نظریه عمومی شروط و الزامات در حقوق اسلامی

نظریه عمومی شروط و الزامات در حقوق اسلامی، نام کتابی است از سید مصطفی محقق داماد که توسط مرکز نشر علوم اسلامی، به چاپ رسیده‌است.

محتوای کتاب

کتاب نظریه عمومی شروط و الزامات در حقوق اسلامی در چهارده فصل تدوین شده‌است.

1. فصل اول کتاب به توضیح مبانی و مفاهیم پرداخته‌است.
2. در فصل دوم مباحث شروط از جمله حقیقت شرط و معنای شرط بیان شده‌است.
3. در فصل سوم شرایط صحت شروط مطرح شده‌است.
4. فصل چهارم تقسیمات شروط را بیان می‌دارد.
5. فصل پنج در رابطه با شرط فاسد و احکام آن است.
6. در فصل ششم شروط خاص که دارای اهمیت ویژه هستند مانند خیار شرط مورد بررسی قرار گرفته‌است.
7. فصل هفتم در خصوص بیع شرط و ماهیت آن است.
8. فصل هشتم به بیان شرط جبران خسارت یا ضمان قراردادی می‌پردازد.
9. در فصل نهم نویسنده شرط جزایی یا وجه التزام را تبیین کرده‌است.
10. فصل دهم در خصوص شرط ضمان مستأجر نسبت به عموم خسارات وارد بر عین است.
11. فصل یازدهم این کتاب در ارتباط با شرط تعدیل قرارداد است.
12. در فصل دوازدهم شرط جدایی منفعت از دین مورد مداقه قرار گرفته‌است.
13. فصل سیزدهم کتاب به وضعیت حقوقی تصرفات من علیه الخیار می‌پردازد.
14. فصل چهاردهم نیز در خصوص شرط به نفع ثالث است.

بخشی از کتاب

نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب می‌نویسند:

«اگر گفته شود که زندگی روزمره و روابط اجتماعی بشری بر التزامات فیمابین و ایفای آن‌ها استوار است ادعایی گزاف نیست و از طرفی تنوع و تکثر گونه‌های آن‌ها هم اجتناب ناپذیر است. انواع داد و ستدها، پیمان‌ها برای انجام فعل‌ها و ترک فعل‌ها، وصلت‌ها، همکاری‌ها، همزیستی‌های مسالمت آمیز، آشتی‌ها و حتی جدایی‌ها همه بر محور التزام و بر همان امر پای می‌گیرند و بدیهی است که با چنین وسعتی برای هیچ نظام تشریعی بیان حکم هر مورد جزئی به‌طور جداگانه، نه امکان دارد و نه باید چنین کند. نظریه پردازی و یافتن قواعد کلی و تفریع فروع و به دنبال آن بیان احکام و آثار موارد و ایجاد رابطه هماهنگ میان آن‌ها امری است که وظیفه اصلی صاحب نظران و متخصصان در هر نظام تشریعی را تشکیل می‌دهد و در نظام اسلامی تفقه و اجتهاد نام دارد.»