وقف سهام؛ مطالعه ی مقایسه ای بین فقه اسلامی و قوانین عراق

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
وقف سهام؛ مطالعه ی مقایسه ای بین فقه اسلامی و قوانین عراق
عنوانوقف سهام؛ مطالعه ی مقایسه ای بین فقه اسلامی و قوانین عراق
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمد کاظم ناصر
استاد راهنماسیدعلیرضا حسینی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهجامعه المصطفی العالمیه



وقف سهام؛ مطالعه ی مقایسه ای بین فقه اسلامی و قوانین عراق عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد کاظم ناصر، با راهنمایی سیدعلیرضا حسینی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد جامعه المصطفی العالمیه دفاع گردید.

چکیده

پژوهشگر تمدن إسلامی با شگفتی به نقش اوقاف در مشارکت در صنعت تمدن إسلامی و رنسانس جامع ملت می نگرد، شکی نیست که وقف نقش مهمی در رنسانس امت اسلامی طی قرون گذشته و در زمینه های مختلف اقتصادی و اجتماعی ایفا می کند، با این حال، سیستم وقف سهام فضای زیادی را برای مطالعه و توجه ایجاد نکرده است، و این به این دلیل است که بسیاری از فقها سیستم وقف سهام را به عنوان یک مصرف کننده می دانند و منظور از وقف، انتفاع از عین موقوفه به همراه بقای آن است. مشکل تحقیق این است که این سهام بخشی از سیستم سرمایه داری است که کاملا با اسلام سازگار نیست. حتی شرکتهای مدرن، بویژه شرکتهای اموال حرام، از لحاظ شرعی مجاز، و معتبر نیستند، و آنها را بر اساس قوانین شرکتها در فقه اسلامی نباید قرار داد، اما جوامع و زندگی در عصر حاضر با گذشته متفاوت هستند، جایی که زندگی مدنی، اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و درمانی پیشرفت کرده است، امروز کشورهای اسلامی به وقف اهنیت میدهند، بنابراین وزارتخانه های اوقاف و موسسات اوقاف را برای ساماندهی این ابزار مهم تاسیس نموده است. از این رو، این تحقیق سهم متوسطی داشت که در آن معتقدیم اهمیت وقف سهام از وقف اشیاء کمتر نیست و همچنین نقشی که وقف سهام تجاری می تواند در توسعه اقتصاد در سطوح و دسته های مختلف ایفا نماید، بر این اساس، محقق بر سهام های تجاری و حکم آنها نزد فقها و موضعگیری شرع اسلامی علاوه بر دانش مفهوم سهام در فقه را برجسته نموده است. و با پاسخ به سوال اصلی مطالعه، موضع فقه و قانون عراق در مورد وقف سهامهای تجاری چیست؟ این مطالعه به این نتیجه رسید که اکثر فقهای امامیه به صدور مجوز برای وقف سهام های تجاری طبق قوانین شرع می روند. آنها نمایانگر سهام یک سرمایه شرکت، ارزش برابر، غیرقابل تفکیک و قابل تجارت با روش های تجاری هستند و نشان دهنده حقوق سهامداران در شرکت هایی است که سهامشان به سرمایه آنها کمک کرده است. بنابراین، به این فرضیه رسیدیم که وقف سهام تجاری مطابق با اصول و قواعد فقه اسلامی سازگار است و در قانون بورس سهام و قوانین شرکتهای بازرگانی در قانون عراق هیچ اعتراضی در این زمینه وجود ندارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

