نقد و بررسی استاپل ناشی از وعده

عنوان	نقد و بررسی استاپل ناشی از وعده
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	محبوبه یوسفی گلوردی
استاد راهنما	اسماعیل نعمت اللهی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه قم

نقد و بررسی استاپل ناشی از وعده عنوان پایان نامه ای است که توسط محبوبه یوسفی گلوردی، با راهنمایی اسماعیل نعمت اللهی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

در نظام کامن لایی، قرارداد زمانی معتبر شناخته می شود که با عوض پشتیبانی یا با تشریفات خاصی منعقد شود. در صورت فقدان عوض قرارداد باطل خواهد بود. در کنار این قاعده خشک و انعطاف ناپذیر، نظریه استاپل ناشی از وعده به گونه ای جایگزین آن است. درصورتی که شخصی وعده ای دهد و طرف مقابل درنتیجه اعتماد به آن عملی انجام دهد، نظریه استاپل ناشی از وعده متعهد را از عدول از وعده اش منع می کند، درحالی که ممکن است تعهد یک طرفی باشد و عوضی در ازای آن پیش بینی نشده باشد. هدف از این پژوهش معرفی این نظریه و تطبیق آن با قواعد فقهی و حقوقی ایران است. قاعده استاپل ناشی از وعده در دو زمینه حقوقی نقش دارد: ۱– حقوق قراردادها ۲– مسوولیت مدنی.در حقوق قراردادها استاپل ناشی از وعده ممکن است عملکرد اقاله، ایقاع، اسقاط حق، تعدیل قراردادی در حقوق ایران را داشته باشد؛ اما در حوزه مسوولیت مدنی، به نظر می رسد در فقه اسلامی و حقوق ایران –قاعده ای که کارکرد استاپل ناشی از وعده که پیش گیری از ورود ضرر است– را داشته باشد وجود ندارد.در این پژوهش بعد از آشنایی و بررسی قاعده استاپل ناشی وعده به تطبیق و مقایسه این قاعده کامن لایی و قواعد فقهی پرداخته شده است. قواعدی مانند قاعده لاضرر، قاعده غرور، قاعده اقدام، قاعده تسبیب و قاعده منع انکار پس از اقرار.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه

مقدمه ۱

فصل اول: کلیات

۱–۱ تعهد ۵

۱–۱–۱ مفهوم تعهد ۵

۱–۱–۲ الزام آور بودن تعهد ۶

۱–۲ ایجاب ۷

۱–۲–۱ مفهوم ایجاب ۷

۱–۲–۲ ایجاب همراه با التزام ۸

۱–۳ وعده ۱۱

۱–۳–۱ ماهیت وعده ۱۲ ۱–۳–۲ مقایسه وعده و تعهد ۱۴

۱–۳–۳ مقایسه وعده قرارداد و ایجاب ۱۵

۱–۴ ضرر ۱۵ ۱–۴–۱ مفهوم ضرر ۱۶

۱–۴–۲ اقسام ضرر ۱۶

۱–۴–۳ شرایط ضرر قابل درخواست ۱۸

فصل دوم: بررسی قاعده استاپل ناشی از وعده

۲–۱ تعریف قاعده استاپل ناشی از وعده ۲۷

۲–۲ پیشینه قاعده استاپل ناشی از وعده ۲۸

۲–۳ نظریه عوض در نظام کامن–لو ۳۱

۲–۳–۱ مفهوم عوض ۳۷

۲–۳–۲ شرایط عوض ۳۸

۲–۳–۳ اشکالات نظریه عوض ۳۹ ۲–۳–۴ جایگزینی هایی برای نظریه عوض ۴۰

۲–۳–۵ رابطه نظریه عوض و استاپل ناشی از وعده ۴۲

۲–۴ شرایط نظریه استاپل ناشی از وعده ۴۴

۲–۴–۱ صراحت و وضوح ۴۴ ۲–۴–۲ تغییر موقعیت طرف مقابل ۴۵

۲–۴–۳ غیر منصفانه بودن عدول از وعده ۴۶

۲–۴–۴ اثر تعلیقی ۴۷

۲–۴–۵ عدم ایجاد حقوق جدید ۴۷

۲–۵ کارکرد قاعده استاپل ناشی از وعده ۴۹

۲–۵–۱ اقاله ۵۰

۲–۵–۲ تعدیل ۵۱

۲–۵–۳ اسقاط حق ۵۳

۲–۶ قلمرو استاپل ناشی از وعده ۵۶

۲–۷ جبران خسارت در نظریه استاپل ناشی از وعده ۵۷

۲–۸ مقایسه نظریه استاپل ناشی از وعده با نهادهای مشابه ۶۱

۲–۸–۱ قاعده استاپل ناشی از اظهار ۶۱

۲–۸–۲ نظریه اعتماد ۶۳

۲–۸–۳ پرداخت بخشی از دین ۶۷

فصل سوم: تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با نهاد های مشابه در فقه اسلامی و حقوق ایران

۳–۱ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با برخی از مفاهیم حقوق در ایران ۷۳

۳–۱–۱ شرط ضمن عقد ۷۳

۳–۱–۲ شرط ابتدایی ۷۵

۳–۱–۳ اقاله ۷۶

۳–۱–۴ تعدیل قراردادی ۷۷

۳–۱–۵ اسقاط حق ۷۸

۳–۲ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با قواعدی در فقه اسلامی ۷۹

۳–۲–۱ قاعده غرور ۷۹

۳–۲–۱–۱ مصادیقی از قاعده غرور ۸۱

۳–۲–۱–۲ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با قاعده غرور ۸۲

۳–۲–۲ قاعده لا–ضرر ۸۳

۳–۲–۲–۱ معنای ضرر و ضرار ۸۳

۳–۲–۲–۲ مصادیق قاعده لا–ضرر ۸۸

۳–۲–۲–۴ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با قاعده لا–ضرر ۸۹

۳–۲–۳ قاعده اقدام ۹۰

۳–۲–۳–۱ مفهوم اقدام ۹۰

۳–۲–۳–۲ اقسام اقدام ۹۰

۳–۲–۳–۳ مصادیقی از قاعده اقدام ۹۲

۳–۲–۳–۴ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با قاعده اقدام ۹۳

۳–۲–۴ قاعده تسبیب ۹۵

۳–۲–۴–۱ مصادیق قاعده تسبیب ۹۶

۳–۲–۴–۲ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با قاعده تسبیب ۹۸

۳–۲–۵ قاعده منع انکار پس از اقرار ۹۸

۳–۲–۵–۱ موارد جواز رجوع از اقرار ۱۰۰

۳–۲–۵–۱–۱ رجوع از اقرار به تناسب موضوع آن ۱۰۰

۳–۲–۵–۱–۲ رجوع از اقرار به لحاظ شرایط قانونی ۱۰۱

۳–۲–۵–۱–۳ رجوع از اقرار به لحاظ محل ادای آن ۱۰۳

۳–۲–۵–۲ تطبیق قاعده استاپل ناشی از وعده با قاعده منع انکار پس از اقرار ۱۰۳

نتیجه–گیری ۱۰۵

فهرست منابع و مآخذ ۱۰۷

کلیدواژه ها

• قرارداد
• استاپل
• وعده
• تعهد
• عوض
• جبران خسارت
• حقوق قراردادها
• کامن لا
• مانع طرح دعوی
• مسیولیت مدنی
• وعده
• ایران
• نظام حقوقی