نوآوری های قانون جدید مجازات اسلامی در خصوص اعتبار احکام خارجی

عنوان	نوآوری های قانون جدید مجازات اسلامی در خصوص اعتبار احکام خارجی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	فرشاد شیرزادی فر
استاد راهنما	کیومرث کلانتری
استاد مشاور	ابوالحسن شاکری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه مازندران

نوآوری های قانون جدید مجازات اسلامی در خصوص اعتبار احکام خارجی عنوان پایان نامه ای است که توسط فرشاد شیرزادی فر، با راهنمایی کیومرث کلانتری و با مشاوره ابوالحسن شاکری در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران دفاع گردید.

چکیده

حکم محکمه خارجی به معنای حکمی است که توسط محاکم خارج از کشور اعم از محاکم داخلی کشورها و محاکم بین المللی نسبت به جرم عمومی به اعتبار صلاحیت مضاعف یا اضافی صادر گردیده است، اعم از آنکه مبتنی بر محکومیت یا برایت مرتکب باشد. در خصوص موضع قانونگذار ایران در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در خصوص صلاحیت واقعی به احتساب محکومیت خارجی در حکم داخلی اشاره کرده است اما در صلاحیت شخصی (اعم از صلاحیت شخصی مبتنی بر تابعیت بزهکار یا بزه دیده) به صورت کامل قاعده اعتبار احکام خارجی را در جرایم تعزیری غیر شرعی (اعم از جرایم تعزیری غیر شرعی یا همان جرایم بازدارنده سابق و جرایم تعزیری غیر منصوص شرعی) اعتبار احکام خارجی را مورد شناسایی قرار داده است. لیکن در خصوص جرایم شرعی (اعم از حدود، قصاص، دیات و تعزیرات منصوص شرعی) به نظر خود در خصوص عدم اعتبار احکام خارجی تاکید دارد.حکم مندرج در ماده ۶ قانون مجازات اسلامی مبنی بر رسیدگی به جرایم مستخدمان دولت که به مناسبت انجام وظیفه در خارج از کشور مرتکب جرم می گردند در صلاحیت دادگاه های ایران است، مبتنی بر صلاحیت واقعی می باشد.همچنین مطابق موضع قانونگذار فعلی هرگاه یک شخص ایرانی در جرایم تعزیری در خارج کشور به مجازات محکوم گردد و قسمتی از مجازات را تحمل نمایید و سپس به ایران فرار کند، در محاکم ایران قابل تعقیب مجدد نمی باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف – بیان مساله ۱

