نظریه ی همبستگی قراردادی
 | |
| عنوان | نظریه ی همبستگی قراردادی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | وحید نظری |
| استاد راهنما | سید مرتضی قاسم زاده |
| استاد مشاور | عباس کریمی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
نظریه ی همبستگی قراردادی عنوان رساله ای است که توسط وحید نظری، با راهنمایی سید مرتضی قاسم زاده و با مشاوره عباس کریمی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
چکیده
نظریه ی همبستگی قراردادی در مفهوم حرکت به سمت دیگری و لزوم توجه به منافع شریک قراردادی و به عنوان تحول و تکاملی بر نظریه ی کلاسیک تعهدات و قرادادها مطرح شده است. به منظور تحلیل وجوبی همبستگی در جهان قراردادی و با گذر از پیش فرضهای آزادی و برابری که اصل حاکمیت اراده بر آنها استوار است و با تکیه بر منطق نابرابری اطراف عقد، ابتدایا", در تبیین فلسفه نظری و مبنای نظریه ی مزبور، اصل همبستگی با عبور از اصل حسن نیت و با پاسخ به تمامی ایرادات وارده توسط طرفداران اصل برادری و اصل حاکمیت اراده و همچنین با غلبه بر مشکل موجودیت قانونی آن، خود را به عنوان مبنای این نظریه تثبیت می نماید. پس از تحلیل فلسفه نظری و توجیه مبنایی نظریه ی همبستگی قراردادی، در تبیین فلسفه عملی و آثار نظریه ی مزبور در حقوق موضوعه؛ تعهد به همکاری و تعهد بیان انگیزه در اعمال حق یکجانبه قراردادی و تعهد به ارایه اطلاعات مهم و تعهد به انطباق قرارداد و در نهایت، تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد؛ با قلمروی وسیع مورد شناسایی و اجرا قرار می گیرد. تعهداتی که اکثریت قریب به اتفاق آنها بر مبنای نظریه ی همبستگی قراردادی در نظام قانونی فرانسه و در اصلاحات سال ۲۰۱۶ حقوق قراردادهای این کشور مورد تصویب قانونگذار قرار گرفته است. لذا در رساله حاضر ضمن شناسایی و تبیین نظریه ی همبستگی قراردادی و آثار منتج از آن و به ویژه با توجه به نقش بسیار مهمی که نظریه ی مزبور در تامین عدالت قراردادی و همچنین عدالت اجتماعی ایفاء می نماید؛ بر اساس آیه دوم سوره مایده و مقدمه و اصول ۲ و ۳ و ۱۶۶ و ۱۶۷ قانون اساسی ایران، پذیرش و ورود نظریه ی همبستگی قراردادی به حقوق داخلی توجیه می شود.
ساختار و فهرست رساله
۱ بیان مساله (تبیین موضوع)
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
سوال های تحقیق
فرضیه های تحقیق
پیشینه تحقیق
کاربرد های احتمالی تحقیق
نوع و روش تحقیق
طرح بحث
قلمرو تحقیق
ساختار رساله
بخش اول: شناسایی نظریه ی همبستگی قراردادی و مبانی آن
فصل اول: شناسایی نظریه ی همبستگی قراردادی
مبحث اول: ظهور همبستگی در قرارداد
گفتار اول: همبستگی از منظر حقوق فرانسه
گفتار دوم: همبستگی از منظر حقوق ایران
مبحث دوم: مفهوم همبستگی قراردادی
گفتار اول: انتقاد از استقلال اراده
گفتار دوم: دید همبستگی
مبحث سوم: ایرادات وارده بر همبستگی قراردادی به وسیله حاکمیت اراده
گفتار اول: ایراد به نحوه نگرش به انسان
گفتار دوم: ایراد از نظر تیوری حقوقی
گفتار سوم: پاسخ به ایرادات پیروان حاکمیت اراده
مبحث چهارم: نظام حقوقی و همبستگی قراردادی
گفتار اول: رابطه نظام حقوقی با همبستگی قراردادی
گفتار دوم: وضعیت حقوقی همبستگی
گفتار سوم: عملکرد اصل همبستگی
