متن قانون
ماده ۴-ورود و عبور عابرین و انواع وسائط نقلیه غیر مجاز و عبور دادن دام در شاهراه ها و همچنین توقف وسائط نقلیه در خطوط عبور ممنوع است
هرگاه به جهات مذکور حادثه ای واقع شود که منجر به ضرب یا جرح یا قتل یا خسارت مالی شود راننده مجاز که وسیله نقلیه او مجاز به حرکت در شاهراه باشد نسبت به موادر فوق مسئوولیتی نخواهد داشت ولی در هر حال مکلف است در صورت بروز حادثه وسیله نقلیه را در شانه سمت راست متوقف نموده و مصدوم را با وسیله نقلیه خود یا وسیله دیگر بلافاصله به اولین درمانگاه یا بیمارستان برساند و مراتب را به مأمورین انتظامی اطلاع دهد عدم مسئوولیت راننده مذکور مانع استفاده شخص ثالث از مقررات بیمه نخواهد بود. همان طور که ملاحظه می شود راننده خودروی مجاز در صورت برخورد با عبور پیاده و موارد دیگری که ذکر شده مسئوولیتی ندارد ولی اعلام شده عدم مسئوولیت راننده مانع استفاده شخص ثالث از مزایای بیمه نیست با توجه به این که در تصادفات واقع شده در آزاد راه نظریات متفاوتی از سوی کارشناسان تصادف ارائه می شود خواهشمند است اعلام فرمایید.
۱-عدم مسئوولیت ذکر شده در قانون شامل مسئوولیت کیفری و مدنی است یا تنها مسئوولیت مدنی مدنظر است؟
۲-بعضی از کارشناسان مفاد ماده ۴ قانون مذکور را رعایت ننموده و با توجه به مفاد آیین نامه راهنمایی و رانندگی به روال عادی به تصادف رسیدگی می کنند و راننده خودروی مجاز را در تصادف مسئوولیت می دهند آیا کارشناسان می توانند ماده فوق را نادیده گرفته و به راننده خودروی مجاز که شرایط مندرج در ماده را رعایت نموده است درعلت تصادف مسئوولیت بدهند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱ و ۲- مقررات مذکور در ماده ۴ قانون ایمنی راه ها و راه آهن مصوب ۱۳۴۹ با اصلاحات بعدی، نسبت به زیان دیده که مقصر در وقوع حادثه است جنبه حمایتی دارد. در واقع مقنن به منظور جبران زیان وارده به رغم انتساب حادثه به رفتار زیان دیده، ترتیبات و تکالیف خاصی را برای پرداخت زیان از سوی شرکت بیمه مقرر داشته است، لذا مقررات ماده ۴ قانون یادشده منصرف از مواردی است که راننده وسیله نقلیه مسبب حادثه و دارای مسؤولیت کیفری و مدنی است. بدیهی است مسؤول دانستن راننده ای که مطابق مقررات قانونی مذکور در ماده ۴ قانون صدر الذکر رفتار کرده است، فاقد وجاهت قانونی است.