ب– سوال های پژوهش ۲

پ– پیشینه ی پژوهش ۲

ت– فرضیه های پژوهش ۳

ث– حدود پژوهش ۴

ج– اهداف پژوهش ۴

ح– روش شناسی پژوهش ۴

۱– کلیات ۵

۱–۱– مفهوم اعتبار احکام خارجی ۵

۱–۲– تاریخچه مقررات ناظر به اعتبار احکام خارجی ۸

۱–۲–۱– تاریخچه اعتبار احکام خارجی در اسناد بین المللی ۹

۱–۲–۲– تاریخچه اعتبار احکام خارجی در قوانین سابق ایران ۱۱

۱–۲–۲–۱– قوانین قبل انقلاب ۱۲

۱–۲–۲–۲– قوانین بعد انقلاب ۱۳

۱–۳– شرایط تحقق اعتبار احکام خارجی ۱۴

۱–۳–۱– وحدت موضوع ۱۵

۱–۳–۲– وحدت سبب ۱۵

۱–۳–۳– وحدت اصحاب ۱۶

۱–۳–۴– اصدار حکم توسط محکمه خارجی ۱۷

۱–۳–۵– اثبات صدور حکم توسط متهم ۱۸

۱–۳–۶– اجرای حکم ۱۸

۱–۴– اعتبار مثبت و منفی اعتبار احکام خارجی ۱۹

۱–۴–۱– اعتبار مثبت احکام خارجی ۲۰

۱–۴–۲– اعتبار منفی احکام خارجی ۲۰

۱–۵– مبانی اعتبار احکام خارجی ۲۱

۱–۵–۱– مبانی ماهوی اعتبار احکام خارجی ۲۱

۱–۵–۱–۱– منابع ماهوی اعتبار احکام خارجی در قصاص ۲۱

۱–۵–۱–۲– منابع ماهوی اعتبار احکام خارجی در حدود ۲۲

۱–۵–۱–۳– منابع ماهوی اعتبار احکام خارجی در تعزیرات ۲۶

۱–۵–۳– مبانی تیوری و حقوقی اعتبار احکام خارجی ۲۶

۱–۵–۳–۱– صحت احکام خارجی ۲۶

۱–۵–۳–۲– نظریه ضرورت های اجتماعی ۲۷

۱–۶– تاسیسات حقوقی مشابه ۲۸

۱–۶–۱– اعتبار امر مختوم ۲۹

۱–۶–۲– قاعده فراغ دادرس ۳۰

۲– بررسی فقهی و حقوقی اعتبار احکام خارجی ۳۱

۲–۱– بررسی فقهی اعتبار احکام خارجی ۳۱

۲–۱–۱– تقسیمات عالم ۳۱

۲–۱–۱–۱– دارالاسلام ۳۱

۲–۱–۱–۲– دارالحرب ۳۲

۲–۱–۱–۳– محدوده اجرایی شریعت اسلام ۳۲

۲–۲– نظر فقها در خصوص اعتبار احکام خارجی ۳۳

۲–۲–۱– فقهای مخالف اعتبار احکام خارجی ۳۳

۲–۲–۱–۱– قاعده نفی سبیل ۳۴

۲–۲–۱–۲– عدم وجود شرایط لازم برای قضاوت ۳۴

۲–۲–۱–۳– مخالفت حکم خارجی با بین شرعی ۳۴

۲–۲–۲– فقهای موافق اعتبار احکام خارجی ۳۵

۲–۲–۲–۱– سازگاری با قاعده دراء ۳۵

۲–۲–۲–۲– سازگاری با اعتبار امر مختوم ۳۵

۲–۲–۳– دیدگاه پذیرفته شده در فقه در خصوص اعتبار احکام کیفری خارجی ۳۶

۲–۲–۳–۱– عدم پذیرش اعتبار احکام خارجی در جرایم شرعی ۳۶

۲–۲–۳–۲– پذیرش اعتبار احکام خارجی در جرایم غیر شرعی ۳۸

۲–۳– نظر حقوقدانان در خصوص اعتبار احکام خارجی ۳۹

۲–۳–۱– نظر موافقان

۲–۳–۱–۱– مطابقت با اهداف سه گانه مجازات ۴۰

۲–۳–۱–۲– استناد به قاعده عدالت و انصاف ۴۰

۲–۳–۱–۳– تامین و تضمین اهداف اصلی حقوق جزاء بین الملل ۴۱

۲–۳–۱–۴– دفاع از حقوق شخص مجرم ۴۲

۲–۳–۱–۵– حفاظت و حمایت از دادرسی قضایی ۴۳

۲–۳–۱–۶– فرض صحت احکام ۴۳

۲–۳–۲– نظر مخالفان ۴۳

۲–۳–۲–۱– تعارض اعتبار حکم محکمه خارجی با استقلال و حاکمیت ۴۴

۲–۳–۲–۲– عدم شناسایی جنبه منفی اعتبار احکام خارجی ۴۴

۲–۳–۲–۳– عدم اعتماد به دادگاه خارجی ۴۴

۲–۳–۳– بررسی اعتبار احکام خارجی به لحاظ منطق حقوق جزاء ۴۴

۲–۳–۳–۳–۱– بررسی اعتبار احکام خارجی در فرض صدور حکم محکومیت ۴۵

۲–۳–۳–۱–۱– اعتبار احکام خارجی قبل از اعمال حکم ۴۵

۲–۳–۳–۱–۲– اعتبار احکام خارجی بعد از اعمال حکم ۴۶

۲–۳–۳–۲– صدور حکم برایت ۴۷

۲–۴– استثنایات قاعده ۴۸

۲–۴–۱– موارد اعاده دادرسی ۴۸

۲–۴–۲– صدور قرار منع تعقیب در دادگاه خارجی ۴۹

۲–۴–۳– صدور حکم محکومیت و عدم اجرای آن ۵۰

۲–۴–۴– خدعه و فریب نسبت به قانون ۵۱

۲–۵– دکترین و رویه قضایی ۵۱

۲–۵–۱– نقد و بررسی نظرات دکترین در خصوص اعتبار احکام خارجی ۵۱

۲–۵–۲– بررسی رویه قضایی در خصوص اعتبار احکام خارجی در جرایم مختلف ۵۳

۲–۵–۲–۱– رویه قضایی سابق ۵۳

۲–۵–۲–۱–۱– رویه قضایی در زمان حاکمیت قانون مجازات عمومی ۱۳۵۲ ۵۳

۲–۵–۲–۱–۲– رویه قضایی در زمان حاکمیت قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ ۵۴

