نهاد کاهش ثمن در فقه و حقوق ایران با تکیه بر رویه قضایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نهاد کاهش ثمن در فقه و حقوق ایران با تکیه بر رویه قضایی
عنواننهاد کاهش ثمن در فقه و حقوق ایران با تکیه بر رویه قضایی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمد غلامحسینی
استاد راهنماعباس کاظمی نجف آبادی
استاد مشاورمجید بنایی اسکویی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



نهاد کاهش ثمن در فقه و حقوق ایران با تکیه بر رویه قضایی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد غلامحسینی، با راهنمایی عباس کاظمی نجف آبادی و با مشاوره مجید بنایی اسکویی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

کاهش ثمن یکی از ضمانت اجرا هایی است که در بیشتر نظام های حقوقی در صورت عدم مطابقت کالای تحویل شده با موضوع قرارداد مورد استفاده قرار می گیرد. در نظام حقوقی ایران، اولین و مهم ترین راهکار اتخاذه شده، فسخ می باشد کاهش ثمن تنها در برخی از موارد عدم مطابقت مشاهده می شود. در این پژوهش، بعد از شناخت دقیق کاهش ثمن، به بررسی مبانی ای چون اصل حاکمیت اراده، دکترین عدالت معاوضی، لا ضرر، علی الید و انحلال یک عقد به چند عقد پرداختیم. ماحصل بررسی مزبور منتج به این امر گردید که مبانی فوق نه تنها هیچ تناقضی با کاهش ثمن نداشته، بلکه اقتضای پذیرش این نهاد، به عنوان یک اصل را دارند. علاوه بر این، منابع حقوق ایران ضرورت وجود این نهاد را احساس نموده و مقنن، عرف و رویه قضایی تمایل به پذیرش این نهاد به عنوان یک اصل دارند. با توجه به این مهم بعد از اثبات اصل بودن کاهش ثمن، ضمن مدنظر قراردادن مبانی و منابع موجود، شرایط این نهاد همچون مالیت داشتن عدم مطابقت و موارد لازم الرعایه در اعمال این نهاد از قبیل رعایت فوریت و عدم اسقاط آن در عقد بررسی و احکام آن ها احصا گردید.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست اجمالی مقدمه