فصل دوم: مبانی نظریه ی همبستگی قراردادی
مبحث اول: حسن نیت
مبحث دوم: همبستگی
مبحث سوم: برادری
گفتار اول: ایرادات مفهومی وارده به اصل همبستگی توسط اصل برادری
گفتار دوم: ایرادات ساختاری وارده به اصل همبستگی توسط اصل برادری
الف) ایراد وارده به تشبیه قرارداد به جهان کوچک
ب) ایراد وارده به تعبیر اتحاد منافع
مبحث چهارم: مبنای اتخاذی رساله
نتیجه بخش اول
بخش دوم: آثار نظریه ی همبستگی قراردادی
فصل اول: تعهد به همکاری
مبحث اول: مفهوم و مبنای تعهد همکاری
مبحث دوم: قلمرو اجرایی تعهد به همکاری
گفتار اول: تعهد به انجام هرچه مفیدتر تعهد
گفتار دوم: تعهد تسهیل اجرای تعهد
گفتار سوم: تعهد به تقلیل خسارت
الف) مفهوم و ماهیت تعهد به تقلیل خسارت
ب) تعهد به تقلیل خسارت در دکترین حقوقی
گفتار چهارم: تعهد به مراقبت
فصل دوم: تعهد بیان انگیزه در اعمال حق قراردادی
مبحث اول: منشا تعهد بیان انگیزه
مبحث دوم: مفهوم و مبنای تعهد بیان انگیزه
مبحث سوم: قلمرو اجرایی تعهد بیان انگیزه
گفتار اول: تعهد بیان انگیزه در تعیین یکجانبه قیمت
گفتار دوم: تعهد بیان انگیزه در قراردادهای موقت
گفتار سوم: تعهد بیان انگیزه در قراردادهای غیرموقت
فصل سوم: تعهد ارایه اطلاعات
مبحث اول: مبانی تعهد ارایه اطلاعات
گفتار اول: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای رضایت
گفتار دوم: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای حسن نیت
گفتار سوم: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای همبستگی
مبحث دوم: معیار شناسایی و محدوده تعهد ارایه اطلاعات
گفتار اول: معیار شناسایی: جهل مشروع
گفتار دوم: محدوده تعهد ارایه اطلاعات
مبحث سوم: قلمرو اجرایی تعهد ارایه اطلاعات
گفتار اول: تعهد به آگاه کردن
گفتار دوم: تعهد به اخطار دادن
گفتار سوم: تعهد به مشاوره
فصل چهارم: تعهد به انطباق قرارداد
مبحث اول: مفهوم تعهد به انطباق قرارداد
مبحث دوم: استدلال مخالفان و موافقان انطباق قرارداد
گفتار اول: استدلال مخالف تعهد به انطباق قرارداد
گفتار دوم: استدلال موافق تعهد به انطباق قرارداد
مبحث سوم: نقد مبانی تعهد به انطباق قرارداد
گفتار اول: اراده ضمنی طرفین
گفتار دوم: نظریه غبن
گفتار سوم: نظریه علت
گفتار چهارم: نظریه دارا شدن بلاجهت
گفتار پنجم: قواعد فقهی لاضرر و عسر و حرج
گفتار ششم: حسن نیت
مبحث چهارم: توجیه تعهد به انطباق قرارداد بر مبنای همبستگی قراردادی و گسترش آن به فرض حدوث سود نامنتظر
مبحث پنجم: قلمرو اجرایی تعهد به انطباق قرارداد
گفتار اول: توجیه اختیار قاضی در انطباق قرارداد
گفتار دوم: حدود اختیار قاضی در انطباق قرارداد
فصل پنجم: تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد
مبحث اول: مهلت عادله
گفتار اول: اقدامات تحمیلی توسط قاضی: صبر، کاهش میزان تعهد
گفتار دوم: شرایط اعطاء مهلت عادله
مبحث دوم: ابراء تحمیلی
مبحث سوم: فرابدهکاری
گفتار اول: جایگاه قانونی فرابدهکاری
گفتار دوم: کارکرد فرابدهکاری: صبر، کاهش میزان تعهد
گفتار سوم: شرایط اعمال فرابدهکاری
نتیجه بخش دوم
نتیجه رساله
پیشنهادها
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- نظریه ی همبستگی قراردادی
- شریک قراردادی
- اصل حاکمیت اراده
- توجه به منافع اطراف عقد
- اصل همبستگی