المقدمه ۱اولا: بیان مساله الدراسه ۱ثانیا: الاهمیه وضروره البحث ۱ثالثا: تساولات الدراسه ۲رابعا: فرضیات الدراسه ۲خامسا: الدراسات السابقه ۲سادسا: اهداف البحث ۳سابعا: حدود البحث ۳ثامنا: منهج البحث ۳تاسعا: خطه البحث ۴الفصل الاول: المفاهیم والکلیات ۵المبحث الاول: الوقف، مفهومه واقسامه وماهیته ۶المطلب الاول: مفهوم الوقف لغه وإصطلاحا ۶الفرع الاول: الوقف لغه ۶الفرع الثانی: الوقف اصطلاحا ۸المطلب الثانی: اقسام الوقف ۱۴الفرع الاول: اقسام الوقف من حیث الخاص والعام ۱۴الفرع الثانی: اقسام الوقف باعتبار الموقوف علیهم الخاص وعام ۱۶المطلب الثالث: ماهیه الوقف ۱۸الفرع الاول: ماهیه الوقف عقدا او ایقاع ۱۹الفرع الثانی: ماهیه الوقف من حیث الزوم والجواز ۲۰المطلب الرابع: الاحکام العامه لوقف الاسهم عند المذاهب الاسلامیه ۲۳المبحث الثانی: الاسهم التجاریه، مفهومها، اقسامها و ماهیتها ۲۷المطلب الاول: مفهوم الاسهم ۲۷الفرع الاول: السهم فی اللغه ۲۷الفرع الثانی: الاسهم فی الاصطلاح ۲۸المطلب الثانی: انواع الاسهم فی الشرکات المساهمه ۲۹الفرع الاول: الاسهم فی الشرکات الاشخاص ۳۲الفرع الثانی: الاسهم فی الشرکات التجاریه ۳۳الفرع الثالث: التزام الشریک بالقید الوارد علی التصرف باسهم الغیر ۴۶المطلب الثالث: ماهیه الاسهم (عین ام دین) ۵۴المطلب الرابع: المسوولیه الجزاییه او مدنیه لوقف الاسهم ۵۸المطلب الخامس: التزام الشریک بتقدیم اسهم فی راس مال الشرکه ۶۳الفرع الاول: تقدیم اسهم فی راس مال الشرکه ۶۳الفرع الثانی: انواع الاسهم المقدمه ۶۷الفصل الثانی: شروط الصحه، والموانع المتصوره فی وقف الاسهم ۷۳المبحث الاول: شروط صحه الوقف ۷۴المطلب الاول: شروط عقد الوقف ۷۴الفرع الاول: التنجیز ۷۴الفرع الثانی: الدوام والإقباض ۷۵الفرع الثالث: اخراج عن نفسه ۷۶المطلب الثانی: شروط المال الموقوف ۷۷المطلب الثالث: شروط الواقف والموقوف علیهم ۸۱الفرع الاول: شروط الواقف والفاظه ۸۱الفرع الثانی: شروط الموقوف علیهم ۸۳المبحث الثانی: الموانع المتصوره فی وقف الاسهم ۸۶المطلب الاول: عدم العینیه ۸۶المطلب الثانی: المغایره مع التابید ۸۷المطلب الثالث: مجهولیه الاسهم ۹۰الفصل الثالث: ادله مشروعیه وقف الاسهم التجاریه ۹۵المبحث الاول: ادله مشرعیه وقف الاسهم التجاریه فی القانون والفقه ۹۶المطلب الاول: ادله مشرعیه وقف الاسهم فی القانون العراقی ۹۶المطلب الثانی: ادله مشروعیه وقف الاسهم فی الفقه والقضاء ۹۹المبحث الثانی: ادله مشروعیه وقف الاسهم التجاریه فی الشریعه الاسلامیه ۱۰۴المطلب الاول: ادله مشرعیه وقف الاسهم التجاریه عند الجمهور ۱۰۴المطلب الثانی: ادله مشرعیه وقف الاسهم التجاریه عند الإمامیه ۱۰۷الاستنتاجات ۱۱۱التوصیات ۱۱۲المصادر والمراجع

کلیدواژه ها

  • وقف (قرارداد وقف)
  • سهام
  • فقه
  • عراق
  • شرکت
  • منفعت
  • مال
  • قانون
  • تجزیه و تحلیل مقایسه ای
  • وقف
  • سهام