واکاوی قانون جرم سیاسی در پرتو مواد 305 و 352 قانون آیین دادرسی کیفری و اصل 168 قانون اساسی
واکاوی قانون جرم سیاسی در پرتو مواد 305 و 352 قانون آیین دادرسی کیفری و اصل 168 قانون اساسی نام مقاله ای از میررضا سلیمی است که در شماره 41 (خرداد 1399) فصلنامه پژوهشهای حقوقی منتشر شده است.
چکیده
یکی از اصول دادرسی منصفانه، اصل علنی بودن دادرسی می‌باشد. قانونگذاران کشورها بنابر پاره‌ای اقتضائات، استثنائات این اصل را نیز بیان می‌کنند. یکی از حقوقی که برای این مجرمین در سیستم حقوقی کشورها در نظر گرفته شده است اصل علنی برگزار شدن دادرسی‌های مربوط به مجرمین سیاسی به‌صورت مطلق می‌باشد و استثنائی در آن راه ندارد. در سیستم کیفری ایران نحوه محاکمه مجرمین سیاسی با فراز و نشیب‌های فراوانی روبه‌رو بوده است. یکی از دلایل شدت‌گرایی کیفری علیه این دسته از مجرمان ترس قدرت حاکمه و تزلزل حکومت پیرو اقدامات مجرمین سیاسی می‌باشد، درحالی‌که مجرمین سیاسی بزهکاران فعلی و قهرمانان آینده می‌باشند و روح عدالت‌خواهی آنها را به سمت کجروی هدایت می‌کند. لذا وجود یک سیاست کیفری افتراقی چه در بعد حقوق کیفری ماهوی و حقوق کیفری شکلی و همچنین برگزاری محاکمه مجرمین سیاسی به‌صورت علنی و بدون استثناء، اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. موضوعی که در اصل 168 قانون اساسی پیش‌بینی شده است؛ اما قانونگذار عادی در سال 1392 با وضع مواد 305 و 352 قانون آیین دادرسی کیفری و ماده 4 قانون جرم سیاسی در سال 1395 زمینه نقض آشکار و صریح اصل 168 قانون اساسی را فراهم کرد. موضوع این مقاله بررسی این موضوع می‌باشد.
کلیدواژه ها
- مجرم سیاسی
- اصل علنی بودن
- قانون اساسی
- قانون آیین دادرسی کیفری
- دادرسی منصفانه