تحلیل نهاد فروش خودیاری در نظام حقوقی ایران
 | |
| عنوان | تحلیل نهاد فروش خودیاری در نظام حقوقی ایران |
|---|---|
| نویسنده | سجاد امیر بندهء حسن ره پیک |
| محور موضوعی | حقوق خصوصی حقوق قرار دادها |
| سال نشر | ۱۴۰۲ |
| منتشر شده در | نشریه دیدگاه های حقوق قضایی |
| دوره | ۲۸ |
| شماره | ۲۳ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
تحلیل نهاد فروش خودیاری در نظام حقوقی ایران عنوان مقاله ای از سجاد امیر بندهء ، حسن ره پیک است که در آذر ماه 1402 و شماره 103 در فصلنامه دیدگاه های حقوق قضایی منتشر شده است.
چکیده
فروش خودیاری به‌عنوان ضمانت اجرای نقض قرارداد بدون مراجعه به دادگاه صورت می‌گیرد. چنین نهادی مبتنی بر کارکردگرایی حقوقی و رویکرد روان‌شناسانه نسبت به حقوق قراردادها شکل گرفته است تا با کاهش هزینه و زمان جبران خسارت متضرر و نظارت مبتنی بر مبادله، ضمانت اجرای مؤثری اعمال شود. در صورت پذیرش نهاد خودیاری می‌توان آن را در زمرۀ اختیارات و نه تکالیف اقدام‌کننده دانست، مگر در مواردی که صریحاً قانونگذار پیش‌بینی کرده باشد. مقالۀ حاضر تلاشی است با هدف رفع ابهام از ماهیت فروش خودیاری، بررسی قلمرو و کارکردهای استفاده از آن در روابط قراردادی و درنهایت تعیین جایگاه این نهاد در نظام حقوقی ایران. نتیجۀ به‌دست آمده این است که با توجه به مقررات موجود و مبنای فروش خودیاری و با رد نظری که قائل به اعمال نهاد خودیاری در همۀ موارد است، این نهاد تنها در اموال منقول و موارد مصرحه و مواردی که توافق شده است امکان اعمال دارد. در حقوق ایران نزدیک‌ترین نهاد به فروش خودیاری، نظریۀ نمایندگی است. ازجمله مهم‌ترین کارکردهای نهاد خودیاری تقلیل خسارت و مزایای اقتصادی آن است. حاصل مطالعات و پژوهش‌ها در نظام حقوقی ایران این نتیجه را نشان داده است که با توجه به وجود فواید مزبور و پذیرش این نهاد در برخی مقررات قانونی و رویۀ قضائی، قانونگذار بایستی در راستای تعیین قلمرو و جایگاه آن قواعدی وضع کنند.