فصل اول: مفهوم، تاریخچه و اسباب کاهش ثمن

مبحث اول: مفهوم کاهش ثمن

مبحث دوم: تاریخچه کاهش ثمن

مبحث سوم: انواع عدم مطابقت در نظام حقوق ایران

فصل دوم: مبانی کاهش ثمن

مبحث اول: دکترین عدالت معاوضی

مبحث سوم: لا ضرر

مبحث چهارم: قاعده علی الید

مبحث پنجم: قاعده انحلال یک عقد به چند عقد

مبحث ششم: اصل حاکمیت اراده

فصل سوم: منابع، شرایط و آثار کاهش ثمن

مبحث اول: منابع کاهش ثمن

مبحث دوم: شرایط و نحوه اعمال کاهش ثمن

مبحث سوم: آثار پذیرش کاهش ثمن

نتیجه گیری

پیشنهاد ها

منابع و مآخذ

فهرست تفصیلی مقدمه

۱–بیان مسیله

۲–اهداف پژوهش

۳–سوالات پژوهش

۴–فرضیات پژوهش

۵–پیشینه پژوهش

۶–شیوه پژوهش

فصل اول: مفهوم، تاریخچه و اسباب کاهش ثمن

مبحث اول: مفهوم کاهش ثمن

گفتار اول: تعریف کاهش ثمن در حقوق ایران

گفتار دوم: مصادیق کاهش ثمن در حقوق ایران

بند اول: ارش در خیار عیب

بند دوم: تسهیم ثمن در تبعض صفقه

الف) اختلاف در میزان و مقدار مبیع قابل تجزیه

ب) نقص مبیع قبل از تسلیم

گفتار سوم: تعریف کاهش ثمن در سایر نظام های حقوقی

بند اول: حقوق فرانسه

بند دوم: حقوق انگلیس

بند سوم: حقوق آلمان

بند چهارم: کنوانسیون بیع بین المللی کالا

گفتار چهارم: بررسی کاهش ثمن با سایر مفاهیم

بند اول: مقایسه کاهش ثمن با تسهیم در خیار تبعض صفقه

بند دوم: مقایسه کاهش ثمن با مفهوم ارش

بند سوم: مقایسه کاهش ثمن با تعدیل قرارداد

مبحث دوم: تاریخچه کاهش ثمن

گفتار اول: تاریخچه کاهش ثمن در نظام حقوقی ایران

گفتار دوم: تاریخچه کاهش ثمن در سایر نظام های حقوقی

مبحث سوم: انواع عدم مطابقت در نظام حقوق ایران

گفتار اول: عدم مطابقت ناشی از وصف خود موضوع معامله

گفتار دوم: عدم مطابقت ناشی از اوصاف فرعی

گفتار سوم: عدم مطابقت ناشی از تبعض معامله

گفتار چهارم: عدم مطابقت ناشی از رویت قبلی

گفتار پنجم: عدم مطابقت ناشی از عیب

گفتار ششم: عدم مطابقت ناشی از فقدان توابع مبیع

فصل دوم: مبانی کاهش ثمن

مبحث اول: دکترین عدالت معاوضی

گفتار اول: مفهوم عدالت معاوضی

گفتار دوم: مصادیق عدالت معاوضی در نظام حقوقی ایران

بند اول: ضمان معاوضی

بند دوم: عدالت معاوضی منشا خیارات

گفتار سوم: شمول قاعده عدالت معاوضی در خصوص کاهش ثمن

مبحث سوم: لا ضرر

گفتار اول: مفهوم و مفاد قاعده

بند اول: معنای ضرر و ضرار

بند دوم: معنای لا در قاعده لا ضرر

گفتار دوم: شمول لا ضرر در خصوص کاهش ثمن

مبحث چهارم: قاعده علی الید

گفتار اول: مفاد قاعده

گفتار دوم: شمول قاعده علی الید در کاهش ثمن

بند اول: جریان قاعده بر اساس ضمان کالا

مبحث پنجم: قاعده انحلال یک عقد به چند عقد

گفتار اول: مفاد قاعده

گفتار دوم: شرایط اجرا قاعده

گفتار سوم: شمول قاعده در خصوص کاهش ثمن

مبحث ششم: اصل حاکمیت اراده

گفتار اول: مفهوم اصل حاکمیت اراده

گفتار دوم: دلالت اصل حاکمیت اراده بر کاهش ثمن

بند اول: توافق طرفین بر وصف مطابقت

بند دوم: تراضی بر تعادل عرفی عوضین

فصل سوم: منابع، شرایط و آثار کاهش ثمن

مبحث اول: منابع کاهش ثمن

گفتار اول: قانون

۱) حکم کاهش ثمن در عدم مطابقت ناشی از عیب

۲) حکم کاهش ثمن در عدم مطابقت ناشی از تبعض معامله

۳) کاهش ثمن در خصوص موارد عدم انطباق ناشی از شرط

گفتار دوم: عرف

بند اول: عرف ملی

بند دوم: عرف بین المللی

گفتار سوم: رویه قضایی

گفتار چهارم: دکترین

مبحث دوم: شرایط و نحوه اعمال کاهش ثمن

گفتار اول: شرایط کاهش ثمن

بند اول: وجود کالای غیر منطبق با اوصاف قراردادی

بند دوم: معوض بودن عقد

بند سوم: عین معین بودن یا کلی در معین بودن مورد معامله

بند چهارم: جهل دریافت کننده به عدم مطابقت

بند پنجم: قابلیت ارزش گذاری عدم انطباق

گفتار دوم: نحوه اعمال کاهش ثمن

بند اول: طرح دعوا

بند دوم: رعایت فوریت

بند سوم: مسقطات کاهش ثمن

مبحث سوم: آثار پذیرش کاهش ثمن

گفتار اول: اثرات حقوقی کاهش ثمن بر نظام حقوق مدنی

بند اول: استحکام بیشتر قراردادها

بند دوم: جبران خسارت ناشی از نقض تعهدات

بند سوم: حکومت بیشتر اصل حاکمیت اراده

گفتار دوم: رعایت حقوق مصرف کننده

گفتار سوم: همنواختی حقوق ایران با سایر نظام های حقوقی

نتیجه گیری

پیشنهاد ها

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

  • کاهش ثمن
  • عدم مطابقت
  • بیع
  • ارش
  • تسهیم ثمن