۲–۵–۲–۲– رویه قضایی فعلی ۵۶

۳– بررسی اعتبار احکام خارجی در انواع صلاحیت ها ۵۷

۳–۱– بررسی اعتبار احکام خارجی در صلاحیت سرزمینی ۵۷

۳–۱–۱– تعریف صلاحیت سرزمینی ۵۷

۳–۱–۲– صلاحیت سرزمینی در قوانین ایران ۵۸

۳–۱–۳– دلایل استناد به صلاحیت سرزمینی ۵۹

۳–۱–۳–۱– استناد به حق حاکمیت خود ۵۹

۳–۱–۳–۲– بر هم زدن نظم محل ارتکاب جرم ۶۰

۳–۱–۳–۳– سهولت رسیدگی و دسترسی به ادله کشف جرم ۶۱

۳–۱–۳–۴– مطابقت با اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها ۶۱

۳–۱–۳–۵– مطابقت با هدف ارعابی مجازات ۶۱

۳–۲– بررسی اعتبار احکام خارجی در صلاحیت واقعی ۶۲

۳–۲–۱– تعریف صلاحیت واقعی ۶۲

۳–۲–۲– صلاحیت واقعی در قوانین ایران ۶۳

۳–۳– صلاحیت رسیدگی به جرم ارتکابی مستخدمان در خارج از کشور ۶۴

۳–۴– بررسی اعتبار احکام خارجی در صلاحیت شخصی دو گانه ۶۶

۳–۴–۱–۱– صلاحیت شخصی مبتنی بر تابعیت بزهکار ۶۶

۳–۴–۱–۲– موضع قانونگذار ایران در خصوص صلاحیت شخصی فعال ۶۷

۳–۴–۲–۱– تعریف جنبه منفی صلاحیت شخصی ۷۱

۳–۴–۲–۲– موضع قانونگذار ایران در خصوص صلاحیت شخصی مبتنی بر تابعیت بزه دیده ۷۱

۳–۵– بررسی اعتبار احکام خارجی در صلاحیت جهانی ۷۴

۳–۵–۱– تعریف صلاحیت جهانی ۷۴

۳–۵–۲– جرایم بین المللی ۷۴

۳–۵–۳– صلاحیت جهانی در قوانین ایران ۷۵

۳–۶– تطبیق موضع حقوق کیفری ایران با موازین شرعی ۷۵

۴– بررسی عدم اعتبار احکام خارجی در تعزیرات منصوص شرعی ۷۸

۴–۱–۱– تقسیم بندی جرایم تعزیری در فقه و قانون ۷۸

۴–۱–۲– ماهیت تعزیرات منصوص شرعی ۷۹

۴–۱–۳– وجوه تمایز تعزیرات منصوص شرعی از مجازاتهای حدی ۸۲

۴–۱–۴– وجوه شباهت تعزیرات منصوص شرعی با مجازاتهای حدی ۸۳

۴–۲– مبانی عدم پذیرش اعتبار احکام خارجی در تعزیرات منصوص شرعی ۸۴

۴–۳– ارتکاب جرم موجب تعزیر منصوص شرعی در خارج کشور ۸۶

۴–۴– تابعیت ایرانی مرتکب جرم موجب تعزیر منصوص شرعی ۸۹

۴–۵– حدود اعتبار احکام کشورهای خارجی در جرایم موجب تعزیر منصوص شرعی ۹۱

پیشنهادات ۹۵

نتیجه گیری ۹۷

منابع ۹۹

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• قانون مجازات اسلامی
• اجرای احکام خارجی
• قاعده مقتضی و مانع
• قانون
• مجازات
• اعتبار احکام خارجی
• قاعده منع مجازات مضاعف
• مجرمیت متقابل